O zbek isto n respublikasi sog liqni saqlash

(nodus
atrioventricularis) 
bo ‘lmachalararo to ‘siqning pastki qismida 
joylashgan. Pastga tomon tugun hujayralarining o ‘siqchalari 
bo‘lmachalar va qorinchalar miokardini bog‘lab turuvchi yurak 
bo‘lmachasi bilan qorinchasi o ‘rtasidagi tutamni 
(fasciculus
atrioventricularis) 
hosil qiladi. Qorinchalar orasidagi to‘siqni 
mushak qismida bu tutam o ‘ng va chap oyoqchalarga 
(crus dextrum
et sinistrum) 
b o ‘linib, qorinchalar miokardida tugaydi.
Yurak qon tomirlari. 
Yurakni aortaning ko‘tariluvchi qismidan 
boshlanuvchi o ‘ng va chap toj arteriyalar qon bilan ta ’minlaydi. 
Yurak arteriyalari yarimoysimon to ‘sg‘ichlar sinusi sohasidan 
boshlangani uchun qorinchalar qisqargan vaqtda ulaming teshigini 
qopqoqlar tavaqasi berkitadi. Shuning uchun ularga qon qorinchalar 
bo‘shashgan vaqtda o ‘tadi.
0
‘ng toj arteriyasi 
(a. coronaria dextra) 
yarimoy shaklidagi 
o‘ng to‘sg‘ichning sinusi sohasidan boshlanadi (233-rasm). 0 ‘ng 
quloqcha ostidan o ‘tib toj arteriyasining egatida yotadi. Yurakning 
o‘ng o ‘pka yuzasini aylanib otib, uning orqa yuzasi bo‘ylab 
chapga yo‘naladi va chap toj arteriyaning o‘rovchi tarmog‘i bilan 
anastomozlashadi. Uning yirik tarm og‘i qorinchalararo to ‘siqning 
tarmoqlari 
(rr. interventriculares septales) 
qorinchalararo orqa 
egat bo‘ylab yurak uchigacha boradi. 
0
‘ng toj arteriya tarmoqlari 
o‘ng bo‘lmacha va qorincha devorini, o ‘ng qorincha so‘rg‘ichsimon 
mushaklarini, qorinchalararo to‘siqning orqa qismini, yurak vena 
bo‘shlg‘i va bo ‘lmacha orasidagi tugun va yurak boim achasi va 
qorinchasi orasidagi tugunlarini qon bilan ta ’minlaydi.
85

---

Chap toj arteriyasi