ЗАМОНАВИЙ УЗЛУКСИЗ ТАЪЛИМ СИФАТИНИ ОШИРИШ: ИННОВАЦИЯ ВА ИСТИҚБОЛЛАР
178
ХАЛҚАРО МИҚЁСИДАГИ ИЛМИЙ-АМАЛИЙ КОНФЕРЕНЦИЯ МАТЕРИАЛЛАРИ
7-sinfda”Kimyo fanining predmeti va vazifalari .Uning fan sifatida shakllantirish tarixi
mavzu”sidayoq o’quvchilarga insoniyatning farovonlikda hayot kechirishlari uchun kimyo juda
muhim ahamiyatga ega ekanligini yetkazishimiz, qiziqtirishimiz kerak. “Jahonga tanilgan buyuk
ajdodlarimiz Ahmad al-Farg’oniy, Abu Bakr Muhammad ibn Zakariyo ar-Roziy, Abu Nasr Farobiy,
Abu Rayhon Beruniy, Abu Ali ibn Sino VIII asrlardayoq o’zlarining ilmiy asarlarida kimyoviy
moddalardan turmush ehtiyojlarida va turli xil hastaliklarni davolashda foydalanish yollari haqida
dastlabki qimmatli ma’lumotlarni keltirganlar.”[5.16-b]. Bu darsda “ Xorazm Ma’mun
akademiyasi” haqida, “xalqimizning o’tmishda yaratgan madaniy-ma’naviy merosini chuqur
o’rganish , eng yetuk namoyondalarining hayoti va ularning ilmiy faoliyatini yoritib berish hozirda
jahon madaniyatining taraqqiyot yolini to’g’ri tushinishda , har bir xalqning yetuk farzandlarining
bu madaniyat xazinasiga qo’shgan hissasini aniglashda xalqlarning ma’naviy qobiliyati , madaniy
imkoniyatlarini o’rganish muhim ahamiya kashf “ etishi[ 6.3-b] to’g’risida slaydlar tayorlab
ko’rsatish kerak.
“Xorazm Ma’mun Akademiyasi”ning 1997-yil 20- oktyabrda ochilganligi, hozirgi kunda 3ta
yo’nalish bo’yicha ish olib borayotgani faxr tuyg’ularini uyg’otadi. “Xalqimizning boy ilmiy
merosini o’rganish har birimiz oldidagi ham qarz, ham farzdir.[6.4-b]
Kimyo eng qiyin fanligini dunyo tan olib bo’ldi. Bu fanni o’quvchilar A+1 darajada
o’zlashtirishlari uchun o’quvchilarning boshlang’ich sinflarda o’tiladigan fanlarni yaxshi
o’zlashtirishlari , borliq, atrof-olamning tuzilishi haqida mustaqil, to’g’ri fikrlashlarini shakllantirish
kerak. 6-sinfdan boshlab o’qitilayotgan fizika faninig poydevori kuchli bo’lishi, 5-sinfdan boshlab
matematika bo’yicha savodxonligi mustahkam bo’lishi muhim hisoblanadi. Fan bo’yicha o’qituvchi
chuqur bilimli bo’lishi, o’z fanini fidoiysi, ayniqsa bolalarni sevishi asosiy mezon deb hisoblayman.
“Ilm bolaga rohat berishi kerak, jabr emas. Bolaning ruhini sindirish, zeriktirish - zulm.” [7.69-b].
21yillik pedagogik faoliyatim davrida ortirgan tajribalarim asosida kimyo fani o’qitish
samaradorligini oshirishga oid fikr va mulahazalarimni aytib o’tmoqchiman. Kompetensiyaviy
yondashuv asosidadi davlat ta’lim standartlarini bajarish uchun meni fikrimcha faqat o’qituvchiga
bog’liq bo’lmagan ancha ishlarni amalga oshirish kerak:
1.Qiyin deb tan olingan kimyo fanini o’qitish uchun sinfdagi bolalar soni 15 tadan
oshmasligi kerak. Rus tili , ingliz tili fanlari kabi sinf o’quvchilarnii bo’lib o’qitilishi sifat
samaradorligiga ijobiy ta’sir etadi.
2.Har bir o’quvchi bilan alohida amaliy va nazariy bilim ustida ishlash uchun sharoit , vaqt
talab etiladi.
3 Beriladigan jihozlar, asboblar ishlatishga qulay bo’lishi muhim.
4. Beriladigan reaktivlar laboratoriya ishlari va amaliy mashg’ulotlar o’tkazish uchun
keragicha , o’z vaqtida berib turilishi va bu ishlarni video darslarini ko’rsatib borish dars
samaradorligini oshiradi.
5.Xonada doimiy ishlash uchun AKT lar bo’lishi muhim.
6.Qiziqarli o’yinlar asosidagi dars ishlanmalari uchun rag’batlantiriladigan konkurslar
o’tkazilishi va ularni ommmalashtirishi sifat samaradorligini ortishiga sabab bo’ladi.
7. Amaliy ishlar ,nazorat ishlari va konspekt daftarlarini tekshirish uchun matemetika, ona
tili o’qituvchilariga to’lanadigan kabi haq to’lanishi ish sifatini oshirishda muhimdir.
8.Ilg’or o’qituvchilarni jalb qilib laboratoriya daftarlari , amaliy ish va nazorat daftarlari
yaratilib, o’quvchilarga tarqatilishi hisobot yozish uchun ajratilgan vaqtni tejaydi.
9.Guruhlarda 6 kishilik (6 burchakli) stolga 1ta suv uchun jo’mrak bo’lishi, ham iqtisodiy
jihatdan, ham tarbiyaviy jihatdan muhim deb o’ylayman. Rivojlangan davlatlardagi kabi amaliy ish
alohida stolda , nazariy ishlar uchun alohida stollar bo’lishi dars sifatini oshiradi. Har bir partaga
1tadan suv jo’mraklarini bo’lishi o’quvchilarni chalg’itadi. Xonalarimiz katta bu talablarni amalga
oshirish mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |