Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti n. S. Gaipova, M. Z. Ismatullayeva, A. S. Axmetova

3 .2 .Bir  ipli  zanjirsimon  choklaming  hosil  bo‘lishi
Zanjirsimon baxyalarning ochiq,  yashirin va yo‘rmalangan xillari 
bo‘ladi.
Zanjir  baxyalar  bir  qanchaiplar  bilan  hosil  qilinishi  mumkin. 
Zanjir  baxyalar  1,2,3  va4  ipli  boMishi  m um kin.Zanjir  baxya  hosil 
qilishda moki o ‘miga chalishtirgich qo‘llaniladi.  Zanjir baxyalar hosil 
qilish  uchun  moki  baxyalar  hosil  qilishdagiga  qaraganda  ko‘proq 
ip  ketadi,  lekin  zanjir  baxyalar  ancha  elastik vapishiq  chiqadi. 
Zanjirsimon  baxya,  to ‘g‘ri  chiziqli  va  siniq  baxyali  bo‘lishi  mumkin.
Bir  ipli zanjirsimon  baxyaqator  detallami vaqtincha biriktirishda 
(biriktirib  ko‘klash,  bukib  ko‘klash,  ziylami  ko‘klashda)  ishlatiladi 
(27-rasm).
31

---

27-rasm
Bir  ipli  zanjirsimon  chalishgan  yashirin  baxyaqator  faqat  ustki 
ipdan  hosil  bo'ladi. Bu  baxyaqator  hosil  qilishda  bukilgan  ignava 
bo‘rttirgich  ishtirok  etib,  bo‘rttirgich  materialni  igna  plastinasining 
o‘yig‘idan  bo‘rttirib  chiqarib,  materialning  ustki  qavatini  igna  toMiq 
teshib  o ‘tib,  ostki  qavatini  esa  qisman  ilib  olib,  yashirin baxya hosil 
qilishga  xizmat  qiladi.  Bir  ipli  zanjirsimon  yashirin  baxya bukib 
tikishda va qaviq baxyaqatorlarida ishlatiladi.  Bukib tikish baxyaqatoiiari 
jun,  shoyi  m ateriallardan  tikiladigan  kiyimlaming  etagini  bukib 
tikishda ishlatiladi.
Bir  ipli  yo ‘rmash  baxya ustki  ip d an   hosil  b o ‘ladi  va  ipli  igna 
va  c h a lish tirg ic h   y o rd am id a  b ajarilad i.  Bir  ip li  zan jirsim o n  
yo‘rmash  baxyaqatori  ko‘pincha  m o ‘yna  va  terilarni  biriktirib 
tikishda  ishlatiladi.