Neft va gazni qayta ishlash texnologiyasi

6.8.-§. Industrial moylar
Industrial moylari har xil ishlab chiqarish qurilmalari mashina va mexanizmlarini moylash uchun mo’ljalangan. Qo’llanilish sohasiga qarab moylar prisadkalar qo’shilgan yoki qo’shilmagan holda ikkiga: umumiy va maxsus mo’ljalangan moylarga bo’linadi. Industrial moylarining motor moylaridan farqi shundaki ular mexanizmlarni yuqori bo’lmagan haroratda ishqalanishida ishlatiladi. Bu maqsadda asosan har xil darajada chuqur tozalangan distilyat moylari ishlatiladi.
Industrial moylari xarakteristikasi

	IGP-4	IGP-91	IGP-182	ISPi-25	ISPi-110	IRP-40	ITP-300
50^0C dagi qovushqoqligi, mm^2/s	3,4-4,4	88-94	175-190	23,7-27	109,5-118,5	35-47	304-357
Ochiq titeldagi alangalanish harorati, ^0C	125	225	240	190	210	190	200
Qotish harorati, ^0C	-15	-15	-8	-10	-10	-10	-7
Kokslanishi, %	0,2	0,55	0,85	0,35	0,5	1	4
Zichligi, d^204	0,85	0,9	0,905	0,89	0,91	0,9	0,955
NPA bo’yicha konchi markasi	1,5	5	6,5	-	-	-	-
OPI bo’yicha emirilishga qarshi xossasi, %	-	-	-	35	48	45	60
Rs, darajasi	-	-	-	32	32	34	37

Bunday moylarni tayyorlash uchun selektiv tozalangan yuqori indeksli (IV-90 kam bo’lmagan) bazaviy moylardan foydalaniladi. IGP seriyasidagi moyni chuqur tozalangan bazaviy moylardan prisadkalar qo’shish (11 turdagi 50⁰S da 3,5-190 mm²/s bo’lgan) yo’li bilan tayyorlanadi. Bu moylar stanoklar, reduktorlar, presslar va boshqa qurilmalarni tishli uzatish jixozlarini moylash uchun ishlatiladi. Barcha moylarga prisadka qo’shiladi. (DF-11, iono V15/41, PMS 200 A)

ISP va ISPi seriyasidagi moylar metal kesuvchi stanoklarni tishli uzatmalarini moylash uchun mo’ljalangan. Ular yuqori emirilishga qarshi xususiyatlari bilan xarakterlanib moylash xususiyatini yaxshilovchi prisadkalar qo’shilgan. Ishlab chiqarish qurilmalaridagi o’rta kuchlanishda ishlovchi va tishli uzatmalarni moylash uchun selektiv tozalangan distillyat va kompaundirlangan prisadkalar qo’shilgan moylardan tayyorlangan IRP seriyasidagi moydan foydalaniladi. ITP – seriyasidagi moylar oltingugurtli neftlardan olingan qoldiq neft moylaridan olinib og’ir kuchlanishda ishlovchi tishli uzatmalar moylashda qo’llaniladi. IRP va ITP seriyasidagi moylarga yuqori konstentrastiyadagi moylash xususiyatin oshiruvchi prisadkalar qo’shilganligi sababli emirilshga qarshi xossalarining yaxshiligi bilan xarakterlanadi. Prisadkasiz moylarni tanlab olishni asosiy mezoni uning qovushqoqlig. Qovushqoqlik bo’yicha industrial moylar uchga bo’linadi:

1. 
   Engil (50⁰S da 3,5 – 10 mm²/s)
   
2. 
   O’rta (50⁰S da 10 - 58 mm²/s)
   
3. 
   Og’ir (100⁰S da 11 – 96 mm²/s)
   

Qo’lanilishga ko’ra 2 ga bo’linadi:

1. 
   Engil va o’rta tezlikdagi va kuchlanishdagi
   
2. 
   Shu sharoiti og’ir bo’lgan
   

Engil industrial moylari yuqori tezlikda va kuchlanishda ishlovchi mashina mexanizmlarni moylashda ishlatiladi. Selektiv yoki kislotali tozalangan distillyat moylaridan o’rta industrial moylari tayyorlanadi. Qovushqoqligini yuqoriligi sababli bu moylar kuchlanishi yuqori bo’lgan tezligi pastroq mexanizmlarni (I-12 A, I-20 A, I-40 A) moylashda ishlatiladi. Og’ir industrial moylarini og’ir kuchlanishda (kranlar, burg’ilash qurilmalari, mashenli pechlarda) ishlovchi mexanizmlarni moylash uchun ishlatiladi. Moylarni bu guruhiga quyidagilar kiradi: Engil stilindr 11 – moyi, Viskozii-24, og’ir stilindr 38 va 52 moylari kiradi.