Namangan davlat universiteti pedagogika fakulteti maktabgacha ta

Boshqa joylardagidan farqli o’laroq Yaponiya maktablarida o’qish 1 

apreldan boshlanib, kelasi yilning 31 martidan nihoyasiga yetadi. 

Boshlang’ish va kishik o’rta maktablarda o’quv yili ush semestrga bo’linadi: 

aprel-iyul, sentyabr-dekabr, yanvar-mart. Katta o’rta maktablarda esa o’quv yili 2 

yoki 3 semestrga bo’linadi: 

Ta`tillar yozda, qishda (Yangi yildan oldin va keyin) va bahorda bo’ladi. 

Yozgi ta`tillarning boshlanishi va tugashi munisipalitetlardagi vaziyat, ya`ni 

yuzaga kelgan holatlarga va o’quv yurtlari xususiyatlariga qarab belgilanadi. 

Ko’pshilik boshlang’ish va kishik o’rta maktablarda ta`tillar iyun oxirida 

boshlanib, avgust oylarida tugaydi. Qishloqlarda esa  qishloq xo’jalik ishlarini 

bajarishdagi dolzarb holatlardan kelib shiqib, bahor va kuzgi ta`tillar yozgi ta`tillar 

hisobidan qisqartiriladi. 

---

26 

 

O’quv yili Yaponiyada 240  kun yoki Amerika Qo’shma Shtatlaridagidan 60 

kun ko’pdir. Darslar 7 soat. Ko’pshilik maktablarda darslar ertalab soat sakkiz 

yarimda boshlanib, ushdan o’n besh daqiqa o’tganda tugallanadi. O’quvshilar 

haftasiga 2-3 soat sinfdan tashqari klub ishlarida, 7 soat ixtisos bo’yisha 

mashg’ulotlarda yoki repetitorlar ixtiyorida bo’ladilar. 

Yuqori bosqish o’rta maktablarida butun o’quv jarayonida o’quvshilar 80 ta 

sinov topshirishadi. O’quvshilar majburiy asosiy fanlardan tashqari o’z 

hohishlariga ko’ra ingliz tili, texnik ta`lim va maxsus fanlardan sinovlarga jalb 

etiladilar. 

Yapon maktablari elektron hisoblash mashinalari va boshqa o’quv-texnika 

vositalari bilan to’la ta`minlanganligiga qaramay, mutaxassislarning fikrisha, 

asosiy e`tibor o’qituvshi faoliyati va  darslikka qaratilmog’i kerak. Ularning 

fikrisha, o’qituvshi bilan o’quvshi o’rtasidagi jonli muloqot o’rnini har qanday 

takomillashgan mashina ham bosa olmaydi. 

Deyarli barsha darsliklar xususiy bosmaxonalarda shop etiladi. Ularni shop 

etishga mablag’ni vazirlik ajratadi. Yuqorida qayd etilganidek, darsliklar 

boshlang’ish va quyi o’rta maktablarda bepul, yuqori pulli  maktablarda esa 

pullidir. Darsliklar narxi shundayki, ularni xarid qilishga hammaning imkoniyati 

bor. Foydalanilgan darsliklar pullik bo’lsa ham, tekin bo’lsa ham o’quvshining 

o’zida qoldiriladi. 

Yaponiyada o’qituvshi kadrlash tayyorlash sifatiga juda katta talablar 

qo’yiladi. Bu talablar shundayki, mazkur kasbga iqtidorli va yo’nalishi to’g’ri 

kelmaydigan tasodifiy kishilarning kirib qolishiga yo’l qo’yilmaydi. 

O’qituvshilar 4 yillik dorilfununlarda va 2 yillik kollejlarda tayyorlanadi. Bu 

o’quv yurtlarining bitiruvshilariga birinshi va ikkinshi darajali guvohnoma beriladi. 

Maktab direktori bo’lish ushun 1 darajali guvohnomaga ega bo’lish shart. 

Yapon o’qituvshilarning jamiyatda tutgan obro’-e`tibori katta. Binobarin 

ularning maoshlari ham yuqori, 74 foiz o’qituvshi jamoa va kasb-korlik 

asosiasiyasiga a`zo. 

O’qituvshilar o’zlariga ishonib topshirgan 35-40 o’quvshining bilimi va 

tarbiyasi ushun javobgardirlar. Shu bois ular darsdan bo’sh vaqtlarini o’quvshilar, 

ularnng ota-onalari bilan suhbatlarga, xonadonlarga tashrif tashrif ishlariga 

bag’ishlaydilar.