|
SOVCHI KAMPIRLAR
Kunlar bir-birini quvalab o ‘taverdi. Dadamdan ayril-
ganimizga ham hadem ay bir yil to ‘ladi. H am aldan olib
kelgan gullarim sabab tabiatning bu ajoyib n e ’m atlariga
mehrim oshib ketdi. M aktabim iz sahni gullarga bur-
kandi. Q orovul A lixon bobodan iym anibgina bir-ikki
tup gul so‘radim. Bobo indam ay kurakni olib, men
yoqtirgan gul k o ‘chatlaridan k o ‘chirib berarkan, dedi:
- Sen rahm atli Ergashvoyning o ‘g ‘limisan?
- Ha, - dedim meni taniganidan xursand b o ‘lib.
- Dadang yaxshi odam edi. Boshqa bola bo'lg and a
bermasdim. Olaqol, o ‘g ‘lim.
Sinfimizda ham
gullar
k o ‘p b o ‘lib, tikanlari
ninaday uchli kaktusni jud a yoqtirib qoldim. S inf
rahbarimiz Jalilov dom ladan so ‘ragandim , o ‘ylanib
4 - 8 8 1
97
turib: - M ayli, birorta qulog‘ini sindirib olaver, am mo
birov bilm asin, xo ‘pmi, - dedi.
H amma tanaffusga chiqib ketgach, kaktusning ki-
chikroq bir b o ‘lagini qayirib oldim -da, ch o ‘ntagim ga
soldim.
Hayit arafasida onajonim ikki so ‘m bayram puli
berdilar. Darrov Zokirlam ikiga chopdim . Ularning uyi-
da atirgul, chinnigul, do ‘ppigul, xullas, xilma-xil gullar
ju da k o ‘p edi. Zokir avvaliga unam adi. M ayli, pulini
beram an, o ‘rtoq, - deganim dan so‘ng biroz jonlandi.
- Bir tupi yigirm a tiyindan, - dedi ovozini pasay-
tirib.
- Bo‘ldi, kelishdik.
Zokir astoydil ishga kirishib ketdi.
- Besh tupi yetadi, - dedim xursand b o ‘lib.
- 0 ‘n tup olaver. Ikki so‘m b o ‘ladi. Senga yana bir
tup q o ‘shib beram an, maylim i?
- Mayli!
- Am m o dadam bilm asin? - dedi Zokir atrofga ola-
zarak qarab.
Gullam i ekib b o ‘lib, tagiga suv quyayotgandim , uyi
m izga kirib kelayotgan ikkita kam pirga k o ‘zim tush-
di. K am pirlam ing biri O yim chaxon ena, ikkinchisi
notanish edi. Chopib, ularga peshvoz chiqdim.
- Ha-a, enang ch o ‘ri D o‘zali, yaxshi yuribsanm i,
bolam.
O yim chaxon ena meni bag‘riga bosib, yuzlarim dan
o ‘pib k o ‘rishdi.
N otanish kam pir esa peshonam ga o ‘ng q o ‘lini tek-
kizdi-da, so ‘ng labiga olib borib barm oqlarini o ‘pib
q o ‘ydi.
U larning yoshi teng k o ‘rinsa-da, hassa tutgan nota
nish kam pir anchagina egilib qolgandi. G o ‘yo bu qariya
biror narsasini y o ‘qotgan-u, uni egilib izlayotganday
taassurot qoldirardi kishida.
98
0 ‘sha kuni kam pirlar uyim izda yotib qolishdi. O na
jonim yum shoqqina ovqatlar qilib, ulam ing duosini
oldi. U chovlari yarim kechagacha yayrab, gaplashib
chiqdilar. Kulishdilar, o ‘tgan kunlarini eslab y ig ‘lash-
dilar, yana yupandilar.
D ahlizda o ‘zimni dars bilan band qilib k o ‘rsatsam-
da, fikr-u xayolim ulam ing suhbatida edi. U lam ing gap-
laridan shuni angladim ki, kam pirlar onam ga sovchi
bo‘lib kelishgandi.
Hassaga suyanib kelgan m om oning ismi Badal-
poshsho b o ‘lib, O yim chaxon enaga m ahalladosh ekan.
Uning Tegirm onboshi qishlog‘ida yashovchi, (rahmatli
ukasining o ‘g ‘li) Q obilboy degan so ‘qqabosh jiyani
bor ekan. U birinchi ro ‘z g ‘oridan ikki bolasi bilan
ajrashgan, ikkinchi xotini esa kasalga chalinib vafot
etgan ekan. Q obilboy aka qazo qilgan xotinidan qolgan
o ‘g ‘ilchasi bilan y olg‘iz yasharmish.
Badalposhsho ena jiyanini o g ‘zidan bol tom ib uzoq
maqtadi. K am pirlar onam ni o ‘rtaga olib avrashar, o ‘z
nomiga m unosib m o ‘min-qobil shu kishi bilan turm ush
qurishga rozilik berishini so ‘rashardi.
Onam qolgan umrini m enga b ag ‘ishlashini aytib, bu
taklifni keskin rad etdi.
Ammo kam pirlar ham anoyilardan emasdi.
- Qizim, - dedi O yim chaxon ena ranjiganday b o ‘lib.
Hali yoshsan, k o ‘p narsalam i tushunm aysan. Eri bom i
gapi zo ‘r, eri y o ‘qni oshi sho‘r. B eva ayol to ‘g ‘risida
odamlar nim alar deyishm aydi. Yaxshim i-yom onm i, bo-
shingda ering b o is in , qizim. K eyin pushaym on qilma-
gin deym an-da, am m ang girgitton. B o ‘rining yesayam ,
yemasayam o g ‘zi qon.
Oyim chaxon ena onajonim ga am m a sifatida qattiq-
roq gapira boshladi.
- 0 ‘g ‘lim -chi, - dedi onam xiyla yum shaganday
bo‘lib.
99
- Q obilvoy jiyanim o ‘g ‘lingizgayam otalik qiladi,
u ju d a m ehribon, bolalam i yaxshi ko ‘radi. Bolaga ota
kerak, qizim, - uloqni ilib ketdi B adalposhsho ena.
Bu gapdan keyin onam o ‘ylanib qoldi. Bolam
yolg‘iz, unga him oyachi kerak, - dedimi, nomi qora
b o ‘lib qolishidan q o ‘rqdim i, indam ay y ig ‘lay boshladi.
Onam uchun el orasida yom onotliq b o ‘lish o ‘lim bilan
barobar edi.
O yim chaxon ena meni oldiga chaqirdi.
- D o‘zalijon, onangni bitta yaxshi odam ga uzatmoq-
chimiz. Sen nim a deysan, enang ch o ‘ri, rozim isan?
- Q obilvoyning sen tengi O tash degan o ‘tbosar
o ‘g ‘li bor. U bilan o ‘rtoq bo ‘lib, esh-qo‘sh m azza qilib
o ‘ynab yurasan, - q o ‘shim cha qildi Badalposhsho ena.
Bunday b o ‘lishiga men ich-ichim dan qarshi b o ‘lsam-
da, ko ‘ngli yarim onajonim ni ranjitib, qaysarlik qilgim
kelmadi. Qolaversa, onarnning roziligi uchun taqdim ing
har qanday sinoviga chidashga m ajbur edim. Dadamni
eslab, k o ‘zlarim yoshga to ‘ldi. Tilim kalim aga kelmay,
jim turaverdim . Sukut alomati rizo deganlariday, kam-
pirlar bir-birlariga m a ’noli jilm ayishib, gapni boshqa
tom onga burdilar.
Ishlar tezlashib ketdi. Sovchilar bir haftadan so ‘ng
kelib, to ‘y kunini belgilashdi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
