Mavzu: iqtisodiyot bilan tanishuv

24. Qaysi holatda mehnat unumdorligi yuqori?
A) 12 ishchi 120 ta detal tayyorlaydi B) 8 ishchi 95 ta detal 
tayyorlaydi D) 20 ishchi 200 ta detal tayyorlaydi E) 11 ishchi 105 ta detal tayyorlaydi F) 125 ishchi 1000 ta detal 
tayyorlaydi 
25. Mulkka egalik qiluvchi shaxs kim
A) Sotuvchi B) Tadbirkor D) Istemolchi E) Raqobatchi F) Mulkdor
 
 
 
 
 

---

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
MAVZU
 
:
AYRIBOSHLASH VA PUL
 
Ta‘limiy maqsadi:
 O‘quvchilarni ayriboshlash va pul

haqidagi malaka va ko‘nikmalarini hosil qilish. 
Tarbiyaviy maqsadi:
 O‘quvchilarni kasbga bo‘lgan malaka va ko‘nikmalarini shkillantirish. 
Rivojlantiruvchi maqsad:
 O‘quvchilarni mustaqil fikirlash qobilyarlarini oshirish. 
DTS talablari asosida ta‘lim va tarbiya berish 
Darsning uslibi:
 Tushuntirish, savol –javob, mustaqil ishlash. 
Darsning jixozi:
 Darslik, doska, ko‘rgazmali va tarqatma materilallar. 
Darsning borishi:
 yangi mavzuni bayoni. 
FAOLLASHTIRUVCHI SAVOL VA TOPSHIRIQLAR 
Qadimda odamlar qabila-qabila bo'lib yashaganlar. Har bir qabila o'zi uchun kerakli oziq-
ovqat mahsulotlarini, kiyim -kechaklarni va oddiy ish qurollarini o'zi ishlab chiqargan va o'zi 
iste'mol qilgan. Bunday xo'jalik iqtisodning eng dastlabki shakli bo'lib, u natural xo'jalik, deb 
yuritiladi. Natural xo'jalikning har bira'zosi asta-sekin rnuayyan mahsulot turini ishlab chiqarishga 
moslasha borgan. Vaqt o'tishi bilan har bir kasb egasi o'z mahsulotlarini boshqalar bilan ma'lum 
nisbatda almashtira boshlagan. Bu jarayonni iqtisodda ayirboshlash (yoki barter) deb atashadi. 
Ayirboshlash maqsadida ishlab chiqarilgan mahsulotlar tovar, deb ataladi. Aytaylik, yuqoridagi 
rasmda tasvirlangan etikdo'zga non, novvoyga un, tegirmonchiga bug'doy, dehqonga o'roq va 
temirchiga etik kerak bo'lsin.
1.Bu holatda etikdo'z birgina nonga bo'lgan ehtiyojini qondirish uchun o'zi tikkan etikni qay 
tariqa nonga almashtira olgan deb o'ylaysiz? 
2.Bu ayirboshlash jarayonini qanday osonlashtirish mumkin?
3.Yuqorida keltirilgan mahsulotlar ichidan qaysi biriga hamma o'z mahsulotini jon-jon deb 
almashtirishga rozi? 
4.Yuqorida keltirilgan mahsulotlarning birortasi boshqa maxsulot va xizmatlar uchun to'lovni 
amalga oshirishga mo‘ljallangan universal ayirboshlov vositasi(pul) sifatida tanlanda edi, 
etikdo'zo'zining nonga bo'lgan ehtiyojini qanday qondirgan bo'lar edi? 
5.Non va bug'doyning universal ayirboshlash vositasi(pul) ilfntlda qanday ijobiy va salbiy 
tomonlari bor ekanligini Tttalang.