Laboratoriya jumıs №1

Azıqlıq ortalıqlar.
Azıqlıq ortalıq - dep quramında a`piwayı ha`m quramalı birikpeler tutqan, sol birikpelerde bakteriyalardı laboratoriya jag`dayında qobeytirip alıwg`a aytıladı.
Azıqlıq ortalıqlar bakteriya ushın to`mendegi talablarg`a juwap beriwi kerek:
1. Bakteriyalardı o`siriw ushın azıqlıq ortalıqlar quramında vitaminler, uglevodlar, lipidler ha`m basqada zatlar bolıwı kerek
2. Azıqlıq ortalıqlar belgili pH qa ha`m izotonik bolıwı kerek ja`nede tınıq bolıwı kerek.
3. Azıqlıq ortalıqlar bakteriologiyalıq laboratoriyalarda sterilizatsiya qılıng`anda o`z quramın o`zgertpeydi.
Alınıwına qarap:
I) Tabbiy azıq ortalıqlar
2) Jasalma azıqlıq ortalıqlar- bularg`a agar-agar, jelatina, pepton.
Konsistentsiyasına qarap:
1) qattı
2) suyıq ;
3) yarım suyıq
İsletiliwine qarap:
1) Tiykarg`ı yamasa universal azıqlıq ortalıqlar. Ma`selen, neytral agar, go`shli-peptonli agar ha`m bul`on. Ko`p mikroorganizmler sol ortalıqda o`sedi.
2) Selektiv yamasa elektiv ortalıqlar. Bul ortalıqlar mikroorganizmlerdin` ko`beyiwine baylanıslı. Elektiv ortalıqlarg`a: 1% peptonli suw kiredi (xolera vibrionı ushın), O`t qosılg`an ortalıqlar - o`tli bul`on ha`m Rapoport ortalıg`ı (qarın tifi ushın) , stafilokokk ushın su`t ha`m ma`yektin` sarı uwızı qosılg`an duzlı agar.
3) Differentsial-diagnostik ortalıqlar. Bul ortalıqlar laboratoriya ; sharoitında bakteriyalardı bir-birinen parıqlaw maqsetinde isletiledi. Ma`selen, Ploskiryova, Endo, vismut-sul`fat agar ortalıqlar kiredi. Qattı azıqlıq ortalıqlarda koloniya payda etip o`sedi. R ha`m S koloniyalar boladı. Suyıq azıqlıq ortalıqta diffuz ılaylanıw, sho`kpe, plyonka payda etip o`sedi.
Mikroorganizmlerdin` taza kul`turasın ajıratıp alıw usılları ha`m etapları.
Mikroorganizmlerdin` qa`siyetlerin u`yreniw ushın taza kul`tura ajıratıp alıw kerek. Taza kul`tura dep, tek bir xil tu`rdegi mikroorganizmler jıyındısına aytıladı. Bul tu`rdegi mikroorganizmlerdin` ha`r tu`rli ob`ektlerden ajıratıp alınıwı mikroorganizmlerdin` shtammlari deyiledi. Bul kletkanın` rawajlanıwınan aldın`g`ı ha`m mikromanipulyator yamasa basqa usıl menen ajıratılg`an kul`tura klon deyiledi. Klon o`zinde genetik birdey kletkalardı saqlaydı. Bir tu`rdegi bir yamasa bir neshe mikroorganizmlerden rawajlanıp, qattı azıqlıq ortalıqta ajıralıp o`sken toplamına koloniya deyiladi. Olar S ha`m R formada boladı.