Keyin bir necha kun yoki bir necha hafta keyin payd

XVII.6. Sanoat korxonalarining yong'inga va portlashga 

xavfi bo'yicha toifalari 

 

Har  bir  sanoat  korxonasi  uning  ishlab  chiqarish  texnologiyasi, 

ishlatadigan xomashyosi chiqaradigan mahsuloti va joylashgan binosining 

konstruksiyasiga  ko'ra  yong'in  chiqishga,  portlashga  va  yong'in  chiqqan 

taqdirda uning tarqalishiga, shuningdek, yong'inning asoratiga asoslangan 

holda yong'inga va portlashga xavflilik darajasi belgilanadi. 

Albatta, har bir sanoat korxonasida yong'in xavfi birinchi navbatda u 

yerda  ishlatilayotgan  xomashyoning  va  chiqarilayotgan  mahsulotning 

yong'inga xavfliligi darajasi bilan o'lchanadi. 

Masalan,  ishlab  chiqarish  korxonasi  gazsimon  yonuvchi  moddalar 

ishlatsa,  oladigan  mahsuloti  yengil  alangalanuvchi  suyuqliklar  holatida 

bo'lsa,  unda  albatta  yonmaydigan  xomashyo  ishlatilib,  yonmaydigan 

mahsulot  olayotgan  korxonaga  nisbatan  yong'in  chiqish  ehtimoli  ko'p, 

shuning  bilan  birga,  bu  korxonada  yong'inni  tarqalib  ketishi  osonlashadi 

va bu korxonada yong'indan ko'riladigan zarari albatta katta boladi. 

Shuning uchun ham sanoat korxonalarini kategoriyalarga ajratganda 

---

 

 

348 

ishlatilayotgan  moddalarning  fizika-kimyoviy  xususiyatlari  albatta 

hisobga olinadi. 

Mana  shu  xususiyatlarni  hisobga  olgan  holda  qurilish  norma  va 

qoidalari  asosida  hamma  sanoat  korxonalari,  skladlar  yong'in  va 

portlashga xavfi bo'yicha beshta kategoriyaga bo'linadi. 

A toifa

—yong'inga va portlashga xavfli sanoat korxonalari. Bularga 

suv,  kislorod  va  bir-biri  bilan  birikishi  natijasida  portlashi  va  yonishi 

mumkin 

bo'lgan 

moddalarni 

ishlatiladigan 

sanoat 

korxonalari; 

alangalanish  quyi  chegarasi  xonadagi  havo  hajmiga  nisbatan  10  foiz 

miqdorni  tashkil  qilishi  mumkin  bo'lgan  yonuvchi  gazlar  ishlatiladigan 

sanoat  korxonalari;  xona  hajmiga  nisbatan  5  foiz  miqdorni  tashkil  qilishi 

mumkin bo'lgan va bug'larining alangalanish harorati 28 °C gacha bo'lgan 

suyuqliklar  bilan  ish  olib  boriladigan  sanoat  korxonalari.  Bu  toifaga 

oltingugurtli  uglerod,  efir,  atseton  va  boshqa  shunga  o'xshash  moddalar 

olinadigan sanoat korxonalari kiradi.