Хфх лек Хосилбеков

Akkumulyator batareyasini qarovdan o’tkazish vaqtida ko’riladigan ehtiyot choratadbirlari. 
Deyarli barcha o’ziyurar mashinalar sulfat kislotadan tayyorlangan elektrolit quyilgan 
qo’rg’oshinli akkumulyator bilan jihozlangan. Qo’rg’oshin insonni zaharlasa, sulfat kislota 
kuydiradi. Akkumulyatorni zaryadlashda ajralib chiqadigan vodorod bilan kislorod aralashib 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

portlovchi  gaz  hosil  qiladi.  Akkumulyatorlar  batareyasiga  qarayotganda  rezina  qo’lqoplar  va 
fartuk 
kiyib olish shart. 
6.35-rasm. Akkumulyator batareyasiga qarov o’tkazishda xavfsizlik tadbirlari 
102 
Elektrolitni tayyorlash vaqtida kislota suvga ingichka oqim bilan quyiladi hamda kislota 
bilan  suvning  o’zaro  ta’siridan  hosil  bo’ladigan  issiqlikning  tekis  tarqalishi  uchun  eritmani 
shisha 
tayoqcha bilan tinmay aralashtirilib turiladi. Agar suv kislotaga quyilsa, u holda suv qaynay 
boshlaydi,  elektrolit  esa  atrofga  qattiq  sachraydi,  natijada  sulfat  kislotasi  atrofga  sachrab 
jarohat 
etkazishi  mumkin.  Agar  kislota  yoki  elektrolit  insonning  badaniga  yoki  kiyimiga  to’kilsa,  shu 
joyni 
darhol  soda  eritmasi,  novshadil  spirti  bilan  neytrallash,  hech  bo’lmaganda  sovunli  suv  bilan 
yuvish 
lozim. 
Kuchlanish shoxchasi bilan akkumulyator holatini tekshirish vaqtida kuchlanish qarshiligiga 
tegmaslik  kerak,  chunki  u  ulanganida  juda  qattiq  qiziydi.  Akkumulyatorlar  zaryadlanadigan 
xonada 
chekish  va  ochiq  olovdan  foydalanish  man  etiladi.  Akkumulyator  yoki  akkumulyatorlar 
batareyasi 
simlarini qisqa tutashtirib «uchqun chiqarib» tekshirib ko’rish qat’iy man etiladi. Bu portlashga 
yoki qizib ketgan simning qo’lni kuydirishiga sabab bo’lishi mumkin. 
Zaryadlanish vaqtida akkumulyatordan elektrolit sachrab chiqa boshlaydi, bunday vaqtda 
batareyaga yaqinlashish va akkumulyatorlar qopqoqlarining tirqishlariga qarash mumkin emas. 
Akkumulyator batareyasi bilan ish tugagach, qo’lni suv bilan yuvish kerak. 
Yuqorida ko’rsatilgan mavjud xavflarni oldini olish maqsadida ishlab chiqarish hududlarida 
standart  talabiga  javob  beradigan  ishchi  asboblar,  (gayka  buruvchi  kalitlar,  treshetkalar), 
shaxsiy 
himoya  vositalari  (qo’lqoplar,  ko’zoynaklar,  maxsus  korjomalar,  rezinali  gilamcha  va 
respirator), 
uskunalar (ajratgichlar-syomniklar) va elektr tokiga ulanish uchun shtepselli rozetkalardan 
foydalanish maqsadga muvofiqdir