Nazorat savollari
1. XIX asrning ikkinchi yarmi – XX asrda G‘arbiy Evropa, AQSH,Rossiyada reformatorlik pedagogikasi va uning asosiy yo‘nalishlari qanday bo‘lgan?
2. M.V.Lomonosov va uning rus pedagogikasi va maktablar rivojidagi o‘rnini aytib bering?.
3. K.D. Ushinskiyning didaktik qarashlarining hozirgi kundagi ahamiyati to‘g‘risidagi fikringiz?
ADABIYOTLAR
1.Vulfson V.G. Sravnitelnaya pedagogika.-M.: “Prosveщenie”, 2003.
2.Hoshimov K.H. Pedagogika tarixi. –T.: A.Navoiy nomidagiO‘zb. milliy kutubxona nashr., 2005.
3. www pedagog. uz
4. www edu. uz
26- mavzu: Hozirgi davrda jahon mamlakatlari ta’lim tizimiva pedagogika fani rivoji.
REJA
XX asr jahon ta’lim tizimidagi global tendensiyalar.
Iqtisodiy rivojlangan davlatlar ta’lim tizimi.
Ta’lim modellari. Xalqaro loyihalar va ta’lim dasturlari.
AQSH da ta’lim tizimi: Amerikada 3 yoshgacha bolalar tarbiyasi bilan onalar Shug‘ullanadilar, lekin ularga xech qanday imtiyozlar berilmagan. Uch yoshdan 5 yoshgacha xususiy yoki davlat bog‘chalaridan foydalanish mumkin, lekin bolalar bog‘chalari kmchik va bu tizim kam rivojlangan. Enaga yollash bir xaftada 200 dollarga tushadi. Bog‘chalarda yogona bir programma mavjud emas. Kerak bo’luvchi xamma jixozlar va kuchlik ovqatni ota-onalarning o‘zi olib keladi. 5 yoshdan esa "Kinder garde" deb ataluvchi tayyorlov muassasalarida ta’lim boshlanadi. Boshlang‘ich maktab 6 yoshdan to 13-15 yoshgacha bo‘lgan bolalarni qamrab oladi. Bu boshlang‘ich maktablarda umumiy savodxonlik va kasbga yo‘naltirish vazifalari xal etiladi. Sinfdan-sinfga ko‘chish o‘quvchining o‘zlashtirganlik darajasiga bog‘liq. Boshlang‘ich ta’lim turli shtatlarda turlicha belgilangan (4, 5, 6, 8 yil). Maktablarda turli xil tugaraklar, uchraShuvlar, shovlar va sayoxatlar uyushtiriladi, ammo ularning xammasiga xaq to‘lash lozim. O‘rta maktablar quyi va yuqori bosqichlardan iborat. 9-sinfni bitirgan talabalar tanlov asosida o‘rta maktabga qabul qilinadi. O‘rta maktablarda to‘rt yo‘nalishda kasb-kor asoslari berib boriladi.
1-kasb-hunar, 2-biznes ta’limi, 3-savdo va sanoat ta’limi, 4-qurilish ta’limi. Oliy ta’lim 4 asosiy bosqichda amalga oshiriladi.
1-kichik mutaxassis - 2 yillik kollejlarda amalga oshiriladi. 2-bakalavr 4 yillik kollejlarda, 4 yillik kollej yoki dorilfununni tugatgan 3-bosqichni davom ettirish mumkin bu 1-2 magistr maktabi. 4-bosqich asperantura, doktarantura. Maktablarda, ta’lim televidiniyasi, elektron til laboratoriyasi, vidioapparatura, kompyuter va xakozolarni qo‘llash yo‘lga qo‘yilgan. Maktablar kanikul vaqtida xam ishlab turadi. To‘garaklar, qayta tayyorlash ishlari olib boriladi. Oliy ta’limda ikki yo‘nalish mavjud: 1-ta’limni individuallashtirish, 2-talabaning mustaqil ishlashni amalga oshirish. O‘qituvchi yo‘naltiruvchi rol o‘ynaydi. Asosiy maqsad talaba intellektini mashq qildirish, mantiqiy fikrlashga o‘rgatishdir. YAqinda Klinton ma’muriyati tomonidan qabul qilingan "2000 yilda Amerika ta’limi strategiyasi" dasturi e’lon qilindi. Unda axolining 90 foizini oliy ma’lumoti bo‘lishi, asosiy fanlar bo‘yicha bilimlarning chuqur bo‘lishi ko‘zda tutilgan.
Oliy o‘quv yurtlarida ilmiy izlanishlar olib borish bo‘yicha AQSH jaxon mamlakatlari orasida etakchi o‘rinlardan birini egallaydi. Bu mamlakatda ilmiy izlanishlar uchun ajratilgan mablag‘ning 48 foizini davlat tomonidan, 50 foizini firma, konsernlardan undiriladi. 2%ni foizini oliy o‘quv yurtlarining mablag‘lari tashkil qiladi. Ishlab chiqarish korxonalari dorilfununlari bilan shartnoma asosida xamkorlik qiladi. 70% foizi dorilfunun o‘qituuchilari turli firmalarda maslaxatchi, tadqiqotchi bo‘lib ishlaydi (ishlab chiqarish korxonalarning ilmiy laboratoriyalari bilan birgalikda).
O‘qituvchi kadrlarni tayyorlash 4-5 yilga mo‘ljallangan programma asosida amalga oshiriladi, so‘ngra 4-6 oy praktika o‘tiladi.
Ta’limni xaddan ziyod demokratlashtirilishi talabalarning bilimini puxtaligini tekshirish va nazorat qilishda qiyinchiliklar tug‘dirdi. Shu sababli Shunday boy moddiy bazaga va tajribaga ega bo‘lgan davlatda butunlay savodsiz bo‘lgan talaygina bolalar topiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |