Erkin umarov mahmud abdullayev

(I. A. Karim ov.
0 ‘zbekiston: milliy istiqlol, iqtisod, siyosat, mafkura. 25-bet).
Iqtisodiyot moddiy tushuncha, axloqiylik esa m a’naviy kate- 
goriya b o ‘lsa-da, m ana shu ikkala holatni uyg‘unlashtirm ay turib 
m am lakatim izda yangi jam iyat qurish m um kin emasligi yuqori- 
dagi so'zlarda nihoyatda keskin darajada qo'yiladi. Tarixdan m a’- 
lumki, iqtisodning m a ’naviyatdan ajralib qolishi, poymol etilishi 
borliq bilan m a’naviyat, inson bilan olam o ‘rtasida o 'tib b o ‘lmas 
jarlik paydo bo‘lishiga olib keladi. N atijada, insonlar har qanday 
sh a ro itd a h am , h a r q an d ay y o ‘l b ilan b o ‘lsa -d a , h a tto yurt 
m anfaatlarini sotish evaziga 
ham, boylik, mol-mulk 
orttirishga 
harakat qiladi, yashashning 
oson yo'llarini axtaradi, 
uning vijdon, 
iym on, o d am g arch ilik d an
mahrum vositalarini 
top ishga ruju 
q o ‘yadilar. D em ak, iqtisod bilan 
axloq, moddiy 
ehtiyoj bilan 
m a ’naviy zaru rat o ‘rtasidagi uyg‘unlik 
buzilgan joyda 
jam iyat 
tanazzuli uchun zam in paydo bo'ladi.
M a’naviyat va iqtisod o ‘rtasidagi 
aloqadorlik haqida 
so‘z yuri- 
tish uchun avvalambor «iqtisodiyot» 
tushunchasining 
m azm unini 
yoritish taqozo etiladi. Ilm iy 
adabiyotlarda 
ta 'k id lan g an id ek , 
iqtisodiyot faoliyatning alohida turi 
sifatida xo'jalikni 
boshqarigh 
deb e ’tiro f etiladi.

---

Darhaqiqat, insonlar hayot kechirish uchun moddiy n e ’matlarga 
ega bo‘lishi kerak. Buning uchun ularni yaratishga ehtiyoj tug‘iladi. 
Tabiiyki, bu jarayon, bir tom ondan, tabiat narsa-hodisalari, boshqa 
tom ondan, odamlarning o ‘zaro munosabatlari asosida yuz beradi. 
Anglashiladiki, yetishtirilgan iste’mol mahsulotlarida nafaqat ularni 
yetishtiruvchilar o ‘rtasidagi moddiy munosabat, balki, shu bilan birga 
ma’naviy munosabatlar ham amal qiladi.
Iqtisodiyot tushunchasiga m am lakatdagi ishlab chiqarishning 
holati, uning joylanishi va dinamikasi (harakati) kiradi. iqtisodiyot 
avvalo odam lar faoliyatidir, ularning tabiatga va o ‘zaro t a ’siri 
natijasida moddiy n e ’m atlar va xizmatlarning yaratilish jarayonidir. 
Keng m a’noda iqtisodiyot shu n e ’m atlar va xizmatlarning vujudga 
keltirilishidir