Bronza davri va uning o’rganilishi

Sharof Rashidov nomidagi Samarqand davlat universiteti

Sharof Rashidov nomidagi Samarqand davlat universiteti

Tarix fakulteti 1-kurs magistranti

Mamatov Bektosh Tolibjon o’g’lining

“Jahon madaniyati tizimida O’zbekiston arxeologiyasi

yutuqlari” fanidan tayyorlagan

MUSTAQIL ISH TAQDIMOTI

Tekshirdi: N.Xolmatov

Reja:

• Bronza davri va uning o’ziga xos xususiyatlari.
• Bronza davri xo’jaligida yuz bergan o’zgarishlar
• Bronza davri yodgorliklari

Adabiyotlar :

• Асқаров А. Жўрақулов М. Энеолит ва бронза даврида Ўрта Осиё. –Самарқанд. 1984.
• Асқаров.А Ўзбекистон ҳудудидаги энг қадимий шаҳар. -Тошкент. 2001.

Bronza davri va uning o’ziga xos xususiyatlari.

• Bronzaning tarkibi mis va qalay qorishmasidan iborat bo’lgan.
• Eng yaxshi bronzaning tarkibida 90 % mis va 10 % qalay bo’lgan.
• Bronza miloddan avvalgi III ming yillik oxirlarida Mesopatamiyada (ikki daryo oralig’ida) kashf etilgan.
• Bronza qurollar qattiq va ularga ishlov berish oson bo’lgan.

Brоnzа qurоllаr qаttiq vа ulаrgа ishlоv bеrish оsоn bo’lgаnligi uchun mis qurоllаrni siqib chiqаrdi.

• Brоnzа qurоllаr qаttiq vа ulаrgа ishlоv bеrish оsоn bo’lgаnligi uchun mis qurоllаrni siqib chiqаrdi.
• Shuningdеk brоnzа misgа nisbаtаn pаst hаrоrаtdа erigаn. Mis 1084 grаdus hаrоrаtdа erisа,
• brоnzа 700-900 grаdusdа erigаn
• Brоnzа mахsus qаlin sоpоl idish—tigеllаrdа eritilib, sоpоl qоshiqlаr оrqаli tоsh vа sоpоldаn yasаlgаn qоliplаrgа sоlingаn.
• Brоnzа qоliplаrgа yopishib qоlmаsligi uchun qоliplаrgа mumiyo surtilgаn vа brоnzа qоlipdаn оsоn аjrаlgаn .

Bronza davri xususiyatlari

• Birinchi mehnat taqsimoti sodir bo’ldi.
• Patriarxat davri boshlandi.
• Doimiy qishloqlar paydo bo’ldi.
• Kulolchilik charxi ixtiro qilindi.
• Uy-joy qurilishida g’ishtdan foydalanildi.
• Gupchakli g’ildirakli aravalar paydo bo’ldi.
• Mudofaa devorlari qurildi.
• Ipakdan matolar to’qildi.
• O’zbekistonda ilk shahar –Jarqo’ton shakllandi.