A qodiriy nomidag jizzax davlat pedagogika instituti biologiya va uni o

Ilon chaqqanligi belgilari va alomatlari
1. Og’riq, (zaharli ilon chaqqan bo’lsa, og’riq chidab bo’lmas darajada bo’ladi).
2. Juft yoki toq tishlangan jarohat.
3. Chaqilgan joyda teri rangi o’zgaradi, hamda shish paydo bo’ladi.
4. Holsizlanish va nafas olishning buzilishi.


Ilon chaqqanda birinchi yordam ko’rsatish
1. Birinchi yordam ko’rsatishning asosiy qoidalariga amal qilinadi.
2. Jabrlanuvchiga qulay o’rnashib olishiga yordam berib, agar imkon bo’lsa, zahar so’rilishini sekinlashtirish uchun, tananing chaqilgan qismini yurak sathidan pastroq tushiriladi.
3. Chaqilgan joyga muz qo’yiladi.
4. Jabrlanuvchini tinchlantirish hamda unga harakatsiz yotishni maslahat beriladi.


1. O’z o’rnini top usuli.

№	Termin	To’g’ri javob	Yakka javob	Tushunchasi
1	Simptom			Halloslash, bo’g’ilish.
2	Sindrom			Novshadil spirit hidlatiladi
3	Zaharlanish			kasallikning o’ziga xos belgilari.
4	Diplopiya			-qon bosimining normadan pasayishi.
5	Asfiksiya			Yesa bo’ladigan , yeb bo’lmaydigan, zaharli
6	Gipotoniya	.		Organizmga tushgan moddalar tushganda ko’ngil aynishi, bosh og’rishi,ich ketishi kuzatiladi
7	Stenokardiya			kasallikning belgilari yig’indisi.
8	Qo’ziqorin turlari			-(stenos-torayish,cardia-yurak) demakdir.
9	Hushdan ketganda qo’llanadigan dori nomi			Bo’gilish
10	Astma			Narsalarni ikkitadan bo’lib ko’rinishi.

2. Senariyli o’yin usuli.
«Senariyli o’yin» usulida talabalar ichidan ixtiyoriy ravishda 3 ta talaba bemor rolini, 3 guruh (2 tadan talaba) tez yordam ko’rsatuvchilar, 3 ta talaba ekspert bo’lib tayinlanadi. Bemorlardan biri o’tkir qorin og’rig’iga va qon aralash qusishga, ikkinchisi yurak sohasidagi og’riqqa, uchinchisi yo’talga, qon tuflashga shikoyat qiladi. Ular o’zlariga berilgan rollarni yaxshi o’zlashtirishlari uchun tarqatma materialllardan foydalanadilar. Ularga shoshilinch tibbiy yordam ko’rsatishni va uni to’g’ri tashkil qilishni 3 guruhdan iborat tez yordam ko’rsatuvchilar amalga oshirishlari kerak. Tez yordam ko’rsatuvchilarning har biri o’zlarining vazifalarini o’zaro kelishib oladilar. Shoshilinch tibbiy yordam shunday ko’rsatilishi kerakki, bunda har bir harakat bosqichma-bosqich, tezlik bilan inson hayotini tiklashga qaratilgan bo’lishi lozim. Buning uchun ularning o’zlari yuqori bilimga ega bo’lishlari kerak. Ekspert guruhi tez yordam sifatini qanchalik to’g’ri baholay olganligini o’qituvchi kuzatib, nazorat qilib turadi.


3.QAROR QABUL QILISh
Bu usul guruh yoki har bir talabani baholash, mavzuni mustahkamlash maqsadida dars oxirida qo’llaniladi.
Kasallikning sababi, klinik belgilari, birinchi yordam ko’rsatilgan bo’lib, talaba shular asosida tashhis qo’yishi kerak. To’g’ri yoki noto’g’ri tashhis qo’yilganini o’qituvchi tekshirib

Kasallik sababi	Klinik belgilari	Birinchi yordam
Issiq kunlarning birida talabalar turar joyidan tеz yordamga qo‘ng’iroq bo‘ldi.	Tеkshirganda ko‘ngil aynishi, holsizlik, bosh aylanishi, qayt qilganligi, qorinda og’riq borligi aniqlandi.	Zudlik bilan oshqozon va ichaklar yuvildi.