|
Ҳақли саволлар туғилади:
Ўз ихтиёримиздаги ахборот воситаларидан фойдаланиш маданияти меъёрларини нечоғли ўзлаштирганмиз?
Уларни амалда қўллаяпмизми?
Ўша жонсиз буюмлар ҳар биримизни имтиҳондан, синовдан ўтказаётганини — феъл-атворимизда янги ахборот маданиятига эҳтиёж орта бораётганини етарли даражада ҳис этяпмизми?
Мўъжизакор ахборот воситаларидан зарарли мақсадларда фойдаланиш, фарзандларимизнинг нотўғри йўлларга чалғиши, олди-қочдиларга умрни совуриш, айниқса, мобиль телефон боис келиб чиқаётган кўплаб норозиликлар, кўнгилсизликлар бу борада қилинадиган ишлар ниҳоятда кўплигидан дарак беради.
Тараққий топган давлатларда ахборот маданияти (инфоэтика, медиаэтика, медиатаълим ва ҳоказо) алоҳида фан, алоҳида муаммо, алоҳида педагогика, алоҳида сиёсат даражасига чиқди. Илмий марказлар, олиму мутахассислар ушбу муаммолар теварагида ихтисослашган ҳолда, юз бераётган ҳолатни ўрганишмоқда, таҳлилий асарлар яратишяпти. Бу бежиз эмас. -Америкалик олим Э. Тоффлер “Учинчи тўлқин” асарида “Инсоният ортда қолдирган йўл уч босқичдан иборат”, деган фикрни илгари суради. Яъни қишлоқ хўжалиги, саноат ҳамда ҳозирги ахборот тамаддунлари. Табиий савол туғилади: хўш, кейин-чи? Инсоният тўртинчи тўлқин даврини ҳам бошдан кечирадими? Унга қандай ном берилади? Тараққиёт шиддати башариятни қаерларга олиб боради? Ўзимиз яратган, эришган ва эришаётган тараққиёт чўққиларида омон қолиш ҳамда яшаш эпини топа биламизми?
Соғлом ақл-идрок ва мантиқдан келиб чиқилса, ҳозирданоқ тўртинчи тўлқин ахборот одоби, маданияти тамаддуни, деб номланиши бирдан-бир тўғри ҳамда оқилона чора эканлигини кўрсатади. Ҳа, эндиликда одамларнинг, оилаларнинг, миллий қадриятларнинг — инсониятнинг ривожи, фароғати ва истиқболи мазкур халоскор маданиятга бевосита боғлиқ бўлиб қолади.
Asosiy adabiyotlar
1. Гундарин М.В. Теория и практика связей с обшественностю: основи медиа. Учеб.пособие.-М.:Форум:инфра-м, 2007
2. F.Mo’minov, A.Nurmatov, T.Eshbekov va boshqa. Jahon jurnalistikasi tarixi. Darslik. –T.: “Fan va texnologiyalar”, 2008.-328 b
3. Miralimov Sh, Eshbekov T. Jurnalistika, ma’naviyat, jamiyat.-T.: “O’zbekiston”, 2010
4. Do’stmuhammad X. Axborot-mo’jiza, joziba, falsafa.-T.: “Yangi asr avlodi”, 2013
5. Mamatova Ya. Sulaymonova S. O’zbekistonda mediataʼlim istiqbollari. – Toshkent. 2013
6. Ya. Mamatova, S.Sulaymonova. O’zbekiston mediata’lim taraqqiyoti yo’lida. O’quv qo’llanma., -T.: “Extremum-press”, 2015.- 94 b
7. F.Mo’minov, T.Eshbekov va boshqa. Ochiq axborot tizimlarida axborot-psixologik xavfsizlik. Darslik.-T.:JIDU, 2015.-196 b
8. Yahyo Muhammad Amin. Internetdagi tahdidlardan himoya.Yordamchi o’quv qo’llanma. Movarounnahr, 2016-672 b
9. Ахметова Л.С. Медиаобразования и медиаграмотность:теория, методология, практика. Учебное пособие. КазГУ. 2016 г
10. А.В.Федоров. Медиаобразования и медиаграмотность. Учебное пособие. М. 2018 г
11. Suvi Tyominen, Sirkku Kotilainen., Media va axborot savodxonligini shakllantirishning pedagogik jihatlari. O’quv-amaliy qo’llanma.-T.: Extremum-press, 2017-142 b
12. Eshbekov T. Muloqot maydonida axborot xizmatlarining o’rni.Oquv-uslubiy qo’llanma.-T.: O’zMU, 2017.-128 b
13. Eshbekov T. Mafkura va axborot-psixologik xavfsizlik. O’quv qo’llanma.-T.: O’zMU, 2017.-64 b
14. Muratova N., Grizl E., Mirzaaxmedova. Jurnalistikada media va axborot savodxonligi. Toshkent: Baqtriya press, 2019. - 112 b
15. Raximova Sh.A. Ijtimoiy tizimni modernizatsiyalashtirish jarayonida axborot almashinuv madaniyati.Diss.Avtoreferat.T.: 2021
16. Fedorov A. Media manipulation and Media literacy education. Moscow 2022
17. B. Karshiev. Mediata’lim –yoshlarni salbiy axborotlardan himoya qilishning muhim omili Academic Research in Educational Sciences VOLUME 2 | ISSUE 12 | 2021 ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89 DOI: 10.24412/2181-1385-2021-12-340-345
18. Sh.Askarova. Talabalarning mediamadaniyatini rivojlantirish dolzarb pedagogik muammo sifatida Academic Research in Educational Sciences Volume 3 | Issue 6 | 2022 ISSN: 2181-1385 Cite-Factor: 0,89 | SIS: 1,12 | SJIF: 5,7 | UIF: 6,1
Do'stlaringiz bilan baham: |
