3 McCarthy, O'Dell English vocabulary in use pdf

 
 
 
 
 
 
 
17- chizma.  Auditni o‘tqazishning  umumiy metodologik tartibi 
Xo‘jalik  yurituvchi  sub’ektlar  faoliyatini  auditorlik  tekshiruvidan  o‘tqazishda  
quyidagi  ketma  –  ketlikga  amal  qilinishi,  shuningdek  quyidagi  ishlar  oldinma  -  ketin  
bajarilishi kerak. 
Buxgalteriya balansi va hisobotning boshqa shakllarining ko‘rsatkichlari 
Bosh kitob ma’lumotlari 
Analitik hisob registrlari va qayd etish jurnallari ma’lumotlari 
Xo‘jalik faoliyati ko‘rsatkichlarini tasdiqlovchi boshlang‘ich hujjatlar  
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com

---

 
258 
1.Auditning  aniq  ob’ektlari  va  ularni  tekshirish  ketma-ketligi  belgilanadi. 
Ob’ektlarni  tekshirishda  ketma-ketlikni  to‘g‘ri    tanlash  ham  katta  rol  o‘ynaydi,  chunki 
ob’ektlar  ham  hisob  nuqtai  nazaridan,  ham  tekshirish  nuqtai  nazaridan  bir  –biri  bilan 
uzviy bog‘liq hisoblanadi.  Bizningcha,  yuridik statusi to‘liq bo‘lgan xo‘jalik  yurituvchi 
sub’ektlarning  yillik  moliyaviy  hisobotlari  bo‘yicha  o‘tqazilayotgan  auditda  uning 
ob’ektlari  quyidagi ketma- ketlikda tekshirilishi lozim: 
•
 Moliyaviy  natijalar  to‘g‘risida  hisobotning  ko‘rsatkichlari  (daromadlar,  tannarx, 
davr  harajatlari,  shu  jumladan  harajatlarga  kiruvchi  soliqlar  va  majburiy  to‘lovlar,  soliq 
bazasiga  qayta  qo‘shiladigan  harajatlar,  asosiy  faoliyatdan  olingan  boshqa  daromadlar, 
moliyaviy  faoliyatdan  olingan  natijalar,  soliqgacha  foyda,  soliqga  tortiladigan  foyda, 
daromad (foydadan ) soliqlar, sof foyda); 
•
 Buxgalteriya  balansi  va  moliyaviy  hisobotning  boshqa  shakllarining  moddalari 
(har  bir  modda  ko‘rsatkichlari  boshlang‘ich  hujjatlardan  asosida  buxgalteriya  hisobi 
schyotlari yozuvlari bo‘yicha tekshirib chiqiladi); 
•
 Qonunlar va boshqa me’yoriy hujjatlarga amal qilish holati; 
•
 Mol-mulk butligi, mansabdor va moddiy javobgar shaxslar faoliyati.  
2.Har bir ob’ekt bo‘yicha tekshirish testlari tuzib chiqiladi va ular bo‘yicha isbotu-
dalillar to‘planadi.  
3.Har bir  ob’ekt bo‘yicha tekshirish   natijasi aniqlanadi, ya’ni auditor tekshirgan 
ob’ekt  bo‘yicha  hisob  ma’lumotining  to‘g‘riligini  tasdiqlaydi  yoki  unda  qanchalik 
chetlanish  borligini  isbotlab  beradi.  Tekshirish  natijalari  tegishli  oraliq  va  yig‘ma 
jadvallar  ko‘rinishida  rasmiylashtiriladi.  Yig‘ma  jadvallarning  ma’lumotlari  oraliq 
jadvallarning  yakuniy ma’lumotlari bilan to‘liq mos bo‘lishi kerak. Chetlanishlar mavjud 
ob’ektlar  bo‘yicha  ushbu  chetlanishlarning  miqdorini,  ularni  nima  hisobidan  kelib 
chiqganligini  ko‘rgazmali  ifodalaydigan  analitik  jadvallar  tuziladi.  Tuzilgan  jadvallar 
natijalarini auditorning hisobotida aks ettiriladi va ular izohlab beriladi. 
Oldingi  bobda  aytib  o‘tganimizdek,  har  bir  tekshirish  ob’ekti  bo‘yicha    auditor 
mumkin  bo‘lgan  auditorlik  xatarini,  ya’ni  xatoga  yo‘l  qo‘yish  ehtimolini  belgilashi, 
ushbu ehtimolni imkoni boricha yo‘qga chiqarish lozim.  
Quyida  yuqorida  keltirilgan  umumiy  metodologiya  asosida  xo‘jalik  yurituvchi 
sub’ektlarning  moliyaviy  natijalari  ko‘rsatkichlari  va  balans  moddalarining  auditorlik 
tekshiruvidan  o‘tqazish tartibiga to‘xtalib o‘tamiz.