- 37 -
1000 m : 200 m = 5 sm
800 m : 200 m = 4 sm
400 m : 200 m = 2 sm
600 m : 200 m = 3 sm
4.
Topografik nuqtai nazardan izohlang:
Javob:
bu yerda: M
–
metall k
o‘
prik; 8
–
k
o‘
prikning suv sathidan balandligi (m);
185
–
k
o‘
prikning umumiy uzunligi (m); 13
–
k
o‘
prikning kengligi (m); 40
–
k
o‘
prikning yuk k
o‘
tarish quvvati (tonna).
5.
Islandiyadagi Gekla vulqoni konusidan otilib chiqayotgan lavaning harorati
+1025°C ga teng bo‘
lsa, bu lava qancha chuqurlikdan otilib chiqayotganligini
aniqlang.
Javob:
har 1000 metr chuqurlikka tushgan sari harorat + 33
o
C ga k
o‘
tarilib
borishini hisobga olib, proporsiya tuzamiz va uni yechamiz:
1000 m
–
+ 33
o
C
x
–
+1025°C x = 1000 m x 1025°C / 33
o
C = 31060 m = 31,06 km
6.
Dengiz sathidan 200
metr balandlikdagi to
g‘
etagida havo bosimi 756 mm
simob ustuniga, ayni vaqtda to
g‘
tepasidagi havo bosimi 520
mm simob ustuniga
teng. Bu to
g‘
ning nisbiy va mutlaq balandligini aniqlang.
Javob:
756 mm sim.ust
–
520 mm sim.ust = 236 mm sim.ust.
Har 100 metr balandlikka k
o‘
tarilgan sari havo bosimi 10 mm sim.ust. ga
kamayib borishini hisobga olib proporsiya tuzamiz va uni yechamiz:
100 metr
–
10 mm sim.ust.
x - 236 mm sim.ust. x = 100 m x 236 mm sim.ust. / 10 mm sim.ust = 2360 m
2360 m + 200 m = 2560 m
Demak, to
g‘
ning nisbiy balandligi 2360 metrga, mutlaq balandligi esa 2560
metrga teng.
7.
180
0
meridiandan 270
0
azimut b
o‘
ylab ikkita samolyot parvoz qildi. Ularning
birinchisi ekvator, ikkinchisi esa 30
0
shimoliy
kenglik b
o‘
ylab harakatlandi (30
0
kenglikda 1
0
parallel yoyining uzunligi 96,5 km ga teng). Agar birinchi samolyot 34
0
meridianga, ikkinchi samolyot esa 48
0
meridianga q
o‘nganligi ma’lum bo‘
lsa, har bir
samolyot necha kilometrdan y
o‘
l bosganligini aniqlang.
Javob:
180° –
34° = 146° 146° x 111,3 km = 16
249,8 km (1-samolyot)
180° –
48° = 132° 132° x 96,5 km = 12 738 km (2
-samolyot)
- 38 -
8.
Sinf xonasiga 250 m
3
havo si
g‘
adi. Agar 1 m
3
havoning massasi 1 kilogramm
330 gramm (1330 gr) b
o‘
lsa, sinfdagi barcha havoning massasini aniqlang.
Yechish:
1 m
3
–
1330 gr
250 m
3
–
x x = 1330 gr x 250 m
3
/ 1 m
3
= 332500 gr = 332,5 kg.
Xullas, bunday misollarni k
o‘
plab keltirish mumkin. Ushbu amaliy topshiriqlar
o‘
quvchilarning
bilimlarini kengaytirishga, amaliy k
o‘
nikmalarini oshirishga xizmat
qilishi bilan bir qatorda
ularning fanga b
o‘
lgan qiziqishlarini yanada orttiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: