«воспитание нового поколения в эпоху глобального преобразования: вызовы и перспективы»



Download 2,6 Mb.
Pdf ko'rish
bet271/330
Sana01.07.2022
Hajmi2,6 Mb.
#722881
1   ...   267   268   269   270   271   272   273   274   ...   330
Bog'liq
Сборник Воспитание

232 •
1 APRIL 2022

ВОСПИТАНИЕ НОВОГО ПОКОЛЕНИЯ В ЭПОХУ ГЛОБАЛЬНОГО ПРЕОБРАЗОВАНИЯ
RAISING A NEW GENERATION IN ERA OF GLOBAL TRANSFORMATION •
1 APRIL 2022
• 233
bilimli, axloqli, tashabbuskor odamlarga muhtoj, dinamizm, konstruktivlik, mamlakat taqdiri uchun rivojlangan 
mas’uliyat tuyg‘usiga ega”. Shu nuqtayi nazardan, maktabning eng muhim vazifasi – o‘z mamlakatining 
to‘laqonli fuqarolarini shakllantirishdir va bu muammoning yechimi ko‘p jihatdan yetuk maktab o‘quvchilari 
nima qilishi, qaysi kasbni tanlashi va qayerda ishlashiga bog‘liq. Maktab insonga butun umr bo‘yi bilimlar 
zaxirasini bera olmaydi. Ammo u talabaga asosiy bilimlarning asosiy ko‘rsatmalarini berishga qodir. Maktab 
o‘quvchining bilim qiziqishlari va qobiliyatlarini rivojlantirishi, unga o‘z-o‘zini tarbiyalash uchun zarur bo‘lgan 
asosiy kompetensiyalarni singdirishi mumkin va qilishi kerak.
Chet tilini o‘qitishda turli xil jadvallardan foydalanishning ham samarasi yuqoridir. Ta’lim jarayonida 
jadvallardan foydalanib, o‘quvchilar ma’lum bir grammmatik qoidani, masalan, zamonlardan foydalanib 
gaplar tuzish, yangi so‘zlarni joylashtirib chiqishi mumkin.
Chet tilini o‘rganishga bo‘lgan ehtiyoj yuqori bo‘lgan bir davrda, ta’lim jarayonida zamonaviy axborot 
texnologiyalaridan, innovatsion ta’lim texnologiyalaridan unumli foydalanish bu jarayonning samarali 
bo‘lishiga olib keladi. Innovatsion ta’lim texnologiyalarining samaradorligi ularning ta’lim jarayonida to‘g‘ri 
va unumli foydalanilganidadir.
Rossiyada jamiyat taraqqiyotining hozirgi bosqichida ta’lim mazmunining modernizatsiyasi, hech 
bo‘lmaganda chet tillarini o‘qitishni tashkil qilishdagi innovatsion jarayonlar bilan bog‘liq. Chet tillarini 
o‘qitishning asosiy maqsadi maktab o‘quvchilarining kommunikativ madaniyatini shakllantirish va 
rivojlantirish, chet tilini amaliy o‘zlashtirishga o‘rgatishdir. Maktabda chet tilini o‘rganishning asosiy maqsadi 
kommunikativ kompetensiyani shakllantirishdir, boshqa barcha maqsadlar (tarbiyalash, o‘qitish, rivojlantirish) 
ushbu asosiy maqsadni amalga oshirish jarayonida amalga oshiriladi.
Hozirgi vaqtda aloqa, interakivlik, muloqotning haqiqiyligi, madaniy sharoitda tilni o‘rganish, ta’limning 
avtonomligi va insonparvarligi masalalariga ustuvor ahamiyat berilmoqda. Chet tillarini o‘qitishning yakuniy 
maqsadi chet tilidagi muhitda erkin yo‘nalishni va turli vaziyatlarda yetarli darajada javob berish qobiliyatini 
o‘rgatishdir, ya’ni aloqa. Internet-resurslaridan foydalangan holda chet tillarini o‘rgatishning asosiy 
talablaridan biri – bu darsda o‘zaro ta’sirni yaratishdir, bu, odatda, metodikada interaktivlik deb nomlanadi.
O‘qituvchining vazifasi har bir talaba uchun tilni amaliy o‘zlashtirish uchun sharoit yaratish, har bir 
o‘quvchiga o‘z faolligini, ijodkorligini namoyish etishiga imkon beradigan shunday o‘qitish usullarini 
tanlashdir. O‘qituvchining vazifasi chet tillarini o‘qitish jarayonida talabaning bilish faoliyatini faollashtirishdir. 
Hamkorlikda o‘rganish, loyiha metodikasi, yangi axborot texnologiyalaridan foydalanish, internet-resurslar 
kabi zamonaviy pedagogik texnologiyalar o‘quv jarayonida shaxsga yo‘naltirilgan yondashuvni amalga 
oshirishga yordam beradi, bolalarning qobiliyatlari, ularning o‘rganish darajasini hisobga olgan holda 
o‘qitishning individualizatsiyasi va farqlanishini ta’minlaydi. Chet tili darslarida kompyuterni o‘qitish 
dasturlari bilan ishlash shakllariga quyidagilar kiradi: so‘z boyligini o‘rganish; talaffuz qilishni mashq qilish; 
dialogik va monologik nutqni o‘rgatish; yozishni o‘rgatish; grammatik hodisalarni ishlab chiqish.
Chet tili o‘qitish metodikasida “kommunikativ didaktika” metodi ham ahamiyatga molik sanaladi. 
Kommunikativ didaktika quyidagilarni o‘zida mujassamlashtiradi:
- ochiq va moslashuvchan dars konsepsiyasi;
- mavzu va mazmun muhim;
- darsdagi asosiy ish shakli: suhbatlashish va guruh bo‘lib ishlash;
- o‘quvchilarni faollashtirish va tildan ijodiy va erkin foydalanishga e’tibor katta bo‘lishi zarur;
- ma’noni ochishda, harakat ko‘lamini belgilashda va mashqni tashkil qilishda vizualizatsiya (ko‘rish 
tayanchi) muhim rol o‘ynaydi;
- kundalik nutqiy muloqotni hayotiy vaziyatda o‘rganish (dialogni mashq qilish).
Chet tilini o‘qitish metodikasida hozirda madaniyatlararo muloqot iborasi keng qo‘llanilib kelmoqda. 
Aynan bu tushunchani biz turli xildagi kontekstlarda qo‘llashimiz mumkin. 
Chet tilini o‘rganish ko‘p qirrali ta’limot bo‘lib, bu jarayonda inson murakkab psixologik o‘zgarishlarni 
boshdan kechiradi. Jumladan, ona tili bilan chet tilini taqqoslash jarayoni yuzaga keladi. Bu jarayonda 
o‘rgatishning turli metod va texnologiyalaridan foydalaniladi. Zamonaviy pedagogik texnologiyalar 
yordamida chet tili bilan ona tilini taqqoslab o‘rgatish samarali natija beradi. Chet tilini o‘rgatish uning 
metodikasiga oid bilimlarga ega bo‘lishni taqozo etadi. Metodika va texnologiyalar chet tilini o‘rganish 
jarayonida muhim ahamiyat kasb etadi. Darsni tashkil qilishda metodika fanining turli usullari mavjud. Chet 
tili o‘qitish metodikasida keng qo‘llaniladigan metodlar: kommunikativ didaktika metodi, madaniyatlararo 
muloqotni tashkil qilish metodi va mashqni tashkil qilish metodi hisoblanadi. Uchala metod bir-biri 
bilan chambarchas bog‘liq va bir-birini to‘ldiradi. Kommunikativ didaktika metodini qo‘llash jarayonida 
pedagogning madaniyatlararo muloqotni shakllantirish metodi ham shakllanadi. Chet tilini o‘rganish 
natijasida o‘zga mamlakat madaniyati ham o‘zlashtiriladi. Chet tili ta’limida kerakli bilimlarni egallash 
uchun “mashqni tashkil qilish texnologiyasi” mihim ahamiyat kasb etadi. Barcha bilimlarni o‘zlashtirish 



Download 2,6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   267   268   269   270   271   272   273   274   ...   330




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish