Волны в океане

To'lqinlar energiyasi va harakati

• Suv molekulalari energiyani qabul qilganda, biroz oldinga siljiydi va dumaloq naqsh hosil qiladi.
• Suv energiyasi qirg'oqqa yaqinlashib boradi va chuqurlik kamayadi, bu dairesel naqshlarning diametri ham kamayadi. Diametri tushganda, naqshlar elliptik bo'lib, butun to'lqin tezligi sekinlashadi.

• To'lqinlar suvning chuqurligiga nisbatan juda yuqori bo'lganda, to'lqinning barqarorligi buziladi va butun to'lqin plyajga to'siq qo'yadi.
• Breakers turli xil bo'ladi - ularning barchasi qirg'oq yassi tomonidan belgilanadi. Shiqillagan to'siqlar tik pastdan kelib chiqadi; va to'kilmaydigan to'sarlarni qirg'oqning yumshoq, asta-sekin tushganligini bildiradi.
• Suv molekulalari orasidagi energiya almashinuvi ham okeanni barcha yo'nalishlarda harakat qilayotgan to'lqinlar bilan kesib o'tadi. Ba'zan ushbu to'lqinlar uchraydi va ularning o'zaro ta'siri ikkita turga kiruvchi aralashuv deb ataladi. Birinchisi, ikkita to'lqinlar orasidagi chuqurliklar va chuqurliklarni birlashtirib, ular birlashganda sodir bo'ladi.

Bu to'lqin balandligidagi dramatik o'sishga olib keladi. To'lqinlar, bir tepalikka qarama-qarshi bo'lganida yoki aksincha, bir-birlarini bekor qilishi mumkin. Oxir-oqibat, bu to'lqinlar sohilga etib boradi va qirg'oqqa tushib ketadigan to'siqlarning turli o'lchamlari okean ichida tashqariga chiqadigan aralashuvga olib keladi.

Okean to'lqinlari

Okean to'lqinlari Yerdagi eng qudratli tabiat hodisalaridan biri bo'lgani uchun ular Erning qirg'oqlari shakliga sezilarli ta'sir ko'rsatadi. Odatda, qirg'oqlarni to'g'rilaydi. Ba'zan bo'lsa-da, okeanga eroziyaga chidamli tog 'jinslaridan tashkil topgan bosh tog'lar va to'lqinlarning atrofini egishlariga majbur qiladi. Bunday holatda to'lqin energiyasi bir nechta maydonlarga tarqaladi va qirg'oqning turli qismlari turli miqdorda energiya oladi va shuning uchun to'lqinlar bilan farqlanadi.

• Sohil bo'yiga ta'sir qiluvchi okean to'lqinlarining eng mashxur misollaridan biri uzoq qirrali yoki qirg'oq oqimidir. Ular qirg'oqqa yetib borgan sari chirigan to'lqinlar tomonidan yaratilgan okean oqimlari . Ular to'lqinning old qismi quruqlikka bostirilgan va sekinlashganda sfing-zonada hosil bo'ladi. Hali ham chuqur suvdagi to'lqinning orqa qismi tezroq harakatlanadi va qirg'oqqa parallel ravishda oqadi. Ko'proq suv kelganda, oqimning yangi qismi quruqlikka surilib, keladigan to'lqinlar yo'nalishi bo'yicha zigzag naqshini hosil qiladi.

Cho'kish natijasida kelibchiqadigan qirg'oqbo'yi er shakllari to'siqni to'sish , to'siqlar, lagunlar, tombollar va hatto sayohlarni o'z ichiga oladi. To'siqni tupurish - qirg'oqdan uzoqqa cho'zilgan uzoq cho'zilib ketgan materialdan iborat bo'lgan er shaklidir. Ular qisman bir hovlining og'zini to'sib qo'yadilar, ammo agar ular o'sishni davom ettirsalar va okeandan bayni kesib qo'ysalar, u barga to'siq bo'ladi. Cho'kkintirishdan tashqari, eroziya bugungi kunda mavjud bo'lgan ko'p qirg'oq xususiyatlarini ham yaratadi. Ularning ba'zilari jarliklar, to'lqinli platformalar, dengiz g'orlari va kamarlarni o'z ichiga oladi. Eroziya shuningdek, qum va cho'kindilarni plyajlardan chiqarib tashlashda, ayniqsa, og'ir to'lqinli harakatlarga olib kelishi mumkin. Bu xususiyatlar okean to'lqinlarining Yer qirg'oqlari shakllariga juda katta ta'sir ko'rsatayotganini aniq ko'rsatib beradi. Ular toshni eritib tashlash va boshqa materiallarni olib o'tish qobiliyatlari ham o'z kuchlarini namoyon qiladi va nima uchun ular fizik geografiyani o'rganishning muhim tarkibiy qismi ekanligini tushuntirishga kirishadi.

E’tiboringiz uchun raxmat