Virusologiya fanidan laboratoriya mashg`ulotlari ishlanmasi

Download 166,7 Kb. bet 13/21 Sana 22.04.2022 Hajmi 166,7 Kb. #574100

Bog'liq
2 5222335174263444837

Bu sahifa navigatsiya:

• 7-Labarotoriya mashg’uloti. Mavzu:Viruslarning oxirgi suyulish darajasini aniqlash. Ishdan maqsad
• Ishning borishi.

O’simlik
xosil bo’lgan simptomlar
TMV	KXV	ACHMV
Nicotiana glutinosa L	Virus yuqtirilgandan so’ng yirik (2 mm ga) nekrozlar	Virus yuktirilgandan 10-12 kun keyin kuchsiz xoll-xol mo­zaika (krap­chataya mozaika) hosil bo’ladi.	Immun
Datura stramonium L	Virus yuktirilgandan 3-5 kundan so’ng mayda (0,5-1 mm) nekrozlar hosil bo’ladi.	Virus yuktirilgandan 6- 7 kundan so’ng "sistemali" virus yuqadi mozaika hosil bo’ladi.	Immun
Gomphrena globosa L	Virus yuktirilgandan 4- 5 kundan so’ng yirik (2 mm cha) nekrozlar hosil bo’ladi.	Virus yuktirilgandan 6- 7 kun keyin qizil hoshiyali nekrozlar hosil bo’ladi.	Immun
Hordeum vulgare L	Immun virus yuqmaydi	Immun	"Tizimli" (virus) kalta qo’ng’ir shtrixli mozaika

7-Labarotoriya mashg’uloti. Mavzu:Viruslarning oxirgi suyulish darajasini aniqlash.
Ishdan maqsad: Viruslarning oxirgi suyulish darajasini aniqlagich o’simliklar yordamida aniqlash.
Kerakli materiallar: virusli namuna (tamaki mozaikasi virusining pomidordagi shtammi), korund yoki karborund yoki tselit, 0,1 M fosfat buferi, 7,5 20 ml lik probirkalar 10 -15 dona, shshetkalar 1,2,5,10 ml (3 -6 donadan), havoncha, 50 ml LIK 2 ta kolba, voronka, doka, 2ta eksikator, vazelin, ip (№10), etiketkalar (2x2 sm²), suv (0,5 l), xloroform (5 ml).
Ishning borishi. Viruslar hujayrada har xil miqdorda to’planadi. ba’zi virus bilan kasallangan o’simliklarning 1 kg dan 1-3 gr toza virus ajratib olinsa, ba’zilaridan 3 -5 mg gina ajratib olish mumkin, bu birinchi navbatda virusning hujayrada to’planishiga bog’liqdir. Ikkinchidan viruslarning oxirgi suyulish miqdorini (OSM) aniqlash viruslarni identifikatsiya qilishda katta ahamiyatga egadir.
Virus hujayrada ko’p to’plangan hollarda suyulish darajasi 10~⁶- 10~⁷ ni tashkil qilsa (TMB) ba’zi vaqtlarda 10²- 10³ nigina tashkil etadi. (M. jo’xorining pakana chiziqli mozaikasi virusi).
Tamaki mozaikasi virusining tomat shtammini (TMV-TSH) oxirgi suyulish miqd,orini (OSM) pniqlash uchun shu virus bilan kasallantirilgan o’simlik Gmrglaridan 50 -60g 0,05 M fosfat buferi ishtirokida (olingan virusli material vazniga teng miqdorda 1:1 nisbatda bufer olinadi va suyultirilgan vaqtda xisobga oliiishi kerak) havonchada ezib maydalanadi. So’ngra 3- 4 Q(1vatli dokadan suziladi va bu virusli suyuqlik tsentri
fugada 10 minut davomida minutiga 5 -6 ming aylanish tezligida aylantiriladi. Cho’kma usti suyuqligidan qator probirkalarga 10, 10-², 10-³, 10-⁴, 10-⁵, 10-⁶, 10-⁷ marta suyultirilgan virus eritmalari tayyorlanadi hamda N. glutinosa yoki N. sylvestris barglarining korund sepilib tayyorlangan o’ng tomoniga 4 - 5 tomchi tomizilib ohista barmoq bilan surtiladi. Bargning chap tomoniga esa suyultirilmagan o’simlikning shirasi tomiziladi va surtiladi. Har biri suyultirilgan probirkadagi virusli eritma 5-6 bargga yuqtiriladi. Etiketkalar bog’langandan so’ng nam kamera hosil qilingan eksikatorga osib qo’yiladi. Eksikatorga bakteriyalarga qarshi 3 -4 tomchi xloroform tomizib qo’yiladi.
Kasallik alomatlari 48 -72 soatlardan so’ng naydo bo’lganidan so’ng natijalar hisobga olinadi, ya’ni hosil bo’lgan nekrozlar soni hisoblanadi. Nazorat va tajribadan olingan nekrozlar ayrim ayrim qilib jadvalga tushiriladi, 5 - 6 bargning o’ng tomonidan olingan nekrozlarning o’rtachasi hisoblanadi.
Natijalarni grafik ravishda tasvirlash uchun ordinata o’qiga nekrozlar soni kontrolga nisbatan foyiz hisobida, absitsaga esa suyulish darajasi qo’yiladi. Olingan natijalar nuqtalari birlashtirilsa suyulish darajasi oshishi bilan, egri chiziq 0 ga intiladi. Olingan natija -lardagi eng oxirgi kasallik amalomatlari hosil bo’lgan suyulish miqdori shu virusning oxirgi suyulish darajasi deb hisoblanadi. Suyulish darajasi har bir virusni identifikatsiya qilishda axamiyatga ega bo’lib, ularni virus turiga va shtammiga qarab har xil bo’ladi .

Download 166,7 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham: