Virtual mashina (vm virtual machine) yoki oddiy gina virtualka bu

QISQACHA NAZARIY MA`LUMOTLAR
VPN yoki Virtual Private Network atamasi ingliz tilidan – virtual xususiy
tarmoq ma’nosini anglatadi. Oddiy so‘zlar bilan ifodalanganda, bu – mavjud aloqa
ustidan tonnel ko‘rinishidagi alohida shifrlangan tarmoqni yaratuvchi texnologiya.
Masalan, internet tarmog‘i ustidan. VPN, faqatgina ma’lum foydalanuvchilar
kirishi mumkin bo‘lgan izolyatsiyalangan tarmoq bo‘lishi ham mumkin.
VPN tarmoqda anonimlikni saqlab qolish imkonini beradi. VPN orqali siz
kiradigan saytlarga ulanishda, sizning joylashgan joyingiz, brauzer ma’lumotlari va
boshqa shaxsiy ma’lumotlarni kuzatish imkoni bo‘lmaydi. Masalan, siz ta’tilga
“N” nomli mamlakatga dam olishga borishingiz mumkin. Bu davlatda Telegram va
YouTube taqiq ostida bloklangan bo‘lishi mumkin. VPNdan foydalangan holda, N
mamlakatida ekanligingizni yashirishingiz va sevimli ilovalaringizdan
foydalanishingiz mumkin bo‘ladi. Bundan tashqari, anonimlik funksiyasidan
online-xaridlar uchun foydalanishadi, chunki bir xil tovar yoki xizmatning narxi
turli mamlakatlar uchun narxi har xil bo‘lishi mumkin.
Foydalanuvchi avval internetga, so‘ng VPN-servisga ulanadi. VPN-servis
o‘rnatilgan serverdan foydalanuvchiga, uning barcha ma’lumotlari shifrlangan
ko‘rinishda o‘tishi uchun “tonnel” ochiladi. So‘ngra, VPN-xizmati
foydalanuvchiga, uning shaxsiy ma’lumotlarini oshkor qilmagan holda internet
tarmog‘iga kirish huquqini beradi.
VPN-
serveri
Xakerl
ar
Foydalanuvchi
lar
Interne
t

---

12.1-rasm. VPN tarmog‘ining ishlashi
Ishlatiladigan dasturiy ta’minot turidan qat'iy nazar, barcha VPNlar quyidagi
tamoyillar asosida ishlaydi:
f.
Har bir tugun tunnel qurishdan oldin bir-birini identifikatsiyalaydi, shunda
shifrlangan ma’lumotlar kerakli tugunga yuboriladi. 
g.
Har bir tugun shifrlash va ma'lumotlarning yaxlitligini ta'minlash uchun
qo'llanilishi mumkin bo‘lgan protokollar ko‘rsatilgan oldindan tuzilgan
kelishuvlarni talab qiladi.
h.
Tugunlar o‘zaro tuzilgan kelishuvlarni taqqoslaydi, keyingi bosqichda
qo‘llaniluvchi algoritmlar borasida o‘zaro kelishib olishadi. 
i.
Algoritmlar borasidagi kelishuv amalga oshirilgach, maxsus kalit
shakllantiriladi. Ushbu kalit simmetrik algortmda ma’lumotlarni shifrlash
va deshifrlashda ishlatiladi. 

---