Выпуск: 2-2022 issn 2181-0761 doi

 
AGRICULTURAL POLICY AND FOOD SECURITY IN THE REPUBLIC OF UZBEKISTAN 
Solving the problem of food security is an important priority of state policy and an 
obje
ct of study for any country. In providing food for the entire country and its individual 
regions, the agro
-industrial complex and the agricultural sector face a number of tasks that 
need to be addressed in a comprehensive manner.
In this article, the autho
r highlights the directions for ensuring food security in 
Uzbekistan through the implementation of the food program.
Key words:
food security, agricultural policy, agriculture, land and water resources, 
agricultural products, production, provision.
Озиқ
-
овқат хавфсизлиги муаммоси XX асрнинг 70
-
йилларидан бошлаб жаҳон 
сиёсати ва иқтисодиётида долзарб мавзу сифатида муҳокама қилина бошланди. 
Чунки сайёрамизда аҳоли сони ортиб бориши, қишлоқ хўжалиги ерларининг эса 
камайиб бориши, сув танқислиги ва экологик муаммолар дунё аҳлини тобора кўпроқ 
ташвишга солмоқда. Хусусан, 1974 йилда ўтказилган Бутунжаҳон Саммитида 
“исталган вақтда маҳсулотлар истеъмол қилишнинг барқарор ўсишини сақлаб 
туриш, ишлаб чиқариш ҳамда нархлар ўзгаришини компенсациялаш учун асосий
Максумханова Азизахон Мукадировна 
“Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини 
механизациялаш муҳандислари институти” 
Миллий тадқиқот университети 
[e-mail]
 

---

УДК: 338.054.23
 
ИҚТИСОДИЁТ
 
L
ife Sciences and Agriculture 3.2 
-
 2022
195
 
озиқ
-
овқат маҳсулотларининг етарлича заҳираларини таъминлаш зарурати” алоҳида 
эътироф этилган
[
4
]
.
2020 йилда бошланган ва ҳамон давом этаётган коронавирус пандемияси ва 
глобал молиявий
-
иқтисодий инқироз ҳамда жорий йилнинг феврал ойидан буён 
кучайиб бораётган қуролли тўқнашувлар туфайли ғарб мамлакатларининг бир
-
бирларига қўллаётган санкциялари туфайли
оч ва тўйиб овқатланмайдиган аҳоли 
қатламлари сони кўпайиб, жаҳон мамлакатларида озиқ
-
овқат хавфсизлигига 
таҳдидлар кучайиб бормоқда. 
Озиқ
-
овқат хавфсизлиги масалалари Ўзбекистон ижтимоий
-
иқтисодий 
сиёсатида мустақилликнинг дастлабки йилларидан бошлаб марказий ўринлардан 
бирида туради. Шу боис, озиқ
-
овқат хавфсизлиги ва у билан боғлиқ масалалар давлат 
миқёсида алоҳида эътибор билан қаралмоқда. Бу тегишли ҳуқуқий
-
меъёрий 
ҳужжатларда, уларинг ижросини таъминлашда ўз ифодасини таъминлашда ўз 
ифодасини топмоқда. Жумладан, 2022
-
2026 йилларга мўлжалланган янги 
Ўзбекистоннинг тараққиёт стратегиясида озиқ
-
овқат хавфсизлигини ва аҳолини 
озиқ
-
овқат маҳсулотлари билан барқарор таъминлаш учун 30
-
мақсад сифатида 
“Қишлоқ хўжалигини илмий асосда интенсив ривожлантириш орқали деҳқон ва 
фермерлар даромадини камида икки баравар ошириш, қишлоқ хўжалигининг йиллик 
ўсишини камида 5 фоизга етказиш” белгиланган.
Озиқ
-
овқат хавфсизлигини таъминлаш муаммосини ҳал этиш ҳар қандай 
мамлакатнинг давлат сиёсати ва илмий тадқиқот объектининг муҳим устувор 
йўналиши ҳисобланади. Бутун бир мамлакат ва унинг айрим минтақаларини озиқ
-
овқат билан таъминлашда агросаноат комплекси ва қишлоқ хўжалик тармоғига 
қатор вазифалар қўйиладики, уларни комплекс ҳолда ҳал этиш талаб этилади. 
Бу борада мамлакатимиз Президенти Ш.М.Мирзиёев “Озиқ
-
овқат хавфсизлиги 
муаммосини ҳал этиш, генетик модификация қилинган маҳсулотлар етиштирмаслик 
бўйича қатъий назорат ўрнатишга алоҳида эътибор қаратиш талаб этади. Сўнгги 
йилларда мамлакатимиз бозорларида импорт мева
-
сабзавот маҳсулотлари кўпайиб 
бораётгани бизни албатта ҳушёрликка чақириши керак. Бундай ҳолатнинг олдини 
олиш учун, аввало, йўқолиб бораётган қадимги навларни тиклаш, селекция 
ишларини оқилона ва самарали йўлга қўйиш, соҳага илм
-
фан ютуқлари, инновацион 
ишланмаларни кенг жорий этишимиз зарур”[1
] 
дея таъкидлаб ўтгани ушбу 
масаланинг эътиборга молик эканлигини кўрсатиб беради.
Ҳозирги кунда озиқ
-
овқат хавфсизлиги масаласи ҳар қачонгидан ҳам 
долзарбдир. Минтақаларда озиқ
-
овқат хавфсизлигини таъминлаш йўлидаги 
муаммоларни (1
-
расм) бартараф қилиш чоралари амалда натижа бермаяпти. 
Ўзбекистонда озиқ
-
овқат хавфсизлигини таъминлаш орқали аҳолини қишлоқ 
хўжалиги маҳсулотларига бўлган эхтиёжларни тўла қондириш, озиқ
-
овқат 
бозоридаги барқарорликни таъминлашга катта эътибор қаратилди. 
Давлатнинг озиқ
-
овқат хавфсизлигини таъминлаш борасидаги сиёсатида, 
асосан, ўзининг қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқариши ва ички сотиш бозорларини 
ривожлантиришга, қисман, чет эллардан озиқ
-
овқат маҳсулотларини импорт қилиш 
асосида аҳолини озиқ
-
овқатга бўлган мақбул даражадаги эҳтиёжини қондириш кўзда 
тутилади. Давлатнинг озиқ
-
овқат хавфсизлигини таъминлаш сиёсати ўзини
-
ўзи 
озиқ
-
овқат маҳсулотлари билан таъминлаш даражаси ҳамда уларни импорт қилиш 
даражаларини оқилона уйғунлаштириш, мамлакат аҳолисини озиқ
-
овқат 
маҳсулотлари билан таъминлашнинг кафолатланган имкониятларини яратиш, бу 
борада халқаро ҳамкорлик алоқаларини ўрнатишга қодирлиги муҳим ҳисобланади. 

---