Viloyat tuman (shahar)

1. Har bir qatordan ortiqcha so’zni topib belgilang va javoblar qatoriga yozing:
Javoblar

1	Qo’l. yelka, tez	1
2	Piyola, choynak, ertaga	2
3	Kartoshka, piyoz, gul	3
4	Ona. Ota, tog’	4
5	Kitob,daftar, telefon	5

2. Harflarni o’rnini almashtirish orqali ma’noli so’z hosil qiling. Hosil bo’lgan so’zlarni yozing:

1. UTSHQTO’I - _____________________________________________________
2. IRCHOG’DQAL - _________________________________________________
3. DAFRAT - ______________________________________________________
4. TEZEROLIV - _______________________________________________________
5. MKTABA - ______________________________________________________
3. Berilgan so’zlarni to’g’ri birlashtirsangiz kitob haqidagi maqol hosil bo’ladi.

O’quvchining

bulog’i

Kitob
Bi

o’rtog’i

bilim

4. Maqolning davomini toping va chiziq chizish orqali birlashtiring:

1	Mehnatdan kelsa boylik	bir kes
2	Birni kessang	o’quvchining o’rtog’i
3	Sanamay	o’nni ek
4	Yetti o’lchab	turmush bo’lar chiroylik
5	Kitob bilim bulog’i	sakkiz dema

5. Berilgan jadvaldagi harflarning joylashuvi asosida pastdagi bo’sh kataklar yuqori kataklardagi raqamlarga mos keluvchi harflar orqali yashiringan maqolni toping:

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
A	N	I	R	E	L	G	H	M	T	O

9	5	8	2	1	10		9	5	8	2	1	10	2	3	2	7

10	1	7	3		4	11	8	1	10

6. Davom ettiring…….

1. Kitob, ruchka, daftar, qalam__________________________________________________
2.Qizil, qora,ko’k,sariq.__________________________________________________________
3.Bosh, qo’l, qorin, oyoq,________________________________________________________
4.Qozon, cho’mich, qoshiq, chelak,_____________________________________________


7. Shunday to’lqinsimon chiziq chizingki, natijada ushbu siniq chiziq harflar va sonlarni bir – biridan ajratib tursin.

A l C D I K u 2 3 m E g x 11 81 9 26 1

8. So’zlarning juftlarini topib birlashtiring, natijada yangi so’z hosil bo’lsin. Yangi so’zlarni javobga yozing.
Javoblar

1	GUL	KESAK
2	MEHMON	XONA
3	POY	POYA
4	QUR	QAYMOQ
5	DAST	ABZAL
6	KALTA	DARYO
7	MAKKA	ZOR
8	MEVA	DON
9	MUZ	RO’MOL
10	QASHQA	BAQA

9. Oldin birinchi ustundagi so’zlarni ma’no jihatdan mos keluvchi ikkinchi ustundagi so’zlar bilan birlashtiring, so’ngra moslashgan ikki ustundagi so’zlarni uchinchi ustundagi so’zlar bilan birlashtiring:

HAYDOVCHI	OVQAT	PISHIRADI
BO’YOQCHI	KIYIM	TIKADI
OSHPAZ	DEVORNI	CHIZADI
TIKUVCHI	RASM	BO’YAYDI
BOG’BON	MUSIQA	O’QITADI
BASTAKOR	BOLALARNI	HAYDAYDI
RASSOM	UY	QURADI
O’QITUVCHI	GUL	BASTALAYDI
QURUVCHI	SHE’R	YOZADI
SHOIR	AVTOBUS	EKADI

JAVOBLAR:

HAYDOVCHI
BO’YOQCHI
OSHPAZ
TIKUVCHI
BOG’BON
BASTAKOR
RASSOM
O’QITUVCHI
QURUVCHI
SHOIR

10. O’quvchiga maktabga borish yo’lini topishga yordamlashib, ilmga doir maqolni o’qiysiz

bir shar, li

shar ilm

ming

ilm

siz
ya ya

TAKLIFLAR

1.Finlandiyada o’qituvchilar o’zlari o’qitradigan darsliklarni o’zlari tanlaydilar.
Taklif- shu usulni bizda ham qo’llasa, o’qituvchi fani doirasi bo’yicha darslikni o’zi tanlasa bu orqali erkinlik va izlanuvchanlik oshardi.
2. Finlandiyada maktablarida xizmatchilar yo’q, barcha ishlarni o’quvchilar o’zlari qiladilar.
Taklif- shu ishni bizda ham qilinsa faqat 3-sinfdan boshlab, 3-sinfgacha davr mobaynida katta sinflar masalan 8-9-sinflar ko’mak;ashsa bu orqali o’quvchilarda ma’suloyat hissi, atrof muhitga e’tibor kuchaytirilar edi, mehnat qilishga o’rgatilar edi.
3. Finlandiyada maktablar o’quvchilar ga qulay bo’lishi uchun mo’ljallangan, sababi ular uylaridagidek qulaylikni his qilishlari uchun.
Taklif-bizda ham shu usul qo’llanilsa maqsadga muofiq bo’lar edi, sababi “Ish quroling soz bo’lsa mashaqqating oz bo’lar deyishgan” qulaylik ta’limda o’sishga olib keladi.
4. Finlandiyada kunlik dars 4 soatni tashkil qiladi va Jahon ta’lim tizimida Finlandiya reyting bo’yicha ancha ilgari.
Taklif-shu bo’yicha ham bizda ham dars soati vqti qisqartirilsa yaxshi bo’lar edi sababi bizda 5-6 soat unga repititorlarni qo’shsa 10-12 soatni tashkil qiladi bunda bolada charchash , zerikisg hissi paydo bo’ladi. Dars sostini qisqa bo’lishi bolada dam olishga va dam olishi vaqt ajratadi.
5. Finlandiyada o’qituvchilar haftasiga kamida malaka oshirish kurslariga qatnashishlari shart.
Taklif-bizda ham shuni joriy qilinsa maqsadga muofiq bo’lar edi, sababi bizda 1 yilda 1 hafta holos .Agar bizda ham 1 haftada yoki 1 oyda qilinsa o’qituvchilarda o’sish yuqori bo’lar edi.
6.Finlandiyada o’qituvchilar daromad darajasi juda yaxshi, ular qo;shimcha dars o’tib va yoki ishlab o’zlarini charchatmaydilar,
Taklif- bizda ham shunday bo’lsa maqsadga muofiq bo’lar edi, sababi bizda daromad yetishmasligi tufayli bir o’qituvchi bir nechta joyda ishlashga majbur bo’lmasdi.
7. Finlandiya maktablarida dars o’tadigan o’qituvchi yo’q ularda o’qituvchi
birgalikda ular bilan do’stona munosabatda bo’ladi buyruq bermaydi o’tir, yugurma, gapirma demaydi.
Taklif-O’zbekistonda ham shunday tizimga o’tilsa o’qituvchini rahbar , buyruq beruvchi sifatida emas , birga hamkorlikda ishlovchi ularga ta;lim olishlari uchun ko’makchi shaxs sifatida qarashga o’rgatish kerak.
8.Finlandiyada sinfda ko’pi bilan 10 11 ta o’quvchi o’qiydi.
Taklif-bizda ham shunday bo’lsa samaradorlik yuqori bo’lar edi.
9. Finlandiyada o’quvchilar istagan shaklda o’torishadi tabiat qo’ynida, pufiklarda va yoki divanlarda.
Taklif-bizda ham shunday qilinsa bu erkinlik tufayli bolada erkin fikrlash yuqori bo’lardi.
10.Singapurda matematikani o’rgatishda 3 xil yani, yani usul mavjud.Bu orqali ularda matematika judayam rivojlanib boradi.Rasmlar orqali, amaliyotda va nazariy( mavhum, viziul, jismoniy)
Taklif- bizda ham shunday usuldan foydalanishni joriy qilinda bo’lardi
3-sinflar uchun ona tilidan standart testlar
1. Nutq nimalarda tuziladi ?
A) Gaplardan B) So’zlardan D) H arflardan E)bo`g`indan
2.Matn nima ?
A) Kim? Nima ?so’rog’iga javob bo’lgan so’zlar
B) Nutqning yozma shakli
D) Tugallangan fikrni anglatuvchi so’zlar
E)q anday? So`rog`iga javob bo`lgan so`z
3. Tartib bilan berilgan harflar………….deb ataladi
A) Tovushlar B) Harf birikmasi D) Alifbo E)so`zlar
4.Nuqtalar o’rniga qanday harf qo’yiladi ? Obo..
A) T B) D D) Harf qo’yilmaydi E) b
5.Darak gap oxiriga qaysi tinish belgisi qo’yiladi ?
A) Nuqta B) So’roqbelgisi D) Undov E) vergul
6. Nuqtalar o’rniga qaysi so’zlar qo’yiladi ?
Kuz……….. oyidan boshlanadi.
A) Sentabr B) Avgust D) Noyabr E) oktabr
7. Kuchli his–hayajon bilan aytilgan gap qanday gap deyiladi ?
A) Undov gap B) Darak gap D) So’roq gap E)qo`shma gap
8.Topishmoqning javobini toping.
Oppoqqina shirin qaymoq Hamma istar yalamoq.
Yaxlatilgan u biroq. Nomini toping tezroq
A) Muzqaymoq B) Qand D) Muz E) tuz
9.Qaysi so’zda harf tushib qolgan ?
A) Tilla B) Yeti D) Achchiq E)oltin
10.Birinchi oktyabr qanday kun ?
A) Mustaqillik kuni
B) Xosil bayrami
D) O’qituvchilar va murrabbiylar kuni.
E) Navro`z bayrami
Nostandart darslar

1. Qadimda xatni choparlar va … lar eltib bergan. Nuqtalar o’rnida yashiringan xat tashuvchilarni toping.

A.. B). D)
2. “So’nggi axborot “ Anvar Obidjon she’ri .( Bo’lib o’tti qishloqda kecha zo’r shamol.) Ushbu she’r nima haqida yozilgan.?
A. B) D)
3.Asl ismi Hakimbek bo’lgan o’zbek pahlavoni kim ?
A) B) D)

4”.9-Fevral” qaysi buyuk bobokalonimizning tug’ilgan kuni.?

A) B) D)

5. O’zbekiston Respublikasi Davlat ramzlari berilgan qatorni ko’rsating

.A) B) D)

6.“Yosh hakim “ Mirkarim Osim hikoyasida qaysi buyuk tabib haqida so’z yuritilgan ?

A) B) D)
7.Matematik amallar keltirilgan qatorni ko’rsating.
A B) D)
8.Qaysi biri to’rt burchak ?
a) b) D)

9. Qaysi javobda uchburchaklarning turlari ko’rsatilgan

. A). B) D)

A) 2 kg B) 3kg D) 5 kg