Viii-mavzu. Favqulodda vaziyatlar sharoitidahayot faoliyat xavfsizligi

Yong‘inga qarshi to‘siqlarning o‘tga chidamiilik xususiyatlari

7.10 - jadval

To‘siqlaming nomi	To'siq turlari
	1	2	3
Yong'inga qarshi devorlar	2,5	0,75	-
Tom yopg‘ich plitalar	2,5	1,0	0,75
Eshiklar, derazalar. darvozalar, tutunga qarshi qopqalar va h.k.	1,2	0,5	0,25
Pardevorlar	0,75	0,25	-
Tambur- shluzlardagi eshiklar	0,75	0,6	-
Devorlar	0,75	-	-

Yong‘inga qarshi devorlar shaxsiy poydevorga ega bo‘lishi bilan bir qatorda, bino balandligi bo‘yicha uzluksiz davom etishi va tom yopgich qurilma yonuvchi ashyo bilan qoplangan bo‘lsa, uning sirtidan 60 sm ga baland bo‘lishi va agar qiyin yonuvchi ashyolar bilan qopiangan bo‘lsa, 30 sm ga ko'tarilgan bo‘lishi shart.

Yong‘indan himoyalash tashkilotlari tizimi

O‘zbekiston davlatchiligi tizimida yong‘inga qarshi kurashishda asosiy ma’suliyat Ichki Ishlar Vazirligi qarashli bo‘lgan Yong‘indan saqlash bosh boshqarmasiga yuklatilgan (3.24-rasm). U shahar va qishloqlardagi xalq xo‘jaligining bino va inshootlarida yong‘in xavfsizligini ta’minlashda markaziy boshqaruv organi vazifasini o‘taydi.

Ishlab chiqarish jarayonidagi yong‘in xavfini tahlil qilish. Ishlab chiqarishda yong‘inni kelib chiqishiga, o‘pincha yong‘in yoki elektr xavfsizligi qoidalarini qo‘pol ravishda buzilishi, elektr tarmoqlarini yaxshi himoyalanmaganligi, yonuvchi moddalarning saqlash qoidalarini buzilishi hamda olovga nisbatan ehtiyotsizlik qilish kabilar sabab bo‘ladi. Ba’zan yong‘inni yoki portlashni kelib chiqishiga, inshootni loyihalash vaqtida bo‘lajak sanoat korxonasini yonish va portlash xavfi bo‘yicha noto‘g‘ri toifalanishi, ya’ni unda ishlatiladigan xomashyoning yonish va portlash xususiyatlari aniq hisobga olinmaganligi ham sabab bo‘ladi.

7.24-rasm. Respublika yong‘indan saqlash xizmatining strukturaviy tarkibi
Ishlab chiqarish tartiboti jarayonida yonish va portlash xavfi mavjudligini quyidagi tartibda aniqlash mumkin:

1. Korxonada ishlatiladigan yonuvchi va portlovchi moddalarning turlari va ularning miqdori aniqlanadi;

2. Ishlab chiqarish tartiboti va unda ishlatiladigan yonuvchi moddalarning ishlatilish tartibi aniqlanadi;

3. Korxonadagi texnologik uskunalardan yonuvchi moddalarning oqib chiqishini mavjud sabablari va hajmi aniqlanadi;

4. Yondiruvchi va portlovchi manbalarni kelib chiqish sabablari aniqlanadi;

5. Sodir bo‘lishi mumkin bo‘lgan yong‘in sabablarini va uning ehtimoliy yo‘nalishini, binoning loyihalanish uslubiga va yonishga moyil bo‘lgan pardozlov ashyolarining joylanishiga qarab aniqlanadi va hokazolar.