Vetinariya 2016. pmd

Introvaginal dabba. 
Charvi va ichaklarning qisman chov xal-
tasi orqali vaginal bo‘shliqqa tushishi introvaginal dabba deyiladi. 
Bu ko‘pincha cho‘chqa va otlarda uchraydi. Kasallikning paydo 
bo‘lishiga chov halqasining tug‘ma kengaygan bo‘lishi yoki qorin 
devoriga turli mexanik ta’sir natijasida uning yirtilishi va ken-
gayishi sabab bo‘ladi. 
Orqa chiqaruv teshigining tug‘ma bitib qolganligi.
Orqa chi-
qaruv teshigi tug‘ma bitgan bo‘lsa hayvon bolasi to‘g‘ri ichagining 
orqa uchi tashqariga ochilmaydi va bevosita teri ostida joylashadi, 
yoki tos bo‘shlig‘ining ichkarisida yotadi,urg‘ochi hayvonlarda esa 
ba’zan qinga ochiladi. Bu anomaliyani turli hayvonlarning yangi 
tug‘ilgan bolalarida, lekin ko‘pincha cho‘chqa bolalarida uchratish 
mumkin. Bunday anomaliyada hayvon bolasi tug‘ilganidan keyin 
bir necha soat o‘tgach qorni dam bo‘lib, bir qadar bezovtalanadi, 
onasini birinchi marta emgandan keyin bezovtaligi juda ortadi. 
Onasini emmay qo‘yadi va umuman quvvatdan ketadi. Anus pay-
paslab ko‘rilganda tos bo‘shlig‘ining bir qadar ichkarisida to‘g‘ri 
ichakning qattiq ko‘r (berk) uchini topish mumkin. Operatsiya 
qilinadigan joy tegishlicha tayyorlanganidan keyin orqa chiqaruv 

---

64 
teshigidagi teri krestsimon kesiladi. Tos bo‘shlig‘ining birikti-
ruvchi to‘qimasi barmoq bilan ushlanib to‘g‘ri ichakning uchiga 
tortilib bir necha chok bilan teriga biriktirib tikiladi. Shundan so‘ng 
birinchi najas olib tashlanadi va to‘g‘ri ichak bo‘shlig‘iga dezin-
feksiyalovchi malham surtib turiladi.