Veterinariya m I k r o b I o L o g I y asi

Antigen tuzulishi. 
Salmonellalarda (
S.gallinarum
dan tashqari) ikkita asosiy 
antigen kompleksi bor: 
O
-antigeni ( somatik ) termostabil; 
H
- antigeni ( xivchinli ) 
termolobil oqsil tabiatli. 
Salmorellalarning antigen tuzilishini bilish vaksina tayyorlash uchun shtammlarni 
ajratib olishda muhim ahamiyatga ega. 
Immunitet
. Kasallikdan sog‘aygan hayvonlarda gumoral va hujayra himoya 
faktorlari asosida quvvati yetarlicha bo‘lgan immunitet paydo bo‘ladi. Immunogenezda 
O
-antigen yetakchi antigen hisoblanadi. H-antigen uncha ahamiyatli emas. Immun 
javob immunoglobulinlar 
IgM
va 
IgG
ning hosil bo‘lishi bilan xarakterlanadi. 
Biopreparatlar.
Salmonellyoz uchrab turadigan xo‘jaliklarda buzoqlar 10 
kunlikdan, cho‘chqa bolalari 2-3 haftalikdan,qo‘zilar 2 kunligidan vaksina bilan 
emlanadi. Bu maqsadda konsentrlangan, polivalent, assosiirlangan vaksinalar 
ishlatiladi. Vaksinaning miqdori va emlash tartibi uning yorlig‘ida ko‘rsatilgan bo‘ladi. 
Buzoq, sigir, cho‘chqa va qo‘ylar tug‘ishdan 1,5-2 oy avval ikki marta emlanadi. 
Diagnoz 
klinik, epizootologik patanatomik ma‘lumotlarga, laboratoriya 
tekshirish natijasiga asoslanib qo‘yiladi. 
Laboratoriyaga tekshirish uchun yangi o‘lgan hayvon jasadi yoki ilik suyagi, jigar 
bo‘lakchasi, o‘t xaltasi bilan, buyrak, yurak; kasal hayvondan qon , burun ajratmasi, 
tezagi; tashlangan homila plasentasi, ajratmalari yoki homilaning oshqozoni va 
parenximatoz organlari yuboriladi.. 
Laboratoriyada mikroskopiya, bakteriologiya, serologiya, zarur bo‘lganda biosinov 
qo‘yish usullarida tekshiriladi.
Laboratoriyada tekshirish muddati 5-6 kun. 
Buzoqlar salmonellyozi qo‘zg‘atuvchisi
S.enteritidis
va 
S.typhimurium.
Odamlar 
uchun ham xavfli. Kasal hayvonlarning go‘shti yoki zararlangan sutni iste‘mol qilganda 
odamlarda og‘ir toksikoinfeksiyalarni chaqiradi. 
Laboratoriyada Patmaterialdan surtmalar tayyorlab, Gram usulda bo‘yaladi. GPA, 
GAB va differensial diagnostik muhitlar endo, levin, Vismut sulfit agarlardan
birortasiga ekiladi. Salmonellalar uchun harakterli belgili kultura ajratilsa predmet 
oynachasida agglyutinasiya reaksiyasi quyiladi. Avval polivalentli 
O-
zardoblar bilan, 
keyin monoreseptorli
N
- zardoblari bilan.

---

55