Veterinariya m I k r o b I o L o g I y asi

Mikrobiologiyani yutuqlari 
Bozor 
iqtisodiyoti 
sharoitida 
Respublikamiz 
mustaqilligini 
yanada 
mustahkamlashda insonlarning turmush farovonligini oshirish va ularning oziq 
mahsulotlariga bo‘lgan extiyojlarini yetarlicha ta‘minlashda chorvachilik mahsulotlari 
katta ahamiyatga ega. Bunga erishishda mikrobiologiya fanining xalq xo‘jaligidagi 
o‘rnini alohida ta‘kidlab o‘tamiz. 
Mikrobiologiya faniga asoslangan holda mikroorganizmlardan chorvachilik uchun 
kerakli bo‘lgan oziqaviy oqsil, vitamin , ferment antibiotiklar va boshqa biologik aktiv
moddalar olinmoqda. Qishloq xo‘jaligining mikrobio logik sintez mahsulotlariga 
bo‘lgan ehtiyojini yanada to‘laroq qondirishda, biotexnologiya va gen injeneriyasi 
sohasida fan- texnika yutuqlaridan keng foydalanilmoqda. 
Mikroorganizmlar yordamida yana ko‘pgina biologik sintez mahsulotlari olinadi. – 
aminokislotalar, organik (limon, uksus, sut) kislotalar; kimyoviy moddalar(etanol, 
butanol, aseton, glisirin), polisaharidlar va h.k. 
Gen muxandisligi yordamida – insulin-oqsilli gormon olinadi. U odamlarda qandli 
diabet kasalligini davolashda ishlatiladi. Yalpi ishlab chiqarish, insullinning narxini 
arzonlashtiradi. 
Mikrobiologiya fanining yuqumli kasalliklarning oldini olishda ham muhim o‘rni 
bor. Mikroblar nafaqat kasallik chaqiradi, balki ular davolash vositasi hamdir. Bu 
maqsadda vaksina, zardoblar, fag va x.k lar ishlab chiqilmoqda. 
Mikrobiologiyaning fan sifatida xalq xo‘jaligidagi ahamiyatiga yana bir nechta 
misollar keltirish mumkin. 
Mikroblarning metallurgiyada qo‟llanishi. 
Ba‘zi mikroblar metallarni eritish xususiyatiga ega. Bundan eski, rudasi kam,
tashlandiq konlardan metal olishda foydalaniladi. Leokin bunday mikroblar – temir
bakteriyalari – temirni yemirib, zarar ham yetkazadilar. (Harkov, Kiyev 
metropolitenlarida – temir konstruksiyalarini buzishgan) 

---

8 
Mikroblar temirni eritibgina qolmay, ishlab chiqarishi ham mumkin. 
Mikroblar metallarning sorbenti hamdir. Biosorbent mikroblar yordami da sanoat
oqmalarini (chiqindi) og‘ir metall tuzlaridan tozalab, atrof muhitni ifloslashdan 
saqlaydi. 
Mikroblar betonning mustahkamligini oshiradi. Bir tonna betonga bir – necha 
klogramm biomassa qo‘shilsa, uning mustahkamligi, tekisligi ortadi.