Versuchsziele

P4.1.6.2


Tajribani o’tkazish tartibi
a) Tranzistorli kalit

1-rasm. Tranzistorli kalit sxemasi.
Prinsipial sxema 1-rasmda keltirilgan.

• 
  Ta’minlash manbaini ulang va kuchlanishni 9 V qilib o’rnating.
  
• 
  Sxemaga cho’g’lanma lampa o’rnating va uni kuzating.
  
• 
  I_B baza hamda I_C kollektor toklari, U_BE baza va U_CE kollektor kuchlanishlarini o’lchang.
  
• 
  Bazadagi qarshilik qiymatini o’zgartirgandan keyin o’lchashlarni yana takrorlang.
  

b) Bazasiga fotorezistor ulangan tranzistorli kalit.

2-rasm. Bazasiga fotorezist ulangan tranzistorli kalit sxemasi.

• 
  Bazasiga fotorezist ulangan tranzistorli kalit sxemasi 2-rasmda keltirilgan.
  
• 
  Ta’minlash manbaini ulang va kuchlanishni 9 V qilib o’rnating.
  
• 
  Fotorezistorga tushayotgan yorug’likni shunday tanlangki uning qarshiligi chiziqli o’zgarsin.
  
• 
  Kalit ishchi nuqtasi o’rnatilgach yoki tranzistor ochilgandan so’ng fotorezistor yoritilganligini o’zgartish shart emas.
  
• 
  O’zgaruvchan qarshilik qiymatini shunday tanlangki cho’glanma lampa yonmagan bo’lsin.
  
• 
  Fotorezistorni yorug’likdan berkiting va cho’g’lanma lampani kuzating. Lampa yonmasligi kerak.
  
• 
  Ib - baza toki, U_be - baza-emitter kuchlanishi va U_ce - baza-kollektor kuchlanishi hamda I_c - kollektor toklarini fotorezistor yoritilgan va yoritilmagan hollar uchun o’lchang.
  

3-rasm. Bazasiga termorezistor ulangan tranzistorli kalit.