Вазирлиги тошкент молия институти

 
12-жадвал
 
Ривожланган мамлакатларда ИТТКИ харажатларининг молиявий 
таъминоти, ЯИМга нисбатан фоиз ҳисобида 

---

180 
 
ХХ аср охирига келиб жаҳон технологик бозорларининг ривожланиш 
даражаси ва динамикаси мамлакатларнинг иктисодий салоҳияшни белгилаб 
берувчи асосий омил инновацион соҳанинг илмий ишлаб чиқаришга 
асосланган тармоқлари ҳамда компаниялари эканлиги яққол намоён бўла 
бошлади. Техник тараккиёт ривожланган мамлакатларда ишлаб чиқаришнинг 
миқёси ва структурасинигина ўзгаргириб қолмай. балки аҳоли турмуш 
даражаси, кишиларнинг ўзаро ва ташқи дунёга бўлган муносабатларига ҳам 
сезиларли таъсир ўтказди. 
4.
 
Халқаро технологиялар савдосини тартибга солиш усуллари 
Халқаро технологиялар савдосини ривожланишининг ўзига хос 
хусусиятларидан бири – бу халқаро технологиялар савдосининг интенсив 
ривожланиб бориши ҳисобланади. Бу эса мамлакатлар, мамлакатлар гуруҳи, 
алоҳида фирма ва корхоналар ўртасида савдо-иқтисодий алоқаларнинг 
кенгайиши тобора чуқурлашуви билан изоҳланади. Ушбу ҳолат жаҳон 
бозорида, шунингдек, унинг турли сегментларида юзага келаётган 
конъюнктуравий ўзгаришлар ҳар қандай давлатни жаҳон бозорида 
фаоллашишга, бунда ташқи савдони тартибга солиш, назорат қилиш ва 
қўллаб-қувватлаш воситалари ҳамда дастакларидан ҳар қачонгидан ҳам 
кўпроқ унумли фойдаланишга ундамоқда.
Халқаро технологиялар савдосини тартибга солиш давлатлар ташқи 
савдо алоқаларини қайтадан ташкил этиш, айрим тармоқ ва соҳаларда 
таркибий ўзгаришларни чуқурлаштириш зарурати борлиги ҳам аён бўлмоқда. 

---

181 
Натижада, кейинги йилларда глобаль ва минтақавий даражада халқаро 
технологиялар савдосини тартибга солишда силжишлар рўй бермоқда. 
Давлатларнинг халқаро технологиялар савдосида ҳам туб ўзгаришлар намоён 
бўлмоқда.
 
Технологиялар билан халқаро савдо – тижорий асосда хорижий 
контрагентга илмий –техник фаолият натижаларини етказиб беришдир. 
Булар нафақат илмий, балки амалий тажриба бойликлари ҳамдир. 
Технологиялар билан халқаро савдо объектлари бўлиб, интеллектуал 
фаолият натижасида буюмга айлантирилган ва буюмга айлантирилмаган 
шакллар ҳисобланади ва бу шакллар ўртасида аниқ чегералар йўқ. Халқаро 
технология бозори субъектлари сифатида давлат, олий ўқув муассасалари ва 
илмий тадқиқот ташкилотлари, турли фирмалар ва фондлар, шунингдек 
жисмоний шахслар –ихтирочилар, олимлар чиқиши мумкин. Технология 
интеллектуал мулк қисми ҳисобланади ва тегишли тарзда миллий 
қонунчилик ва халқаро битимлар билан қўриқланади. БМТ тизим махсус 
муассаса –