Vazirligi toshkent farmatsevtika

MA`RUZA. SPEKTROFOTOMETRIYA. SPEKTROFOTOMETRIK USULDA QO‘LLANILADIGAN SPEKTROFOTOMETRLAR VA KYUVETALAR HAQIDA MA’LUMOT. NUR YUTISH SPEKTRI HAQIDA MA’LUMOT.

Ma'ruza rejasi:

1Spektrofotometriya usulining nazariy asoslari. 2.Spektrofotometr qurilmasining tuzilish sxemasi. 3.Detektorlar,nur manbai,kyuvetalar, svetofiltr haqida ma’lumot 4.Nur yutish spektri.

Tayanch so`z va iboralar: SF,monoxromator,nur manbai,kyuveta, detektor,nur yutish spektri
O‘tkazuvchi muhit yutgan nurning solishtirma miqdori, tushayotgan nurning intensivligiga bog‘liq emas. Bir xil qalinlikdagi xar bir qatlam eritmaning konsentratsiyasi o‘zgarmas bo‘lganda tushayotgan monoxromatik nurni teng miqdorda yutadi.

Ma’lum bir qatlamdan o‘tgan nurning intensivligi ikki barobar kamayadi deb faraz qilsak nur oqimi intensivligini o‘tgan qatlamning qalinligiga bog‘liqligini grafik ravishda ko‘rsatish mumkin.

Bu bog‘lanish quyidagicha matematik tenglama bilan ifodalanadi.

^IZ^=I0 <sup>e-ke

bunda I</sup>z^{- qatlamdan o‘tgan nurning intensivligi I}0^{- tushayotgan yorug‘lik nurining intensivligi}

k- yutilish koeffitsienti. (jismning nur yutilishini va uning xossasiga bog‘liqligini xarakterlovchi koeffitsient).

 - yutilish qatlami.

U tushayotgan nur intensivligini 10 marta kamaytirish uchun kerak bo‘lgan nur yutuvchi qatlamning qiymatiga to‘g‘ri keladi.

Faraz qilaylik, eritmadan o‘tganda yorug‘lik nurining intensivligi 10 baravar kamaygan bo‘lsin ya’ni

^{I t} _ 1 I ₀ 10

bunda

¹ = 10 ^-1

10

bulsa

₁₀ -k _{ 10}1

va k    1  k  ¹



K - yutilish koeffitsienti faqat eritmadagi moddaning tabiatiga, tushayotgan nurning to‘lqin uzunligi va haroratga bog‘liq.

Ber eritmalarda nurning yutilishini o‘rganib, 1852 yilda yutilish koeffitsienti K ning nurni yutayotgan modda konsentratsiyasiga to‘g‘ri proporsional ekanligini aniqladi.