Faylni yoki papkani o‘chirish Mening kompyuterim («Мой компьютер») papkasida o‘chirmoqchi bo‘lgan obyektni toping,va u bo‘yicha sichqonchani bosing. Fayl menyusida O‘chirish («Удалить») bandini tanlang. Faylni yoki papkani Yo‘l boshlovchi («Путеводитель») yoki Fayllar dispetcheri («Диспетчер файлов») dasturlari yordamida obyektni topib o‘chirishni bajarish mumkin, lekin bu holatda obyektni sichqonchani o‘ng klavishasini bosib tanlash kerak. Kontekstli menyuda O‘chirish («Удалить»)bandini bosing. Shuni nazarda tutish kerakki, o‘chirilgan fayllar Korzinaga («В корзину») joy lashtiriladi - aslida fayllami o‘chirish savat tozalanmagunga qadar amalga oshirilmaydi. Bu adashib o‘chirilgan fayllarni engilgina tikiash imkonini beradi. Korzinada har doim o‘chirilgan fayllar yig‘ilib borishi sababli, qattiq disk to‘lib ketmasligi uchun uni davriy ravishda tozalab turish kerak.
Kontekstli menyu Faylni yoki yorliqni nomi bo‘yicha sichqonchaning o‘ng klavishasini bosib ekranga kontekstli menyuni chaqirish mumkin (5.10-rasm). Ana shu kontekstli menyuda foydalanuvchi uchun kerak bo‘lgan eng asosiy amallar yig'indisi keltiriigan bo’ladi. Kontekstli menyu yordamida papka va yorliq yaratish mumkin, matnli tahrirda yangi fayl hosil qilish mumkin, jadvalli protsessorida yangi sahifa ochish mumkin, taqdimot uchun yangi slayd yaratish mumkin.
5.10-rasm. Kontekstli menyu.
§ 5.3. Windows operatsion tizimi
193
Windows operatsion tizimida ishlash foydalanuvchi uchun judayam keng fuknsional imkoniyatlami beradi. lining cheksiz funksional imkoniyatlarini maxsus adabiyotlar asosida o‘rganish mumkindir. O'Z-O'ZINI NAZORAT VA MUHOKAMA
QILISH UCHUN SAVOLLAR ShK. dasturiy ta’minoti deganda nimani tushunasiz ?
Windows operatsion tizimini normal ishlashi uchun qanday shartlar talab qilinadi?
Windows operatsion tizimi qanday qilib ishga tushiriladi ?
Windowsda uni ishga tushirish va kerakli fayllarini qidirib topish uchun eng asosiy vosita nima ?
Windowsda kerakli fayllar qanday qidirib topiladi ?
Windowsda yangi hosil qilingan fayl qanday shaklda xotiraga yozib qo'yiladi ?
Windowsda fayllar va papkalar bilan ishlash tartibi qanday ?
Windows oynalari necha xil boMadi ?
Windowsda biror oynani shaklini o'zgartirish yoki yopish qanday amalga oshiriladi ?
Windowsda birdaniga bir nechta hujjatlar bilan ishlash mumkinmi va u qanday amalga oshiriladi ?
Ko‘p klavishli sichqonchani har bir klavishasini vazifasini tushuntirib bering.
Windowsda boshqarish paneli va masalalar panelining vazifasi nimalardan iborat?
Windowsda biror-bir dasturli ilovani ishga tushirish qanday amalga oshiriladi?
ADP deb nimaga aytiladi va uning vazifasi qanday?
Umumiy holda ADPni necha qismga bo‘lish mumkin?
Qanday ADP turlarini bilasiz?
Universal ADPlar tarkibiga qanday dasturiy paketlar kiradi?
Matn tahrirlagichi deb qanday dasturlarga aytiladi ? Ular qanday ishlarga mo'ljallangan ? Boshqa yana qanday tahrirlagichlami bilasiz?
Grafik tahrirlagich deb qanday tahrirlagichga aytiladi ? Uni matn tahrirlagichlardan farqi nimada?
Elektron jadvallar deb ataluvchi ADPning asosiy vazifasi nimalardan iborat?
Ma’lumotlarbazasini boshqarish tizimlari deb ataluvchi ADP qanday ishlar uchun mo'ljallangan?
194
5 - bob. Dasturiy ta’minot va uning rivojlanib borish tendensiyalari
Integrallashgan paketlar deb qanday paketlarga aytiladi?
Uslubiy yo'naltirilgan deb qanday ADPlarga aytiladi?
Qanday ADPni muammoga yo'naltirilgan ADPlar deyiladi ? Ulami turlarini sanab bering?
Bank tizimi sohasida qo‘llaniladiga qanday ADPlami bilasiz?
Buxgalteriya hisobotini engillashtirishga mo'ljallangan qanday ADPlami bilasiz? .
Ilmiy tekshirish va konstruktorlik ishlariga bag'ishlangan qanday ADPlami bilasiz?
6-BOB. MATN AXBOROTLARINI QAYTA ISHLASH TEXNOLOGIYALARI
§ 6.1. MICROSOFT WORD DASTURI TAVSIFI VA UNDA MATNNI FORMATLASH IMKONIYATLARI
§ 6.2. MICROSOFT WORDDA JADVAL, RASM VA SXEMALAR CHIZISH. FORMULALAR KIRITISH TARTIBI § 6.3. WORD ADPDA MAKPOSLAR YARATISH § 6.4. SAHIFADA KOLONTITULDAN FOYDALANISH. HUJJATNI XOTIRAGA YOZISH VA FAYLNI OCHISH
Bilimga chanqoq iste'dodliyoshlarni topib, ularni Vatanga fidoiy insonlar qilib tarbiyalash muqaddas vazifadir.