Вазирлиги Самарқанд иқтисодиѐт ва сервис институти

3. Инвестициявий лойиҳалар самарадорлиги кўрсаткичлари, уларни 
аниқлаш, баҳолаш ва самарадорлигини ошириш йўллари 
Инвестиция фаолияти алоҳида таркибий қисмлардан иборат бўлиб, 
инвестиция стратегиясини аниқлаш, стратегик режалаштириш, инвестициявий 
лойиҳалаштириш, лоиҳаларни таҳлил қилиш ҳамда инвестицияни самарасини 
аниқлаш кабилардан иборат бўлади. 
Корхона мисолида инвестиция стратегиясини аниқлаш - бу келажак даврга 
корхоналарни асосий фаолиятларини ривожлантириш йўлларини аниқлаш, шу 
жумладан ўз маблаглари ҳисобидан ва бошқа инвесторлар ҳисобидан 
харажатларни қопланиш миқдорини аниқлаш. Корхона активларини ҳажмини 
ва рентабеллигини прогноз қилиш. Стратегик режада активларга бўлган эҳтиѐж 
ва уни таъминлаш ресурслари узоқ муддатга аниқланади. 
Инвестицион лойиҳа бу инвестицияни техник-иқтисодий асослаш бўлиб, у 
инвестицион фаолият иштирокчиларини (мулкдор, тадбиркор, банкир, давлат 
ва халқаро ташкилотлар кабилар) иқтисодий ахборотномаси, уларни ўзаро 
алоқаларини боглайди ҳамда тушинтиради. Қисқа қилиб айтганда инвестиция 
лойиҳаси инвестициядан фойдаланиш режасини англатади. 
Инвестиция лойиҳасини самарадорлигини ҳисоблаш - бу инвестициядан 
келадиган самара кўрсаткичларини аниқлашни англатади.
Инвестиция лойиҳасини асоси бу капитал қўйилмаларга бўлган эҳтиѐжни 
аниқлашдан иборат. Шу сабабли Инвестиция лойиҳаси самарадорлиги капитал 
қўйилмалар самарадорлиги орқали аниқланади. 
Жамият миқѐсида капитал қўйилмалар самарадорлиги коэффициенти (К
с
) 
миллий даромаднинг ўсиш миқдорини (

МД) капитал қўйилмалар суммасига 
(К
к
) нисбатан аниқланади. Яъни: 

МД 
К
с
=
——— 
К
к
Корхона миқѐсида инвестиция самарадорлиги (капитал қўйилма) 
коэффициенти (К
к.с
) қуйидагича ҳисобланади. 

---

91