Vazirligi o‘zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi

Protokollar negizida Grid tizimining ““Ochiq” tipdagi Grid Servis
Arxitekturasi (OGSA - Open Grid Service Architecture)” nomli dasturiy ta’minoti yaratilgan. Dastur “ob’ekt”ga yo‘naltirilgan modelga asoslanadi, bunda “ob’ekt” sifatida “Grid xizmati” tushuniladi.
Masofadan turib Grid xizmati usullariga murojaat qiladi, maxsus ilova aniq bir xizmat ko‘rsatish turini tanlaydi. Natijada har xil xizmatlarga, ya’ni hisoblash yoki xotira resurslariga, ma’lumot bazalariga va ma’lumot qayta ishlash dasturlariga kirish ta’minlanadi.
Grid xizmatlarining arxitekturasi kerakli interfeyslarni andozalashtirish yo‘li bilan taqsimlangan tizim muhitidagi resurslarni shakllantirish muammosini oson hal qiladi. Bunda u Web-xizmatining SOAP, WSDL (3 bobda yoritilgan) andozalariga tayanadi.
OGSA arxitekturasi taqsimlangan Grid muhitida faoliyat ko‘rsatadigan ilmiy (E-science) hamda amaliy (E-business) ilovalarning ishlashini ta’minlaydi. Grid xizmati ko‘rinishidagi taqsimlangan ilovalar aniq interfeyslarga ega, ular standart protokollar asosida o‘zaro munosabatda bo‘ladilar.
Grid tizimi dasturiy vositalarining kompleksi Globus Toolkit (GT) instrumental vositalari, deb nomlanadi. Ularning turlari 4.2 - jadvalda keltirilgan.


200

№	GT komponen- tasining nomi	Bajaradigan funksiyalari
1.	Resurslar taqsimotini boshqarish (Globus Resource Allocation Mana­ger - GRAM)	Jarayonlami yaratish va o‘chirishga javobgar. Globus Toolkit ning bu komponentasi Grid tizimining hisoblash markazida (markaz sifatida ishchi stansiya yoki hisoblash klasteri bo‘lishi mumkin) o‘rnatiladi. Foydalanuvchining ilovasi so‘rovni GRAM kom- ponentasiga RSL (Resource Specification Language) tilida shakllantiradi
2.