Vazirligi I. A. Bakieva, X. S. Xadjaev, M. Z. Muhitdinova., Sh. Sh. Fayziyev. Mikroiqtisodiyot



Download 4,66 Mb.
bet185/225
Sana13.06.2022
Hajmi4,66 Mb.
#661361
1   ...   181   182   183   184   185   186   187   188   ...   225
Bog'liq
Mikroiqtisodiyot oquv qolanma 2017 8db24

Ijobiy tashqi ta’sirlar


Ba’zi faoliyatlar uchinchi shaxslarga ham harajatlar joriy qilsa ham, boshqalar bundan foyda olishadi. Masalan, ta’limni olaylik. Aksariyat hollarda, ta’lim foydasi xususiydir: ta’lim iste’molchisi yaxshi ishchi bo`lib yetishadi va shuning bilan yuqori maosh sifatida foyda oladi. Ammo ushbu xususiy foydadan tashqari, ta’lim ijobiy tashqi ta’sir hosil qiladi. Ulardan biri shuki, yaxshi ta’lim olgan odamlar ko`proq biladigan saylovchilar bo`lishadi, bu esa hamma uchun yaxshiroq hukumat bo`lishini anglatadi. Yana bir tashqi ta’siri shuki, ko`proq ta’lim olgan aholi past jinoyat darajasini anglatadi. Uchinchi tashqi ta’siri shuki, ko`proq ta’lim olgan aholi texnologik rivojlanishni va tarqalishini ta’minlaydi, bu esa hamma uchun samaradorlik va yuqori maoshga olib keladi. Ushbu uchta ijobiy ta’shqi ta’sir sabab, odamlar ko`proq ta’lim olgan qo`shnilari bor bo`lishini xohlaydi.
Ijobiy ta’shqi ta’sirlar tahlili salbiy ta’shqi ta’sirlar tahliliga o`xshaydi. 3- rasmda ko`ringanidek, talab chizig`i jamiyat uchun tovar qiymatini aks ettirmaydi. Ijtimoiy qiymat xususiy qiymatdan yuqori bo`gani sababli, ijtimoiy qiymat chizig`i talab chizig`idan yuqori bo`ladi. Maqbul miqdor ijtimoiy qiymat va taklif chizig`i (harajat) kesishgan nuqtada bo`ladi. Shunday ekan, ijtimoiy maqbul qiymat xususiy bozor aniqlagan miqdordan yuqori bo`ladi.
Yana bir marta, hukumat bozor ishtirokchilarini tashqi ta’sirni o`zlashtirishiga undab bozor muvaffaqiyatsizligini to`g`riirlashi mumkin. Ijobiy tashqi ta’sirlar holatidagi to`g`ri javob, xuddi salbiy tashqi ta’sirlar holatining teskarisi bo`ladi. Bozor muvozanatini ijtimoiy maqbul darajaga yaqinlashtirish uchun, ijobiy tashqi ta’sir subsidiya kiritishni talab qiladi. Aslida ham, bu hukumatni amaldagi siyosatining o`zginasi: ta’lim davlat maktablari va hukumat grantlari asosida subsidiya bilan ta’minlanadi.
Xulosa qilish uchun: salbiy tashqi ta’sirlar bozorlarni ijtimoiy zaruriyatdan ko`proq miqdorda ishlab chiqarishga undaydi. Ijobiy tashqi ta’sirlar bozorlarni ijtimoiy zaruriyatdan kamroq miqdorda ishlab chiqarishga undaydi. Bu muammoni yechish uchun, hukumat salbiy tashqi ta’sirli tovarlarga soliq solish va ijobiy tashqi ta’sirli tovarlarga subsidiya berish orqali tashqi ta’sirlarning o`zlashtirilishiga erishadi.


Download 4,66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   181   182   183   184   185   186   187   188   ...   225




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish