Sotishni rag’batlantirish marketing kommunikatsiyasi elementi sifatida maqsadli aduditoriya javob reaktsiyasi uchun turli tadbirlarni taklif etish hamda korxona marketing strategiyasi doirasida uning kommunikatsiya siyosatini amalga oshirishning vositasidir. Sotishni rag’batlantirish reklama kabi qisqa vaqt oralig’ida bozorni egallaydi. Sotishni rag’batlantirish bo’yicha tadbirlar tovarning iste’mol xususiyatlari bilan shaxsiy tajribasi orqali tanish bo’lgan xaridorga qaratilgan. Sotishni rag’batlantirishning vazifalari — mazkur tovarning keyingi xarid qilinishiga, katta partiyalarni sotib olishUa, firma va xaridor o’rtasida muntazam tijorat aloqalarini rag’batlantirishga qaratilgan.
Agar reklamaning chaqirig’i “Bizning mahsulotni xarid qiling” bo’lsa, sotishni rag’batlantirishning chaqirig’i “Uni hoziroq sotib oling”dir. Demak, sotishni rag’batlantirish qisqa muddat ichida korxona va uning mahsuloti haqidagi axborotni yetkazish hisoblanadSh.
Sotishni rag’batlantirish tayyorlash va taqdim etish quyidagi jarayonlardan iborat:
sotishni rag’batlRntirish dasturini ishlab chiqish;
sOtishni rag’batlantirish tadbirlarini amalga oshirish va baholash.
Sotishni rag’batlantirish dasturini ishlab chiqish bo’yicha oxirgi qarorni ҋabul qilish quyidagi vazifalar bilan bog’liq:
sotishni rag’batlantirish maqsadini shakllantirish;
sotShshni rag’batlantirishning qurollarShni (instrumentlar) tanlash;
qatnashchilar doirasini aniqlash;
sotishYi rag’batlantirish tadbirlari intXnsivligini aniqgash;
sotishni rag’Batlantirish dasturidagi axborotlarni tarqatish vositalarini tanlash;
sotishni rag’batlantirishning davomiyligini aniqlash;
sotishni rag’batlantirish tadbShrlarini qo’llash vaqtini aniqlash;
sotishni rag’batlantirish byudjetini ishlab chiqish.
Sotishni rag’batlantirish maqsadini belgilash va qurolini (instrumentini) tanlash o’ziga xos jarayondir. Sotishni rag’batlantirish qurollari quyidagilarga yo’naltirilgan bo’ladi:
korxonaning sotish bilan shug’ullanuvchi personaliga;
tijorat vositachilariga;
iste’molchilarga.
Shaxsiy sotuv – bitta yoki bir nechta potentsial mijozlarga tovarni taqdim etish, mijozlar bilan munosabatlarni o’rnatish jarayoni, aniqlangan mijozlar bilan sotuvni amalga oshirish maqsadida uzoq muddatli aloqalarni o’rnatish, shuningdek firma uchun axborot olishdir. F Kotler shaxsiy sotuvni bir yoki bir necha potentsial xaridorlarga tovarni og’zaki suhbat asosida taqdim etish bilan sotuv malakasini oshirish deb ta’kidlaydi. Mahalliy ishlab chiqaruvchi kompaniyalarning hududiy hamkor firmalar bilan telefon suhbati orqali aloqa o’rnatishi, potentsial xaridorlar uylariga qo’ng’iroq qilish va tovar sotuvi bo’yicha telefon orqali buyurtma qabul qilish kabilar shaxsiy sotuvga misol bo’la oladi. Sotuvning bu shakli yuqori samarali ko’rsatkichga ega bo’lib, ishonchli sotuv-xarid jarayonini ta’minlaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |