Vaxobov h, mirzamahmudov o. T

 

---

SAVOL VA TOPSHIRIQLAR 
1. Geografiya ta’limi metodikasi qaysi fanlar bilan bog’langan? 
2. Geografiya ta’limi metodikasi fanini geografiya fani bilan bog’liqligi 
nimalarda ifodalanishini chizmasini tuzing? 
3. Geografiya ta’limi metodikasi qaysi fan ishlab chiqqan qoida, qonuniyat va 
qonunlar asosida rivojlanadi? 
4. Geografiya o’qitish metodikasi psixalogiya fani bilan qanday bog’langan? 
5. Geografiya o’qitish metodikasini boshqa fanlar bilan bog’lanish chizmasini 
tuzing. 
1.4 Geografiya ta’limida ilmiy tadqiqot ishlarini tashkil etish 
muammolari. 
Geografiya ta’limi metodikasining rivojlanishi yangi o’qitish 
metodikalarini ishlab chiqish, majmualarni takomillashtirish, ilg’or 
metodlarni qo’llash bilan bog’liq. Mazkur muammolarni xal qilish qo’p 
jihatdan pedagogik tatqiqotlarda qo’llanadigan metodlarga bog’liq. 
Geografiya ta’limi metodikasi bo’yicha tatqiqot ishlarini olib borishni 
dastlabki manbai bo’lib O’zbekiston Respublikasining ta’lim to’g’risidagi 
qonuni, kadrlar tayyorlashning milliy dasturi va boshqa hukumat qarorlari 
asos bo’lib hisoblanadi. 
Xar qanday fanda ham tatqiqod metodlarini ishlab chiqish va tatqi-
qotlar olib borish metodologiya va ilmiy tatqiqod metodlari tushunchalari 
bilan bog’liq 
Metodologiya
– bu borliqni bilish va o’zgartirish metodlari haqidagi 
ta’limotdir.
Ilmiy tatqiqod metodlari
– bu tadqqod olib borish usullaridir. 
Geografiya ta’limi metodikasida ilmiy tatqiqot metodlari ikkita katta 
guruhga bo’linadi: eksperemental-emprik va nazariy metodlar; 
Eksperimental-emprik usullar pedagogik tatqiqotlar bosqichida 
qo’llaniladi, nazariy usullar esa yig’ilgan ma’lumotlarni umumlashtirish 
va nazariyalar tuzish bosqichida qo’llaniladi. 
Geografiya ta’limini rivojlanishini dastlabki bosqichlarida asosan 
eksperimental-emprik usullar qo’llanilgan. Ammo XX-asrning 2-yarmidan 
boshlab geografiya ta’limi metodikasining nazariy jixatlarini rivojlanishi 
oqibatida u xususiy didaktika faniga aylandi. Metodik tatqiqotlarda 
nazariy usullar va ularning alohida qismlari keng qo’llanila boshlandi. 
Masalan, tizimli-tarkibli yondoshish, bilimlarni mantiqiy didaktik tahlil i, 
o’quv materialini tarkibiy- mantiqiy va mantiqiy tushuncha tahlil i. 

---

Tatqiqot usullarini tanlash qo’yilgan maqsad va vazifalardan kelib 
chiqadi. Masalan, muammoning dolzarbligi, maqsad va vazifalarni 
aniqlash va boshqalar mavjud ilmiy adabiyotlarni nazariy tahlil qilishni 
talab etiladi.