Variant 1 a bo‘lim Talaba xohlagan ikkita mantiqiy savolga javob yozishi shart

Talaba xohlagan BITTA kazusga javob yozishi shart.


1. So‘nggi paytlarda xususiy telekanallarda O‘zbekiston Respublikasining “Reklama to‘g‘risida”gi Qonuni talablariga deyarli amal qilinmayapti. Xususan, qonunning 17-moddasi talabiga ko‘ra, reklamalar tovushini teledasturning tovushiga nisbatan balandroq qilib qo‘yish; bolalar davrasiga (o‘n to‘rt yoshgacha bo‘lganlarga) mo‘ljallangan ko‘rsatuvlarda reklama berish; 10 minutdan kam davom etadigan teleko‘rsatuvlarga (radioeshittirishlarga) reklama joylashtirish ta’qiqlanadi. Davomiyligi 45 daqiqadan ortiq bo‘lgan dasturlar, kinofilmlarni to‘liq 45 minutlik vaqt oralig‘ida ko‘pi bilan bir marta uzib reklama qo‘yilishi mumkin. Mazkur qonunning yana qaysi talablari buzilmoqda? Tahlil qiling va huquqshunos sifatida “Qonun barchaga barobar” sarlavhasi ostida maqola yozing.

2. “Sog‘lig‘im bilan qasam ichaman”, “Chin so‘zim bilmayman” kabi jumlalar suhbatning qaysi pallasida ishlatiladi. Suhbatdoshning samimiy yoxud nosamimiyligini aniqlash uchun qanday nutqiy birliklar, paralingvistik va ektsralingvistik vositalarni bilasiz.

VARIANT 5


A bo‘lim
Talaba xohlagan IKKITA mantiqiy savolga javob yozishi shart.

1. 
   Muloqot qay tarzda paydo bo‘ladi?
   

 Muloqot – insonlarning hamkorlikdagi faoliyatga bo‘lgan ehtiyojidir. Inson yaralibdiki, axborot almashishga intiladi. Shu ma’noda muloqot zaruriyatini nafas oladigan havomizga qiyoslash o‘rinli bo‘ladi. Muloqot insonning ijtimoiylashuvida eng muhim element hisoblanadi. Usiz kishida intellektual o‘sish va tarbiya shakllanmaydi. Xo‘sh, muloqot qay tarzda paydo bo‘ladi? Dastlab so‘zlovchi(S)da tinglovchi(T)ga yetkaziluvchi fikr paydo bo‘ladi.
Bu holat muloqotga kirishishning birinchi sharti hisoblanadi.
Ulardan birining ongida fikr, muhokama uchun mavzu, suhbat predmeti paydo bo‘lishi kerak.
Bu – ikkinchi shart.
Uchinchisi, shubhasiz, muloqotda qo‘llanayotgan til bo‘yicha bilim. Chunki siz anglayotgan, his qilayotgan yoki tahlilga tortayotgan fikrlaringizni muloqot jarayonida faqatgina o‘zingizga qulay bo‘lgan til vositasida to‘liq yetkazib bera olasiz. Tasavvur qiling: siz fransuz tilini o‘rganishni endi boshladingiz, ko‘chada sizdan fransuz sayyohi eng yaqin tibbiyot maskani haqida ma’lumot berishingizni so‘rab qoldi. Manzilni yaxshi bilsangiz ham, muloqot tili siz uchun u qadar tushunarli bo‘lmagani sababli, fikringizni yetkazishga juda qiynalasiz. Hayotda bu kabi misollarga ko‘p duch kelamiz.
Shu tarzda muloqotning tarkibiy qismi sifatida so‘zlovchi, tinglovchi, muloqot tili va suhbat predmetini (suhbatga doir fikr, muhokama uchun mavzu va b.) keltirish o‘rinli bo‘ladi. Mana shu tarkibiy qismlarning barchasining mavjudligi suhbatning ko‘ngildagiday kechishini ta’minlaydi.
Muloqot maishiy hayotda bo‘ladimi yoki rasmiy doiralardami, bundan qat’i nazar quyidagicha tasniflanadi:
 og‘zaki – yozma (nutq shakli jihatidan);
 dialogik – monologik (o‘zgaruvchan va doimiy pozitsiyaga qarab: so‘zlovchi – men, tinglovchi – sen);
 shaxslararo – ommaviy (ishtirokchilar miqdori jihatidan);
 bevosita – bilvosita (muloqotni tashkil etishga ko‘maklashuvchi vositalarning mavjudligi yoki mavjud emasligi nuqtayi nazaridan);
 to‘g‘ridan-to‘g‘ri – masofaviy (suhbatdoshlarning bir makon va zamonda mavjudligi nuqtayi nazaridan).

2. 
   Noverbal vositalarning visual turlari nimalarni oʻz ichiga qamrab oladi?
   

Noverbal vositalarning visual turlari nimalarni oʻz ichiga qamrab oladi?

 Noverbal vositalarning quyidagi turlari mavjud:

1. Vizual vositalar:
2. Akustik vositalar:
3. Taktil vositalar:
4. Olfaktor vositalar:
Vizual vositalar: quydagi turlarga bo’linadi.

 kinesika – qo‘l, bosh, oyoq, tana harakatlari, qadam tashlash;

 yuz ifodasi, ko‘z ifodasi;
 qomat, boshni tutish;
 qarash yo‘nalishi, vizual aloqalar;
 teri reaksiyalari – qizarish, oqarish, terlash;
proksemika (muomalani tashkil etish zamoni va makoni) – suhbatdosh bilan oraliq masofa, oraliq burchagi, shaxsiy maydon. Suhbatdosh bilan oraliq masofa haqida quyidagilarni eslab qolish tavsiya etiladi: 1. Intim hudud (15 dan 46 sm. gacha) Barcha hududlar ichida bu asosiysidir, chunki aynan shu hududni inson xuddi o‘z shaxsiy mulkiday qo‘riqlaydi. Bu hududga kirishga faqat u bilan yaqin emotsional aloqada bo‘lgan shaxslargagina ruxsat etiladi. Bular bolalari, ota-onalari, turmush o‘rtoq, yaqin qarindosh-urug‘lari va do‘stlaridir. 2. Shaxsiy hudud (46 sm. dan 1,2 metrgacha). Bu bizni turli koʻchalarda, rasmiy qabullarda va do‘stona kechalarda boshqalardan ajratib turadigan masofa. 3. Ijtimoiy hudud (1,2 dan 3.6 metrgacha) biz begona odamlardan, masalan, uyimizga ta’mirlash uchun kelgan ustadan, murojaatchidan, ishda yangi kelgan xodimdan va biz yaxshi bilmaydigan odamlardan shu masofada o‘zimizni yiroq tutamiz. 4. Jamoatga oid hudud (3,6 m dan ortigʻi). Odamlarning katta guruhiga murojaat qilganimizda, muayyan auditoriyada mana shu masofada turishimiz maqbuldir.
 qo‘shimcha muloqot vositalari – qaddi-qomat xususiyatlarini bo‘rttirish yoki yashirish (jinsni, yoshni, irqni); tananing tabiiy tuzilishini o‘zgartirish (kiyim, soch turmagi, kosmetika vositalari, ko‘zoynak, taqinchoqlar, tatuirovkalar, mo‘ylov va soqol, qo‘ldagi kichik ashyolar).
3. Jamoatchilik va ommaviy axborot vositalari bilan ishlashda vaziyatga moslashuvchanlik tamoyilini tushuntirib bering.
4. Ijtimoiy tarmoqlarda HMQO, xususan, IIO xodimlarining ijobiy qiyofasini yaratish bo‘yicha qanday tavsiyalar yaratgan bo‘lardingiz?
B bo‘lim