Valeologiya asoslari fani

---

VALEOLOGIYA ASOSLARI FANI
№1. Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-2 
Valeologiya asoslari fanini o’qitish OTM larda qachondan boshlangan. 
2005
2006 
2007 
2008 
№2. Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-2 
Sihat salomatlik yili nechanchi yili bo’lgan.
2005
2006 
2007 
2008 
№3.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-2 
Valeologiya terminini birinchi bo’lib kim fanga kiritgan 
I.Brexman 
A.Apasenko 
L.Popova 
N.Davidenko 
№4.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-2 
O’zbekistonda hozirgi kunda (2019) o’rtacha umr ko’rish yoshi erkaklarda necha 
yoshni tashkil etmoqda 
73.5 
75 
71 
68 
№5.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-2 
O’zbekistonda hozirgi kunda (2019) o’rtacha umr ko’rish yoshi ayollarda necha 
yoshni tashkil etmoqda 

---

75
73.5 
71 
68 
№6.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-2 
Valeologiyani qaysi metodi keng tarqalgan bo’lib, u shu kunning dolzarb 
masalalarini qisqa vaqt ichida o’rganib tegishli xulosalar chiqaradi. 
Sotsiologik
tibbiy 
iqtisodiy 
kuzatuv 
№7.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-2 
Valeologiyani qaysi metodi sog’lom turmush tarzini odamlarning yashash 
darajalari bilan bo’lab o’rganadi. 
iqtisodiy 
tibbiy 
Sotsiologik 
kuzatuv 
№8.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-2 
Chaqoloqlik davri necha kunni o’z ichiga oladi. 
0-28 
28-50 
70-80 
100-120 
№9.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-2 
Ko’krak yoshi necha yoshni o’z ichiga oladi. 
1 
2 
3 
4 

---

№10.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-2 
O’g’il bolalarda jinsiy yetuklik necha yoshdan boshlanadi? 
10-11 
12-14 
15-16 
17-18 
№11.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-2 
Hozirgi 1-yoshli bolalar 50-75 yil oldingi bolalarga nisbatan o’rtacha necha kg ga 
og’irroqdir? 
1.5-2 kg 
3-4 kg 
4-5 kg 
5-6 kg 
№12.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-2 
Ona va bola skrining markazi birinchi bo’lib qachon va qaerda tashkil etilgan? 
Nukusda 
Buxoroda 
Toshkentda 
Andijonda 
№13.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-2 
O’zbekiston Respublikasida “Onalik va bolalikni” muxofaza qilishning maqsad va 
vazifalari 
Barkamol avlod sog’lom nasl yaratish 
Bahorda va kuzda reablitatsiya ishlarini o’tkazish
Nogironlarga ham sotsial, ham tibbiy yordam ko’rsatish 
Bahorda va kuzda tibbiy ko’rikdan o’tkazish 
№14.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-2 
Ruhiy xastaliklar belgi berayotganda nimalarga ahamiyat berishi lozim 
Sog’lom turmush tarziga, nasliga 
Oilaviy muhitga 

---

Bolani nutqiga 
Bolani yurishiga 
№15.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-1 
Balog’at yoshi deganda qaysi yoshdagi davrlar ko’rsatiladi? 
12-18 yosh 
8-12 yosh 
18-26 yosh 
25-30 yosh 
№16.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-1 
Bolalardagi tug’ma nuqsonlarning paydo bo’lish sabablari? 
Irsiy kasalliklarning ota-onadan bolaga o’tishi va giyoxvandlik, ichkilikbozlik 
asoratlari sifatida 
Xomilador onaning kuchli shamollashi sababli 
Xomilador onaning kamqonligi sababli 
Xomiladorlik vaqtida kuchli isitma chiqishidan 
№17.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-1 
Birinchi bolalik davri necha yoshlarni o’z ichiga oladi. 
4-7 
1-3 
5-8 
8-9 
№18.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-1 
Bolalik davrlari nechaga bo’linadi 
6 ga 
8 ga 
10 ga 
4 ga 
№19.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-1 

---

Kontratsepsiya deb nima nazarda tutiladi? 
Homiladorlikdan saqlanish vositasi
Homilador bo’lishga yordam berish vositasi 
Homilani oldirish vositasi 
Homiladorlik vaqtida operatsiya qilish 
№20.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-1 
Bolalar gigienasining talablari 
Pokizalikni ta’minlash, infeksion kasalliklarning oldini olish, oziqlanishini 
yaxshilash 
Vaqtida ovqatlanish 
Vaqtida cho’miltirish 
Infeksion kasalliklarning oldini olish
№21.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-3 
Jarohat nima? 
bu qanday dir bir tashqi ta’sirlar natijasida to’qimalarning bir butunligi buzilishi. 
To’qimalarni qon aylanishi buzilishi. 
To’qimalar ozuqalanishining buzilishi. 
To’qimalarning yemirilishi jarayonidir. 
№22.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-3 
Immunitet nima? 
Bu organizmning tashqi va ichki omillar ta’siriga chidamlik va berilmaslik holati. 
Organizmning qandaydir bir yoki bir necha xil yod moddalarga nisbatan o’ta 
sezuvchanlik holati. 
Organizmning biror bir qismini o’lishi va qaytmas jarayonga duch kelishi. 
Patologik jarayonlar natijasida yo’qotilgan to’qimalarning yangilanishi. 
№23.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-3 
Allergiya nima 
Organizmning qandaydir bir yoki bir necha xil yot moddalarga nisbatan o’ta 
sezuvchanlik holati. 
Oragnizmning biror bir qismini o’lishi va qaytmas jarayonga duch kelishi. 
Patologik jarayonlar natijasida yo’qotilgan to’qimalarning yangilanishi. 
To’qimalarda qon oqishining sekinlashuvi yoki to’xtab qolishi. 

---

№24.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-3 
Emboliya nima? 
Bu qon tomirlarida yod moddalarning xarakatlanishi bo’lib, bu qon tomirda 
qoning xarakatini buzilishiga olib keladi.
Patologik jarayonlar natijasida yo’qotilgan to’qimalarni yallig’lanishi. 
Bu qon tomir kanalida qoning ivib qolishi natijasida trom hosil bo’lishidir. 
To’qimalarda qon oqishining sekinlashuvi yoki to’xtab qolishi. 
№25.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-3 
Tromboz nima 
Bu qon tomir kanalida qonning ivib qolishi natijasida trom hosil bo’lishidir.
Patologik jarayonlar natijasida yo’qotilgan to’qimalarning yallig’lanishi. 
To’qimalarda qon oqimining sekinlashuvi yoki to’xtab qolishi. 
Organizmning biror qismini o’lishi va qatmas jarayonga duch kelishi. 
№26.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-3 
Patogenez nima 
Bu kasallikning yuzaga kelishi, rivojlanishi va kechishini o’rganuvchi fan. 
Kasallik kechish belgilarini o’rganuvchi fan. 
Kasallikni davosini o’rganuvchifan. 
Kasallik asosratlarini o’rganuvchi fan. 
№27.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-3 
Patologik holat nima? 
Patologik jarayonining oqibati bo’lib, bu uzoq davom etadi. 
To’qimalarda moddalar almashinuvi buzilishi. 
Qoning tarkibini buzilish holati. 
Kasallik belgilarini o’rganuvchi fan. 
№28.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-3 
Patologik jarayon nima? 
Bu organizmning turli og’riqli ta’siriga nisbatan javoban reaksiyasi bo’lib uning 
asosida organlar funksiyasini yoki strukturasiini buzilishi yotadi. 

---

 Bu qon tarkibi va xazm jarayonini buzilishi. 
Fiziologik holatlarni patologik holatga o’tishi. 
Kasallikni yuzaga kelishi, rivojlanishi haqidagi fan. 
№29.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-3 
Kasallik nima? 
Organizmning normal holatining patologik holatga aylanish jarayonidir. 
Organizm to’qimalarini foliyat ko’rsatishini to’xtatish.
Nogironlik guruhiga o’tish holati. 
O’sish va rivojlanishni o’rganuvchi fan. 
№30.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-3 
Sog’liq nima? 
Bu organizmni shunday holatiki, bunday biologik to’liq, ishga qobiliyatlik, barcha 
organ va sistemalar funksiyasi uyg’unlashgan faoliyati. 
Insoning sog’lom turmush tarzi 
Organizmning morfo-funksiyanal xususiyatlari. 
Organ va to’qimalarning normal ish faoliyati 
№31.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-3 
Umumiy patologiya nima? 
Bu patologik jarayonlarni umumiy qonuniyatlarini o’rganuvchi fan. 
Kasallik tarixini o’rganuvchi fan. 
Kasallik sabablari haqidagi fan. 
Organizm funksiyalarini o’rganuvchi fan 
№32.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-3 
Aseptika deb nimaga aytiladi? 
Jarohatga mikroblarni tushishini oldini olish. 
Jarohatga tushgan mikrobni yo’qotish va sonini kamaytirishga qaratilgan tadbirlar. 
Jarohatga tashqaridan mikroblarni tushirmaslik. 
Jaraohatga tushgan mikrobni o’ldirish. 
№33.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-3 

---

Antiseptika deb nimaga aytiladi? 
Jarohatga tushgan mikrobni yo’qotish va sonini kamaytirishga qaratilgan tadbirlar. 
Jarohatga tashqaridan mikroblarni tushirmaslik. 
Jarohatga tushgan mikrobni o’ldirish. 
Jarohatga mikroblarni tushishini oldini olish. 
№34.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-3 
Yangi tug’ilgan chaqoloqning tirnoqlari har necha kunda olinishi kerak. 
7-11 
8-12 
9-14 
10-15 
№35.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-3 
Bo’yi necha sm dan past bo’lgan chaqaloqlar normal hisoblanmaydi. 
45 
55 
60 
65 
№36.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-3 
Vazni necha gr dan past bo’lgan chaqaloqlar normal hisoblanmaydi. 
2500 
3000 
3500 
4000 
№37.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-3 
«Organizm tushunchasiga tashqi muhit tushunchasi ham kiradi». Bu fikrni qaysi 
olim aytgan? 
I.M.Sechenov 
I.P.Pavlov 
A.Filatov 
A.Basov 

---

№38.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-3 
Havoning nisbiy namligi necha foiz bo’lishi organizm uchun eng qulay bo’ladi? 
40-60 % 
20-40 % 
60-70 % 
50-70 % 
№39.Manba –Rohmon Arziqulov Sog’lom turmush tarzi asoslari (valeologiya) 
Toshkent 2009 y 1-bob
Qiyinchilik darajasi-3 
Organizmlarning tarixiy rivojlanish jarayonini belgilang. 
Ontogenez 
Morfogenez