Va muvofiqlashtirish hududiy boshqarmasi navbahor tumani kasb-hunar maktabi "tasdiqlayman"

Miqdorlagichlar

 Miqdorlagich kutidagi urugning muayyan mikdordagi kismini ajratib olib, uni urug utkazgichga tushirib turish uchun xizmat kiladi. Ekilayotgan urugning dala buylab bir tekis taksimlanishi mikdorlagichning ishiga boglikdir.

Mikdorlagichning mexanik, pnevmatik, pnevmomexanik turlari mavjud. Galtaksimon, disksimon, chumichsimon, pirpiraksimon, friktsion, chutkasimon kabi mexanik mikdorlagichlar turli xolatlarda foydalaniladi. Sunggi vaktlarda, kuprok galtaksimon, disksimon va pnevmatik mikdorlagichlardan foydalanilmokda. o‘altaksimon mikdorlagich urugni uzlo’qsiz uzatsa, disksimon mik­dorlagich esa donalab ajratib beradi, shu sababli galtaksimon mik­dorlagich qatorlab, disksimon va pnevmatik mikdorlagich donalab ekadigan seyalkalarda ishlatiladi.

Galtaksimon mikdorlagichlar novli yoki shtift (tish) li turlarga bulinadi. Shtiftli galtaksimon mikdorlagichdan mineral ugitlarni sochishda foydalaniladi.

Novli galtaksimon mikdorlagich universal xisoblanib, ular don va sabzavot ekin uruglarini, to’qli chigitni ekadigan seyalkalarda foydalaniladi. Bunday apparat novli galtak 2, tugarakcha 3, tub 1, korpus 4 va mufta 5 lardan tuzilgandir (126- rasm). Galtak 2 val 6 ga mix bilan maxkamlangan bulib, u korpus 4 ning ichida joylashti­riladi. Korpus 4 esa urug kutisi tubidagi teshiklar tagiga urnatiladi. o‘altakning novli tomoniga korpus yon devorining ichida erkin aylanadigan tugarakcha 3, sillik dastasimon kismiga esa mufta 5 erkin kiydirilgan bo’ladi.

INCLUDEPICTURE "C:\\Users\\KasbHunarMaktabi\\Program Files\\Qishloq ho'jaligi mashinalari\\html\\HTML\\кишлок\\4-боб\\r126.JPG" \* MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE "C:\\Users\\KasbHunarMaktabi\\Program Files\\Qishloq ho'jaligi mashinalari\\html\\HTML\\кишлок\\4-боб\\r126.JPG" \* MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE "C:\\Users\\KasbHunarMaktabi\\Program Files\\Qishloq ho'jaligi mashinalari\\html\\HTML\\кишлок\\4-боб\\r126.JPG" \* MERGEFORMATINET

Muftaning qovurgasi korpusning ikkinchi devoridagi uyikka kirib turadi. Val 6 yordamida galtak aylanganda, uning novli kismi tugarakchani aylantirib turadi.

Galtakning sillik kismi kuzgalmas muftaning ichida aylanadi. Muftaning diametri galtakdagi novlarning tashki diametriga teng qilinadi. Shunga kura, galtak o’qi buylab tugarakchaga nisbatan surilib, uni korpus ichidagi ishchi kismining uzunligi uzgarti­rilsa, galtak bushatgan bushlikni u bilan birgalikda siljitilgan mufta egallaydi, natijada urugni kutidan erkin to’qilishiga yo’l kuyilmaydi. Mufta galtakka zich tegib turishi uchun uning bush kismi val 6 ga urnatilgan shayba va mixga tirab kuyiladi. Galtakning ishchi kismi uzunligi uzgartirilsa, novlarning bevosita urugni ajratib olayotgan xajmi, ya'ni urug mikdori uzgaradi.

Korpusning pastki ochik joyini tub 1 yopib turadi. Tub 1, to’qish mexanizmi vali 7 ga bolt 8 bilan maxkamlangan bulib, bush turgan uchi kiya kesilgan bo’ladi. Shuning uchun galtakdagi nov kirrasi ilintirib kelayotgan urug, tubdan birdaniga tushib ketmasdan, oz-ozlab to’qiladi. Ekilayotgan urugning yerga tudalanib tushishi­ning oldi olinadi.Tub 1 ning xolatini sozlash uchun sozlovchi bolt 9 va prujina 10 urnatilgan. Agar tasodifan yirik jism tubning ustiga tushib kolsa, prujina 10 sikilib, galtak bilan tub orasidagi tirkish kengayib jismni utkazib yuboradi, bu esa ularni sinishdan saklaydi.

Sirti uta sillik bulgan urugni ekishda, tub bilan galtak orasi­dagi tirkishdan urug uz-uzidan chikmasligi uchun tirkish 1...2 mm dan oshmasligi kerak. Bunga bolt 9 bilan prujina 10 ning sikilish darajasini uzgartirish bilan erishiladi. Do’qkakli ekinlarning yirik urugini ekishda tirkish 8...10 mm kuyiladi, aks holda urug sikilib, shikastlanishi mumkin. Tirkishni kengaytirish uchun val 7 birmuncha burib kuyiladi.

Agar galtak bilan tub orasidagi tirkishdan urugni uz-uzidan chikish xavfi bulmasa, galtak novlari urugni tub buylab sidirib chikaradi, ya'ni „pastdan ajratish“ sxemasida ishlaydi. Aks holda urugni chikish xavfi bo’lsa, galtak teskari aylantirilib, urugni yo’qoriga kutarib, tusikdan oshirib, urug utkazgichga tashlaydi. Bu „ustidan ajratish“ usuli deyiladi. Bu usulda juda mayda uruglarni xam ekish mumkin.

Galtak ajratayotgan urugning mikdori uning kutidagi urugga bevosita tegadigan uzunligiga boglikdir, galtak korpus ichiga kuprok kiritilsa, ajratilib olinadigan urug mikdori xam kupayadi. Xgamma galtaklar bir xil mikdordagi urugni ajratib berishi uchun ularning ishchi kismining uzunligi bir xil bulishi kerak. Buning uchun galtaklar val 6 ning dastagi yordamida bir xil masofaga suriladi. Agar bir Kaltakning uzini surish zarur bo’lsa, kutini chuzinchok teshigi buylab galtakka nisbatan birmuncha surib qo’yiladi.

.