Va muvofiqlashtirish hududiy boshqarmasi navbahor tumani kasb-hunar maktabi "tasdiqlayman"

Makkajo'xori ekinlarini parvarish qilish. Ekish tugallangandan so'ng urug'lar unib chiqquncha qatqaloq hosil bo'lganda dalalar yumshatgich yoki yengil osma tirkama bilan 3—4 sm chuqurlikda ishlanadi. Unib chiqqan o'simliklarni 2—3 ban: hosil qilgach, har bir qator oralig'iga traktorlar yordamida kultivatsiyalanadi. v

Dastlabki kultivatsiyalarning kengligi ishlanadigan joyi (himoya_zmaydoni) bilar qo'shib hisoblanganda 12—13 sm, chuqurligi esa 6—8 sm bo'ladi. Keyingi ishlovda chuqurligi esa o'rtachasi bo'yicha 14—16 sm gacha, yon tomonidan 8—10 sir gacha oshiriladi. Bu tadbirlami amalga oshirish bilan birgalikda ma’dan o'g'it bilar oziqlantirish ham mumkin. Bunda “KRN-4,2”, “KRX-4M”, KRX-3,6M rusumi kultivator oziqlantirgichlardan foydalaniladi.

Oziqlantirish. Makkajo'xorini birinchi oziqlantirish davrida 3—4 barg chiqar- gan davrida amalga oshiriladi. Bunda azot o'g'itlari sof holda 40—45% beriladi Ikkinchi oziqlantirish 10—12 barg hosil bo'lganda amalga oshiriladi, azot o'g'itlarni qolgani va fosfor o'g'itni qolgan qismi bilan birgalikda beriladi.

Yillik o'g'itlar me’yori tuproqlarni agrokimyoviy ko'rsatgichlariga qarab belgi- lanadi.

Sug'orish. Tuproqning mexanik tarkibi va zaxobni joylanish chuqurligiga qarab amal davrida o'simliklar to'liq sug'oriladi.'^/Amal davrining boshida yosh makkajo'xori o'simligi namlikni kam talab etadi. Shuning uchun 6—7 barg vujudga kelganda birinchi oziqlantirishdan keyin sug'orish me’yori yuqori emas (600—700 m³/ga). Sug'orish me’yoriy mexanikaviy tarkibi og'ir tuproqlarda 900—1000 m³/ga, yengil tuproqlarda 700—800 m³/ga bo'lishi kerak.

Amal davridagi sug'orishlar rivojlanish bosqichlari bo'yicha belgilanadi: ikkinchi sug'orish, ikkinchi oziqlantirishdan so'ng 10—12 barg chiqargan davrida. uchinchisi rovak chiqara boshlaganida, to'rtinchisi gullashda, beshinchisi va so'nggi don hosil bo'lganda o'tkaziladi.

Umumiy foydalanilajdigan suv miqdori bilan vegetatsiya davrida yog'ingarchi- liklardan tushadigan natfilik hamda vegetatsiya boshlanish davrida mavjud bo'lgan zapas namlik orasidagi vaqt sug'orish normasini tashkil etadi.

Bir marta sug'orish uchun zarur bo'lgan suv miqdorini quyidagi formuladan foydalanib aniqlash mumkin:

M = 100N ■ P(B₀ - B_p), m³/ga, (2.5)

bu yerda M — sug'orish normasi, m³/ga;

N — yerning hisoblangan namlanish chuqurligi, m;

P — hisoblanadigan qallamning o'rtacha zichligi, g/sm³;

B_o — maydonning to'liq nam sig'imi;

B'_t — tuproqning quruq tuproq massasiga nisbatan % hisobida olinadigan to'liq namligi.

Ko'pchilik olimlar tavsiya etgandek, ekinlarning rivojlanish fazalarini hisobga olgan holda sug'orish keng tarqalgan.