34
2.2. “Mustaqil O‘zbekiston va jahon hamjamiyati” mavzusini
o‘qitishda keyst-stadi metodining qo‘llanilishi uning samarali natijalari.
Mustaqil taraqqiyot yo’lidan og’ishmay borayotgan milliy davlatchiligimiz
uchun jahon tarixi fani, dunyodagi taraqqiy etgan mamlakatlar tarixini o’rganish,
kerak
bo’lsa
ularning
boy
tajribalarini
o’zlashtirishda
innovatsion
texnologiyalardan sanalgan keys-stadi texnologiyasidan foydalanish maqsadga
muvofiqdir.
Keyslami tuzishda strategik boshqarishning quyidagi asosiy bosqichlariga
rioya etish lozim:
- tashkilot vakolatini aniqlash;
- maqsadlarni belgilash (strategik, oraliq va vazifaviy);
- makro muhit tahlili;
- mikro muhit tahlili;
- ichki imkoniyatlar tahlili, mavjud nizoli vaziyatlami aniqlashtirish;
- asosiy muammoni iig’ab olish;
- asosiy muammoni hal etishning muqobil yo’llarini topish;
- mavjud yechimlaming ijobiy va salbiy jihatlarini baholash;
- muammoni hal etishning maqbul variantini tanlash;
- asosiy muammoni hal etish harakati va qabul qilingan variantni amalga
oshirish rejasini tuzish.
Yaponiyaning Kayzen usulidan foydalanish imkoniyatlari
- muammoni bartaraf etish imokniyatlarin ko’rib chiqish;
- muammoni bartaraf etish imkoniyati bo’lmaganida, muammoning salbiy
ta’sirini qisman qisqaitirish yo’llarini qarab chiqish;
- vaziyatni shunday o’zgartirish lozimki, natijada muam- monining salbiy
ta’siri imkeni boricha kamaysin.
Keys – bu real hayotning «bir bo’lagi» (ingliz terminalogiyasida TRUE
LIFE).
Keys – faqat vaziyatni to’g’ri yoritish emas, balki vaziyatni tushuntirish va
baholashga imkon beradigan yagona ma’lumot kompleksi.
35
Keysda aks etgan vaziyat, bu real yoki sun’iy xodisani institutsional tizimda
ma’lum vaqtda hayotda yuzaga kelishini aks ettiradi
1
.
Keysda bayon qilingan vaziyat institutsional tizimda (shu o’rinda va
keyinchalik - korxonada) diskret (ayni shu) vaqtda tashkiliy hayotdagi tipik
muammolarni qayta yaratadigan real yoki sun’iy qurilgan hodisalarning ideal
tarzdagi in’ikosidan iboratdir.
Keysolog faoliyati mazmuni:
Keysning o’quv kursi tuzilmasidagi o’rnini belgilash.
Uning ta’lim maqsadini to’liq ifoda etish.
Keysning
o’quvchilarning
ta’limdagi
yutuqlari
natijalari
uchun
«mas’uliyatzonasi»nianiqlash: o’zlashtirilishi/kengaytirilishi/rivojlantirilishi
lozim bo’lgan bilim, malaka va ko’nikmalar ro’yxati
Keys hayotiylik, kabinetli yoki ilmiy-tadqiqotchilik tusida bo’lishi?
Keys ob’ekti aniq shaxs (shaxslar) yoki korxona yoxud u ko’p ob’ektli
bo’ladi?
Faqat shundan keyin u institutsional tizimni tanlaydi (kabinetli keys uchun)
yoki topadi (hayotiy yoki ilmiy-tadqiqotchilik keysi uchun).
Keys uchun axborot yig’ish usullari:
Intervyu, suhbat, o’rganish (arxiv hujjatlari, hisobotlarni), kuzatuv va h.k.
Axborot yig’ish vositasi: So’rovnoma varag’i, intervyu olish varag’i,
anketa, har xil jadvallar va boshqalar.
Axborot manbalari:statistik materiallar, hisobotlar; vaziyat ob’ekti
faoliyati haqidagi ma’lumotnomalar, axborotlar; Internet; ommaviy axborot
vositalari; korxona rahbarlari, uning ta’minotchilari va iste’molchilari, tarmoqdagi
ekspertlar
yoki
turli
investitsion
fondlar
tahlilchilari
bilan
muloqot;
1
Абдуқодиров А.А., Астанова Ф.А., Абдуқодирова Ф.А. “Сазе-study” услуби: назария, амалиёт ва тажриба.-
Т.: “Таfаккur qanoti”, 2012. - 134 б.
36
o’quvchilarning o’quv va diplom loyihalari, magistrlik dissertatsiyalari; ilmiy
maqolalar, monografiyalar
1
.
Do'stlaringiz bilan baham: