V sinf tarix fanidan savol-javoblar tarixiy manbalar 1

3 – DUNYO XARITASI TARIXI

1. 
   Qaysi fanlarni xaritasiz o’rganish qiyin kechadi? Tarix, geografiya
   
2. 
   Xarita so’zining ma’nosi nima? Varoq, xat yozilgan yaproq
   
3. 
   Yer yuzasi, osmon jismlari yoki osmon gumbazining qog’ozga kichraytirilib tushirilgan tasviri nima deyiladi? Xarita
   
4. 
   Xaritaning yaratilishiga qanday omillar sabab bo’ladi? Savdo aloqalari, harbiy yurishlar, sayohatlar
   
5. 
   Dunyoda birinchi xarita qachon va kim tomonidan yaratilgan? Mil.avv. III asrda Gretsiya olimi Erotosfen tomonidan
   
6. 
   Erotosfen xaritasida qaysi hududlar tasvirlangan edi? Janubiy Yevropa, Shimoliy Afrika, G’arbiy Osiyo
   
7. 
   Yer sharining kichik masshtabdagi sharsimon nusxasi nima deyiladi? Globus
   
8. 
   “Globus” so’zining ma’nosi nima? Lotincha so’z bo’lib, “shar” degan ma’noni anglatadi?
   
9. 
   “Yer olmasi” nomli globus qachon va kim tomonidan yaratilgan? XV asr oxirida nemis geografi va sayyohi Martin Bexaym
   
10. 
    Kim tomonidan yaratilgan globus Amerika qit’asining kashf etilishi arafasidagi yer yuzasini aks ettirgan? Martin Bexaym
    
11. 
    Jahondagi davlatlarning qit’alar bo’yicha bugungi joylashuvi holatini aks ettiruvchi xarita nima deyiladi? Siyosiy xarita
    
12. 
    Davlatning qanday tarkibiy qismlarga bo’linganligi aks ettirilgan xarita nima deyiladi? Siyosiy-ma’muriy xarita
    
13. 
    Maxsus asboblar yordamida osmon jismlarini kuzatish bilan shug’ullanadigan ilmiy muassasa nima deyiladi? Rasadxona