V. R. Xaydarov, N. A. Djabbarov

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

79 
TABLETKALAR (TABULETTAE) 
Tayyor dori vositalari orasida o„zining keng tarqalganligi jihatidan, tabletka 
dori turlari bugungi kundabirinchi o„rinni egallab kelmoqda. Tabletka dori turlari 
texnologiyasi murakkab jarayon hisoblanadi. Tabletkalar ishlab chiqarishning 
texnologik jarayonlarini ilmiy jihatdan asoslashga bag„ishlangan nazariy ishlar, 
hozirgacha tegishli adabiyotlarda etarlicha yoritilgan emas. Bu esa fizika, kimyo, 
mexanika va fanning boshqa sohalari yutuqlaridan keng ko„lamda, oqilona 
foydalanishni taqozo etadi. YUqoridagi mulohazalarga asoslanib, bu sohani fizik-
mexanik ta‟limotlar bilan jiddiy asoslash va boyitish lozim bo„ladi. 
Tabletka mashinalari 
Hozirgi zamon talabiga javob beradigan, yuqori unum bilan ishlaydigan 
tabletka mashinalarini bir me‟yorda ishlashini ta‟minlash va sifatli tabletka 
olishning asosiy omillaridan biri, ishlatiladigan yordamchi moddalar turi va 
miqdorini ilmiy jihatdan asoslagan xolda tanlashdir. Bunda yordamchi 
moddalarning faolligi biofaol moddalarga, foydalanayotgan asbob-uskunalarga 
nisbatan befarqligiga, texnologik jarayondagi maydalash, elash, aralashtirish, 
namlash, quritish, granulalash va boshqa jarayonlarga bog„liqdir. Tegishli 
me‟yoriy hujjatlar talabiga javob beradigan sifatli tabletka olishning shartlaridan 
biri presslanadigan moddaning og„irligi kamida 0,050 g, yaxshi sochiluvchan, 
tabletka mashinasining imkoniyati darajasidagi bosimda presslanadigan va osonlik 
bilan qolipdan chiqadigan bo„lishi lozim.