V. R. Rahimov, N. U. Ubaydullayev

siljitish moduli
 deyiladi va quyidagi formula bi-
lan aniqlanadi:
G 

 τ/δ
,    kgs/sm
2
,
bu yerda: 
τ
 – urinma kuchlanish, kgs/sm
3
.

---

9
3.  Jinslarning texnologik xarakteristikasi (tavsifi) 
 
va tog‘ jinslarining tasnifi
Konda burg‘ilash-portlatish ishlari samaradorligiga kon jinslari ning 
texnikaviy xususiyatlari xarakteristikasi ta’sir etadi. Bular tog‘ jinslari-
ning mahkamligi, abrazivliligi, burg‘ilanuvchanligi, portlatuv chanligi, 
maydalanuvchanligi, darzliligi, parchalanuvchanligi va bosh qalardir.
Tog‘ jinslarining tasnifi birinchi marta 1836-yili tuzilgan bo‘lib, 
uning asosida hajm birligidagi jinsni massivdan ajratib olishga sarfla
-
nadigan porox, yondiruvchi sham va ishchi kuchi sarflanishi yotadi.
Shundan so‘ng boshqa mualliflar tomonidan ham tog‘ jinslarining 
yangi tasniflari ishlab chiqilgan.
Konchilik ishlarida keng qo‘llaniladigan tasnif tog‘ jinslarini 
proffessor M. M. Protodyakonov tomonidan 1910-yili ishlab chiqilgan 
parchalashga oid tasnif hisoblanadi.