V-mavzu. Xavfsizlik texnikasi asoslari


Signalizatsiya va xavfsizlik belgilari tizimi



Download 0,96 Mb.
bet8/47
Sana30.12.2021
Hajmi0,96 Mb.
#95200
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   47
Bog'liq
9-mavzu. Elektr xavfsizligi. 2-soat. (6)

Signalizatsiya va xavfsizlik belgilari tizimi. Hozirgi barcha zamonaviy texnikalarda xavf to‘g‘risida xabar berish va xavfli vaziyatni oldini olish maqsadida signal qurilmalaridan keng foydalaniladi.

Signal qurilmalari vazifasiga ko‘ra ogohlantiruvchi, halokatga oid, tekshirish (kontrol) va bog‘lanuvchi bo‘ladi. Ishlash prinsipiga ko‘ra esa yorug‘lik signali, tovush signali rang va belgi signallariga bo‘linadi.

Yorug‘lik signallari zamonaviy texnikalar va avtomobillarda juda keng qo‘llaniladi. Bularga transport vositalaridagi yorug‘lik signalli asboblar, gabarit chiroqlar, to‘xtash signallari (“Stop-signal”), burilish ko‘rsatkichlari, elektr qurilmalari, avtomat va yarim avtomat qurilmalaridagi yorug‘lik signallari misol bo‘la oladi. Ko‘pincha, yorug‘lik signallari mashina va mexanizmlarning shovqin darajasi 60-70 dB dan yuqori bo‘lgan holatlarda tovush signallari o‘rniga ishlatiladi.

Rang va belgi signallari xavf to‘g‘risida malumot berish maqsadida foydalaniladi. Masalan, belgilangan standartlarga muvofiq qizil rang-“taqiqlovchi”, “To‘xta”, “Aniq xavf”; sariq rang - “Diqqat”, “Xavf to‘g‘risida ogohlantirish”; yashil rang-“Xavfsiz”, “Ruxsat”, “Yo‘l ochiq”; ko‘k rang-“malumot” manolarini bildiradi.

Xavfsizlik belgilari standart bo‘yicha turt guruhga ajratiladi: taqiqlovchi, ogohlantiruvchi, ko‘rsatuvchi va buyuruvchi. Har bir guruhdagi belgilar uchun standart asosida shakl, rang va belgi o‘lchamlari o‘rnatilgan hamda ularni joylashtirish joylari tavsiya etilgan.

Taqiqlovchi belgilar biror bir harakatni taqiqlash yoki cheklash uchun ishlatiladi. Masalan, chekishni taqiqlash, yo‘ldan kesib utishni taqiqlash, ochik olovdan foydalanishni taqiqlash, transport harakatini taqiqlash va x.k.

Ogohlantiruvchi belgilar xavf bo‘lish ehtimoli to‘g‘risida malumot beradi. Masalan,portlash xavfi, yong‘in xavfi, elektr toki xavfi, biror predmet tushib ketish xavfi va b.

Buyuruvchi belgilar aniq talablar asosida biror harakatni amalga oshirishga ruxsat etishni ko‘rsatadi.

Ko‘rsatuvchi belgilar turli xil obektlar joyini,manzilini ko‘rsatish uchun xizmat qiladi.

Ushbu belgilar malum shaklga, rangga va o‘lchamga ega bo‘lib, ular GOST 12.4.026-76 da ko‘rsatilgandir. Masalan, takiklovchi belgilar yumolok shaklda, ogoxlantiruvchi belgilar uchburchak shaklda, buyuruvchi belgilar kvadrat va ko‘rsatuvchi belgilar to‘g‘ri turtburchak shaklida tayyorlanadi.

Ishlab chiqarish sharoitida xafsizlikni taminlashda yuqorida keltirilgan texnik vositalardan tashqari ish joylari va jihozlar oraliqlari o‘lchamlarini meyorlashtirish ham muhim rol o‘ynaydi.

Bundan tashqari mashina va mexanizmlardan foydalanish xavfsizligini va qulayligini oshirish maqsadida masofadan boshqarish (“distansion”) qurilmalaridan ham keng foydalaniladi. Ular ishlash prinsipiga ko‘ra mexanik, gidravlik, pnevmatik, elektrik va kombinatsiyalashgan turlarga bo‘linadi.




Download 0,96 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   47




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish