V. M. Karimovaning umumiy tahriri ostida. Toshkent


 Bolalik – ilk yoshlik davri



Download 2,51 Mb.
Pdf ko'rish
bet205/410
Sana11.01.2022
Hajmi2,51 Mb.
#350893
1   ...   201   202   203   204   205   206   207   208   ...   410
Bog'liq
Psixologiya

9.3. Bolalik – ilk yoshlik davri 
 
Ilk  yoshlik  davri  bizning  tilimizda  “bolalik”  deb  ataladi.  Bu  davr  bola  taraqqiyotida juda 
katta  ahamiyatga  ega.  Chunki  aynan  shu  davrda  bola  predmetlar  va  narsalar  olami  bilan 
bevosita tanishadi, o’z ona tilida gapirish malakalarini orttiradi va tengqurlar davrasini topadi. 
Bog’cha yoshigacha bo’lgan ilk bolalik davrining o’ziga xosligi shundaki, bu davrda bola hissiy 
olami boyiydi, u bevosita o’zini o’rab turgan yaqinlari muhitiga moslashadi, u yerdagi muloqot 
va muomala shakllaridan ta’sirlanadi. Bolaning tashqi olamni bilishga bo’lgan tabiiy ehtiyojlari 
ham ayni shu davrda namoyon bo’ladi. Shuning uchun ham hali yoshiga to’lmagan bolaga 
rang-barang o’yinchoqlar berilsa, o’zi yotgan beshikdagi rangli bezaklardan zavqlanadi.
 
Bu bola taraqqiyoti va olamni bilishga intilishi qoniqtirilayotganlidan darak beradi. 
Bola 6 oylik bo’lgandan keyingi davrida endi o’z qullari bilan predmetlarni ushlaydigan, 
ularning  “sirlari”ni  o’rgana  boshlaydi,  o’zidagi  hissiyotlarni  va  zavqlanayotganlarini 
“g’udurlashlari” va tovush ohanglarida ifodalaydi. Ushbu davrda boladagi ana shu elementar 
ehtiyojlarning qondirilishi, bunday tashqari, bu ehtiyoj sevimli onasi, buvilari, otasi, bo’lsa agar, 
akalari va opalari davrasida ro’y berishi yanada ahamiyatlidir. 
O’tkazilgan  tadqiqotlar  shuni  ko’rsatdiki,  ona  mehriga,  yaqinlari  e’tiboriga  to’yinganligi 
bolaning 1 yoshdan keyingi taraqqiyoti, ona tilini o’zlashtirishi va ruhan tetik bo’lishi o’rtasida 
bevosita bog’liqlik mavjud ekan. Ma’lum sabablarga ko’ra tuqqan onasidan ayrilgan, ma’lum 
vaqtga  ayriliqda  bo’lgan  go’dakning  rivojlanishida  –  ovqatlanishidan  tortib,  aqliy  rivojlanishi 
hamda  tilni  o’zlashtirishida  qator  muammolar  paydo  bo’lishi  ham  isbotlangan.  Demak,  3 
yoshga kelib, bola ruhiyatida tabiiy tarzda paydo bo’ladigan psixologik ziddiyatlar  – 3 yoshlilik 
ziddiyati,  tengqurlar  jamiyatidagi  uning  o’rni,  tilni  o’zlashtirishi  bevosita  ilk  yoshlikda  bolaga 
ko’rsatilgan mehr-muhabbatga, e’tiborga bog’liq. 
3  yoshgacha  bo’lgan  tarqqiyotning  o’ziga  xosligi  shundaki, bola o’yin faoliyatiga faol tarzda 
tortiladi va aynan shu faoliyatga katta ehtiyoj sezadi. Agar bolaning jinsiga monand o’yinlarning 
kattalar  tomonidan  to’g’ri  tashkil  etilishiga,  ma’naviyati  va  ruhiyatiga  mos  o’yinchoqlarning 
bo’lishi ta’minlansa, uning bilish   


 
143 
 

Download 2,51 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   201   202   203   204   205   206   207   208   ...   410




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish