V. M. Karimovaning umumiy tahriri ostida. Toshkent

Globalizasiya
 sharoitida psixologiya o’rganadigan muammolarning dolzarbligi, avvalo, 
har  bir  shaxsning  murakkab  insoniy  munosabatlar,  axborot  kommunikasiyalari  sharoitida 
yashayotganligi,  inson  xulqini  boshqarish  ayrim  mamlakatlar  uchun  ijtimoiy-iqtisodiy 
taraqqiyotning  yetakchi  omili  sifatida e’tirof etilishi bilan izohlanadi. O’z vaqtida Hindistonning 
taniqli  siyosiy  arbobi 
Maxatma  Gandi 
shunday  yozgan  ekan: 
“Men  uyimning  darvoza  va 
eshiklarini mahkam berkitib o’tira olmayman. Chunki unga toza havo kirib turishi kerak. Va shu 
barobarida eshik va derazalarimdan kirayotgan havo dovul bo’lib, xonadonimni ag’dar-to’ntar 
qilib,  o’zimni  yiqitib  tashlashini  ham  xohlamayman”
.  Bu  so’zlarni  bugungi  globalizasiya 
sharoitida insonning jamiyatda tutgan o’rni va zarur maqomni egallashiga, informasion xurujlar 
va turli xil ma’lumotlarning turli yo’llar bilan mamlakatimizga, umuman, boshqa mamlakatlarga 
ham  kirib  kelib,  u  yoki  bu  mintaqada asrlar mobaynida shakllangan qadriyatlar, urf-odatlar, 
e’tiqod shakllariga va tarbiya uslublariga salbiy yoki ijobiy ta’siri jarayonlari ma’nosida qo’llash 
shaxs ruhiyatiga aloqador siru-sinoatlarni bilishni, shaxsga o’z-o’zini himoya hilish, o’z ustida 
ishlash imkoniyatlarini bilishni dolzarb qilib qo’yadi. Zero, dunyoga yuz ochgan, yoshlari dunyo 
tillarini bemalol egallab, “
internetomaniya
” kasaliga chalinish arafasida turgan O’zbekistonga 
ham yaxshi, ham yomon ta’sirlar, xurujlar mavjudligi sharoitida shaxsning o’zini-o’zi psixologik 
jihatdan  salbiy  ta’sirotlardan  himoya  qila  olish  imkoniyatlarini  kengaytirish  eng  dolzarb 
muammolardan  biridir.  Ya’ni,  siyosat  sohasimi,  iqtisodiyotmi,  mafkura  yoki  ma’naviyatmi, 
tarbiya yoki huquq masalalarimi, barchasida inson omili va uning manfaati talab va ehtiyojlarini 
o’rganish, undagi hayot jabhalariga ko’nikish va teran fikrlash qobiliyatlarini o’stirish fan oldida 
turgan eng muhim vazifadir. Yoshlarni milliy  g’oya ruhida tarbiyalash inson aqli va shuuri uchun 

---

 
12 
kurashning  eng  samarali  usullaridan  biridir.  Zero
,  davlatimiz  rahbari  Islom  Karimov 
ta’kidlaganlaridek, “Milliy g’oya va istiqlol mafkurasi haqida gap borar ekan, biz nihoyatda keng 
qamrovli,  murakkab,  ser-qirra,  insoniyat tarixida aniq va mukammal ifodasi, tugal namunasi 
hali-hanuz yaratilmagan tushunchalarni o’zimizga tasavvur qilishimiz kerak, deb o’ylayman. Bu 
tushunchalar  Vatan  ravnaqi,  yurt  tinchligi,  xalq  farovonligi  kabi  yuksak  g’oyalarning  ma’no-
mazmunini teran anglab yetishga xizmat qiladi. Bu mafkura xalqni xalq, millatni millat etadigan, 
uning sha’nu sharafi, or-nomusi, ishonch-e’tiqodini ifodalaydigan, jamiyatimizning o’ziga xos 
taraqqiyot  yo’li,  turmush  tarzi,  tub  manfaatlariga  tayangan  holda  muttasil  rivojlanib, 
takomillashib boradigan g’oyalar tizimidir”
3
. 
Shaxs  ongi  va  xulqiga  tajovuzlarning  ortib  borayotganligi,  xulqni  boshqarish  barcha 
sohalarda ustivor bo’lgan bir sharoitda insonning ruhiyatini, unda sodir bo’ladigan murakkab 
jarayonlarni,  xolatlarni  o’rganishning,  yoshlarda  mafkuraviy immmunitetning shakllanishining 
ahamiyati  ham  oshib  boraveradi.  Shu  nuqtai  nazardan  olib  qaralganda,  odamni  o’rganish 
qanchalik qadimiy va an’anaviy vazifa bo’lishidan qat’iy nazar, bugungi globalizasiya va bozor 
munosabatlariga  o’tish  davrida  psixologiya  fani  uchun  dolzarb  bo’lmagan  mavzu  yoki 
jarayonning o’zi yo’qdir.