V. M. Karimovaning umumiy tahriri ostida. Toshkent

4.3. Idrok va idrok qilish qonunlari
 
 
Hamma  uchun  odatiy  bo’lgan  shunday  holatni  tasavvur  qiling:  ko’pchiligimiz  ertalab 
soatning jaranglashidan uyg’onamiz. Soat budilnigining tovushini sezamiz. Bu – alohida signal, 
lekin  bu  soat  bizning  uyg’onishimiz  uchun  chalinayotganligi,  tovushning  ortida  o’sha  bizga 
kerak bo’lgan vaqtning alomati borligini o’zimizcha talqin etamiz. Agar soatdan chiqqan tovush 
sezgilarimizga  aloqador  bo’lsa,  uning  vaqtni  bildiruvchi  predmet  ekanligi  va  bu  bizning 
uyg’onib,  o’qishga  yoki  ishga  otlanishimiz  zarurligini  bildirayotganligini  biz  idrok  qilamiz. 
Umuman, psixologlarning fikricha, inson nimaniki idrok qilsa, uni 
figura va fon
da idrok qiladi.  
Figura
 – shunday narsaki, uni aniq anglash, ajratish, ko’rish, eshitish va tuyish mumkin. 
Fon
 esa aksincha, noaniqroq, umumiyroq narsa bo’lib, aniq obyektni ajratishga yordam 
beradi. Masalan, gavjum bozorda ketayotgan taqdirda ham o’z ismimizni birov aytib chaqirsa, 
darrov  o’sha  tarafga  qaraymiz.  Ism  –  figura  bo’lsa, bozordagi shovqin  – fon rolini o’ynaydi. 
DIQQAT
 
ixtiyoriy
 
beixtiyor