Uchlamchi nervning birinchi va uchinchi shoxi jaro h atlan sa, o g ‘iz
shilliq pardasida toshm alar toshishi kuzatiladi. Toshm alar xuruj qilganday
toshadi, ular paydo bo'lgach, harorat k o ‘tariladi.
Giperem iyalangan teri
yuzasida g u ru h -g u ru h p u fak c h a la r pay do b o 'lib , ular d a stla b seroz
suyuqlik saqlaydi, asta-sekin suyuqlik loyqalanadi, qurib,
seroz qaloq
hosil qiladi. D astlab ki guruh to shm alaridan so 'n g navbatdagi guruh
toshm alar paydo b o ‘lib, nerv tolasi yo‘nalishini qoplaydi. Toshm alar bir
vaqtda toshmaydi, har bir bemorda turli toshma: eritema, pufakcha, seroz
qaloq, eroziya kuzatiladi, eroziyalar cheti m ayda gajimdor b o iib , qaloqlar
ko'chib, eroziya bitgach, o'rnid a ikkilamchi dog4 hosil bo'ladi.
Og4iz shilliq pardasining chegaralangan holdagi jarohatlanishi ju d a kam
uchraydi. Qam rab oluvchi tem iratki oddiy uchuqdan farqli o 4laroq, bir
tomonlama jarohat
chaqirib, toshm alar nevralgik og4riq bilan kechadi va
toshm alardan oldin bezovta eta boshlaydi. Pufakchalar tanglay, lunj, til
shilliq pardasida joylashadi. Til jaro h a tla n sa ,
jarayon tilning ikkinchi
yarmiga ham o'tadi va uning 2/3 qismini egallaydi, bu holat til innervatsiyasi
bilan bog'liq, sababi uchlamchi nerv shoxlari bir-biri bilan anastomoz hosil
qiladi. 0 4ta shishgan, qizargan shilliq pard ada hosil bo'lgan to 'p -to 'p
pufakchalar tezda yorilib, gajimdor eroziyalar hosil qiladi. Eroziya yuzalari
2 kunda zich fibrinoz pardalar bilan qoplanadi. Qamrab oluvchi temiratki
uzoq kechib, ayrim hollarda 5 hafta davom etadi.
K am
quvvatli, o g 4ir xastalikka chalingan bem orlarda kasallikning
g a n g ren o z
turi kuzatiladi. Bunday hollarda toshm a o 'rn id a yara hosil
bo'lib, o 'rnid a chandiq qoladi.
Q am rab oluvchi temiratki o'zidan so 'n g immunitet qoldiradi,
qayta-
lashi kuzatilm aydi. Am m o o g 'ir kasalliklar bilan o g 'rig an kishilarda
im m unitet susayishi (rak, leykoz), qaytalash va tarqoq turi kuzatilishi,
ayrim bem orlarda esa k asallik d an so 'n g nevralgik o g 'riq uzoq vaqt
saqlanishi mumkin.
Patogenezi. Kasallikni
filtrlanuvchi virus chaqiradi, u derm atoney-
rotrop xususiyatga ega. Virus bolalarda suvchechak chaqiruvchi virus
bilan bir xildir. K asallikni keltirib chiqaruvchi om illar: sovuq olishi,
surunkali intoksikatsiyalar,
qon kasalliklari, o'sm a kasalliklari.
Davosi. Birinchi navbatda analgetiklar (analgin, baralgin) tayin etiladi.
Atsetilsalitsil kislotasi yoki am idopirin 0,5 g dan kuniga 3-4 m arta,
antibiotiklar, xususan, rifampitsin 0,6 g, 1 sutkada (0,3 g. dan 2 mahal).
Vitaminlardan B,, - 500 m/o, har kuni. Mahalliy anilin bo'yoqlarining
spirtdagi eritmalari, virusga qarshi ta ’sirga ega vositalar, saqlovchi m azlar
(aklovir 5 %, tebrofen 2 %, oksalin 3 %) tayin etiladi. Mahalliy qo'shim cha
quruq issiq ta ’siri, UBN, ultratovush, diadinam ik tok nerv yo'nalishi
bo'ylab tayin etiladi.
Download
Do'stlaringiz bilan baham: