В а Х а б о в а. В., Т а д ж и б а е в а д. А., Х а ж и б а к и е в ш. Х

олиб чиқади ва уларга иктисодий ёрдам кўрсатиш зарурлигини таькидлаб 
боради. Қолоқ мамлакат мақоми ушбу мамлакатлар гуруҳига муайян 
афзалликлар беради:
— икки томонлама, худудий ва кўп томонлама келишувлар ҳамда 
халқаро молия институтларидан ривожланиш учун имтиёзли молиявий 
маблаглар олиш имконияти;
~ ЖСТнинг муайян келишувларига мувофиқ махсус концессиялар 
шаклида халқаро савдо тизимида имтиёзларга эга бўлиш ва баъзи савдо 
ҳамкорлар бўйича бозорларга имтиёзли кириш ҳуқуқи;
— БМТнинг мақсадли дастурлари ҳамда икки ва кўп томонлама 
ҳамкорликдаги ривожланиш дастурлари бўйича техник кўмак олиш 
имконияти.
Денгизга чиқиш йўлига эга бўлмаган ривожланаётган мамлакатлар. 
Ҳозирги вақгда жаҳон иқтисодиётида 31 та ривожланаётган мамлакат 
денгизга чиқиш йўлига эга эмас.
2.3.1-жадвст
Денгизга чиқиш йўлига эга бўлмаган ривожланаётган мамлакатлар
Озарбайжон
Бутан
Македония
Парагвай 
! 
Чад
Афгонисгон
Замбия
Малави
Руанда
Эфиопия
Арманистон
Зимбабве
Мали
Свазиленд
Туркмависгон
Боливия
Қозоғистон
Молдавия
Тожикистон
Ботсвана
Қирғизистон
Монголия
Ўзбекисгон
Буркина-Фасо
Лаос
Непал
Уганда
Бурунди
Лесото
Нигер
Марказий
Африка
Республикаси
БМТнинг Денгиз ҳуқуқи тўғрисидаги конвенциясига мувофиқ ушбу 
мамлакатлар денгиз қирғоғига эга бўлмаган мамлакатлар саналади. 
Уларгошг 15 таси Африкада, 12 таси Осиёда, 2 таси Лотин Америкасида, 2 
таси Европада жойлашган ва 16 таси кам тараққий этган мамлакатлар 
гуруҳига киради. Осиёдаги 4 та мамлакат энг яқин денгиз портидан 3,5 
минг км. узоқликда жойлашган. Ушбу мамлакатларш-гаг 7 тасидан денгиз